Του Βαγγέλη Δουράκη
Αν και οι αγρότες είναι στους δρόμους και τα «μπλόκα» τις τελευταίες 22 ημέρες, το εμπόριο ακόμη δεν μοιάζει να έχει εμφανή ζητήματα, τουλάχιστον σε επίπεδο ελλείψεων: Και αυτό γιατί είχε φροντίσει να σχηματίσει τα απαραίτητα αποθέματα, για να «αντέξει» παρατεταμένους αποκλεισμούς σε εθνικές οδούς, συνοριακούς σταθμούς, ακόμη και λιμάνια. Ο τομέας πάντως που αρχίζει να νοιώθει ήδη στο πετσί του τις επιπτώσεις είναι ο τουριστικός. Και ο ένας μετά τον άλλο οι ξενοδόχοι χτυπάνε «καμπανάκια».
Ήδη, όπως αναφέρουν σε δημόσιες δηλώσεις τους πρόεδροι ενώσεων ξενοδόχων σε χειμερινούς προορισμούς, παρατηρείται «κύμα» ακυρώσεων κρατήσεων αλλά και αιτήματος επιστροφής προκαταβολών από επισκέπτες που ανησυχούν για το κατά πόσον θα καταφέρουν να φθάσουν στον προορισμό που έχουν επιλέξει. Κάποιοι μάλιστα δεν διστάζουν να μιλήσουν ακόμη και για ποσοστά 30% σε ακυρώσεις και συρρίκνωση έως 50% των κρατήσεων σε σχέση με πέρσι.
Ο «χάρτης» των επιπτώσεων των αγροτικών «μπλόκων»
Βάσει εκτιμήσεων του Ε.Β.Ε.Π. η άμεση ημερήσια ζημιά σε κάθε κλάδο της οικονομίας κατανέμεται ως εξής: Λιανεμπόριο στα 15- 20 εκατ. €, Μεταφορές & logistics 8-12 εκατ. €, αγροτικές εξαγωγές 5-8 εκατ. €, τουρισμός (Περιφέρειες) 3-5 εκατ. €, στοιχεία που μεταφράζονται σε συνολική ζημιά ύψους από 31 έως 45 εκατ. € την ημέρα.
Σύμφωνα με την ίδια εκτίμηση η ζημιά ανάλογα με τη διάρκεια των μπλόκων υπολογίζεται στα 150- 220 εκατ. € για περίοδο 5 ημερών, στα 300-450 εκατ. € για 10 ημέρες, στα 500- 680 εκατ. € για 15 ημέρες και σε περισσότερα από 800 εκατ. €, για διάρκεια που ξεπερνά τις 20 ημέρες, και ήδη βρισκόμαστε στην 16η ημέρα των κινητοποιήσεων.
Το Ε.Β.Ε.Π. θεωρεί πως λόγω των «μπλόκων» χάνονται για τα Κρατικά Ταμεία 70- 100 εκατ. € σε ΦΠΑ για κάθε 10 ημέρες, ασφαλιστικές εισφορές αξίας 15- 25 εκατ. € , ενώ το Α.Ε.Π. της χώρας «φρενάρει» με ρυθμό 0,15% – 0,25%.
Οι κινητοποιήσεις των αγροτών έχουν αντίκτυπο και στις … ταξιδιωτικές συνήθειες των Ελλήνων ενόψει των Χριστουγέννων: Παρατηρείται στροφή σε «πακέτα» του εξωτερικού κατά περίπου 10%.
Τι διδάσκουν τα «μπλόκα» προηγούμενων ετών
Το Εμπορικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (Ε.Β.Ε.Π.) διαθέτει στοιχεία και από προηγούμενους χειμερινούς αποκλεισμούς, τα οποία δίνουν μια κατά προσέγγιση εικόνα των κινδύνων, καθυστερήσεων και οικονομικού κόστους.
Τα βασικά παραδείγματα από προηγούμενες αγροτικές κινητοποιήσεις και ειδικά χειμερινούς αποκλεισμούς προκύπτουν από τα έτη 2016, 2019, 2023 και 2024.
Τον χειμώνα του 2016 ο αποκλεισμός επί 20 και πλέον ημέρες σε Τέμπη, Μαλιακό και Κόρινθο, είχε ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις φορτηγών για 48 ώρες, απώλειες εξαγωγών και εκτροπή εμπορευμάτων σε αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές με υψηλό κόστος.
Τον χειμώνα του 2019 οι κινητοποιήσεις σε Θεσσαλία και Μακεδονία με μπλόκα σε Νίκαια, Τέμπη και Εγνατία προκάλεσαν στους εξαγωγείς φρούτων απώλειες 1,5 εκατ. ευρώ την ημέρα λόγω αλλοίωσης.
Τον χειμώνα 2023-2024 οι κυλιόμενοι αποκλεισμοί δημιούργησαν καθυστερήσεις σε φορτηγά και η αγορά εμφάνισε πρόσκαιρες ελλείψεις σε πατάτες, φρούτα, νωπά και γαλακτοκομικά.
Πώς προκαλούνται ελλείψεις στην αγορά
Όπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία, οι οδικοί αποκλεισμοί αυξάνουν τους χρόνους μεταφοράς κατά 20%–80% ανάλογα με το μήκος της παράκαμψης.
Η επαναδρομολόγηση φορτηγών δημιουργεί συμφόρηση σε δευτερεύοντες δρόμους, επηρεάζοντας εγχώριες και διεθνείς αποστολές.
Αυξάνουν το κόστος των μεταφορέων 10-25% σε καύσιμα, εργατοώρες, διόδια και ημερήσιες υπερβάσεις εργασίας, ενώ οι εταιρείες logistics μετακυλίουν το κόστος με επίναυλο σε εμπορικές επιχειρήσεις.
Επιπλέον, υπάρχει κίνδυνος απώλειας και καταστροφής νωπών προϊόντων όπως φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά και ακυρώνονται εξαγωγές λόγω αύξησης του χρόνου παράδοσης από καθυστερήσεις εισόδου και εξόδου εμπορευμάτων σε λιμάνια.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
