Του Στέφανου Νικολαΐδη
Ο επικείμενος διαγωνισμός για την υποπαραχώρηση τμημάτων του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας, αλλά και η σταδιακή ένταξη του λιμανιού της Καβάλας στον αμερικανικό στρατηγικό σχεδιασμό, δεν αποτελούν αποσπασματικές κινήσεις.
Αντιθέτως, συνδέονται με έναν ευρύτερο, πολυεπίπεδο σχεδιασμό ΗΠΑ και Ελλάδας για τη γεωοικονομική, ενεργειακή και αμυντική αναβάθμιση της χώρας στη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας που διαμορφώνεται στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη.
Σχεδιασμό που δεν περιορίζεται στις διπλωματικές δηλώσεις, αλλά φέρεται να περιλαμβάνει συγκεκριμένες επενδύσεις, υποδομές, δικαιώματα πρόσβασης και επιχειρησιακή προετοιμασία, με στόχο τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας των εφοδιαστικών αλυσίδων Ευρώπης και ΗΠΑ σε περιόδους κρίσης.
Η Καβάλα περνά από τον χάρτη στην πράξη
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του skai.gr, τον Οκτώβριο αμερικανικό πλοίο που κινούνταν για λογαριασμό των US Forces ελλιμενίστηκε στο λιμάνι της Καβάλας, πραγματοποιώντας δοκιμαστική μεταφόρτωση στρατιωτικού υλικού. Η κίνηση αυτή, όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, είχε καθαρά τεχνικό χαρακτήρα και στόχο την αξιολόγηση των δυνατοτήτων του λιμανιού, τον εντοπισμό ελλείψεων και την αποτύπωση των απαιτούμενων παρεμβάσεων για μελλοντική χρήση.
Πρόκειται για μια εξέλιξη που επιβεβαιώνει ότι η Καβάλα δεν βρίσκεται απλώς στο «ραντάρ» της Ουάσιγκτον, αλλά εντάσσεται σταδιακά σε έναν ενεργό σχεδιασμό που ήδη εφαρμόζεται, με κλιμάκωση εντός του 2026.
Κεντρικό ρόλο σε αυτό το πλέγμα παίζει το μοντέλο dual use, δηλαδή η παράλληλη εμπορική και στρατιωτική αξιοποίηση λιμενικών υποδομών, με σαφώς καθορισμένα access rights. Στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ (MDCA), οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να χρησιμοποιούν ελληνικά λιμάνια για τη μεταφορά στρατιωτικού υλικού, προσωπικού και εφοδιασμού, χωρίς να θίγεται η εμπορική δραστηριότητα ή τα συμφέροντα των υφιστάμενων διαχειριστών.
Κυβερνητικές και διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η αμερικανική χρήση των υποδομών δεν συγκρούεται με επενδύσεις όπως τα Ναυπηγεία Ελευσίνας της ONEX ή το εμπορικό λιμάνι Καβάλας, που έχει παραχωρηθεί στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – EFFA Ventures, με την αμερικανική συμμετοχή να αποτελεί επιπλέον πλεονέκτημα για τη συνεργασία.
Η Καβάλα ως αντίβαρο στη Θεσσαλονίκη
Στρατηγικά, ο ρόλος της Καβάλας υπερβαίνει την καθαρά επιχειρησιακή της διάσταση. Γνώστες του ζητήματος εξηγούν ότι το λιμάνι της Καβάλας προορίζεται να λειτουργήσει ως γεωπολιτικό και γεωοικονομικό αντίβαρο στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το οποίο παραμένει υπό ρωσική επιρροή (ο Ιβάν Σαββίδης κατέχει το 72,83% του λιμανιού).
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που η Ελευσίνα σχεδιάζεται να αποτελέσει το δυτικό αντίβαρο στον Πειραιά, ο οποίος βρίσκεται υπό κινεζικό έλεγχο (Cosco), η Καβάλα φέρεται να προσφέρει στις ΗΠΑ και τη Δύση μια εναλλακτική πύλη στη Βόρεια Ελλάδα και τα Βαλκάνια, μειώνοντας την εξάρτηση από λιμάνια τρίτων γεωπολιτικών πόλων.
Το λιμενικό αυτό πλέγμα συνδέεται άμεσα με:
- τις συμφωνίες για τη μεταφορά αμερικανικού LNG
- την ανάπτυξη ενεργειακών υποδομών, όπως FSRU
- τις υπεράκτιες εξορύξεις αμερικανικών εταιρειών
- τη στρατιωτική κινητικότητα του ΝΑΤΟ στην ανατολική και κεντρική Ευρώπη
Ήδη οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν επισήμως το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, έχουν αναβαθμίσει τη Σούδα, ενώ στον Βόλο, που παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο, εξετάζεται η περαιτέρω αναβάθμιση των υποδομών και η πιθανή ανάπτυξη νέου FSRU, εφόσον απαιτηθεί επιπλέον δυναμικότητα.
Ο φάκελος της Καβάλας είναι από τους πιο ώριμους θεσμικά. Η υποπαραχώρηση του εμπορικού λιμένα «Φίλιππος Β’» έχει εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο, κυρώθηκε από τη Βουλή τον Ιούνιο του 2024 και προβλέπει εκμετάλλευση για 40 χρόνια.
Σημειώνεται πως η υποπαραχώρηση περιλάμβανε:
- επιστρωμένη έκταση περίπου 117.000 τ.μ.
- πρόσθετη μη επιστρωμένη έκταση 165.000 τ.μ. υπό αποκατάσταση
- αποσπασμένο μώλο/κυματοθραύστη
- τον βασικό λιμενικό εξοπλισμό
Έτσι, το λιμάνι διαθέτει έτοιμες υποδομές για γενικό και χύδην φορτίο, δυνατότητα εξυπηρέτησης εμπορευματοκιβωτίων και σημαντικά περιθώρια επέκτασης, καθιστώντας το ιδανικό για τον ρόλο που του επιφυλάσσεται.
Η μεγάλη εικόνα
Η ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας στα ελληνικά λιμάνια δεν αποτελεί πράξη «καλής θέλησης», αλλά επένδυση στρατηγικού συμφέροντος. Για την Ελλάδα, όμως, μεταφράζεται σε αναβάθμιση ρόλου, ισχύος και διαπραγματευτικής θέσης.
Η Καβάλα, όπως και η Ελευσίνα και ο Βόλος, δεν είναι απλώς λιμάνια.
Είναι εργαλεία γεωπολιτικής εξισορρόπησης, σε μια περίοδο όπου οι υποδομές καθορίζουν περισσότερο από ποτέ τη διεθνή επιρροή.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
