Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στην Ολομέλεια της Βουλής
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Χθες ο Πρωθυπουργός παραβίασε μία πολιτική παράδοση δεκαετιών. Μία πολιτική παράδοση που ήθελε να υπάρχει συναίνεση στον ύψιστο θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Αξιοποίησε τη Συνταγματική Αναθεώρηση του 2019, την οποία τη στηρίξαμε όλοι μας όχι για να έχουμε μονοκομματικές επιλογές στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά για να αποφεύγουμε παιχνίδια με τον θεσμό, που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν αστάθεια, αξιοποιώντας την εκλογική διαδικασία και οδηγώντας τη χώρα σε εκλογές.
Μάλιστα, ο ίδιος είχε πει τότε ότι παρά την Αναθεώρηση του Συντάγματος, το πνεύμα του Συντάγματος παραμένει και πρέπει να εργαζόμαστε για τις μεγαλύτερες δυνατές συναινέσεις που αφορούν στο πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας. Για άλλη μία φορά, αποδεικνύεται αναξιόπιστος. Γιατί για εσάς οι λέξεις πια έχουν χάσει το νόημά τους.
Η συναίνεση μετατρέπεται σε μονοκομματική επιλογή.
Το άπλετο φως σε μια σειρά σκανδάλων, απόλυτο σκοτάδι.
Η αντιμετώπιση της ακρίβεια, ακρίβεια παντού.
Και πριν από λίγη ώρα, ακούσαμε ότι δεν είναι ευπρόσδεκτες οι ψήφοι των Σπαρτιατών, αλλά ήταν ευπρόσδεκτες πριν από μερικές μέρες στον προϋπολογισμό. Μα, καλά, ποιον κοροϊδεύετε;
Τόσο πολύ νομίζετε ότι έχει χάσει τη μνήμη του ο ελληνικός λαός; Ή, μάλλον, τόσο πολύ επενδύετε στη μιντιακή διαπλοκή που σας στηρίζει, που δεν αναδεικνύει όλες αυτές τις αντιφάσεις, την απαξίωση των θεσμών, την υποβάθμιση του κράτους δικαίου; Υπάρχει μέτρο στην πολιτική σας συμπεριφορά;
Η επιλογή του κ. Τασούλα είναι μια μονοκομματική επιλογή. Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη του νομίσματος και πιο επικίνδυνη, είναι η αυτοκρατορική συμπεριφορά του κ. Μητσοτάκη, που περιφρονεί τους θεσμούς και τη νοημοσύνη του ελληνικού λαού.
Από την πλευρά μας είχαμε μία απολύτως θεσμική συμπεριφορά όλο αυτό το διάστημα, γνωρίζοντας ότι μετά τη Συνταγματική Αναθεώρηση αρκούν 151 ψήφοι, αλλά πρέπει μέχρι το τέλος να επενδύουμε στο πνεύμα του Συντάγματος. Άκουσα, μάλιστα, από κάποια στελέχη σας το επιχείρημα: «κομματική επιλογή η δική μας, κομματικές επιλογές και των άλλων κομμάτων». Μα, συγγνώμη, η συναίνεση αφορούσε στο κυβερνητικό κόμμα. Η παράδοση δεν είναι η αντιπολίτευση να προτείνει πρόσωπο από την κυβέρνηση, αλλά η κυβέρνηση να προτείνει πρόσωπο που δεν αφορά στο κομματικό της στρατόπεδο, αλλά τον χώρο της αντιπολίτευσης ή ευρύτερους συμβολισμούς. Τι άλλο θα ακούσουμε από το στόμα σας;
Εμείς, λοιπόν, σήμερα, τιμώντας το Σύνταγμα, το πνεύμα του, τη συναίνεση, τους συμβολισμούς, προτείναμε για την Προεδρία της Δημοκρατίας τον Τάσο Γιαννίτση, που συμβολίζει την Ελλάδα της προόδου, την Ελλάδα της συνέπειας, την Ελλάδα της υπευθυνότητας, την Ελλάδα της προνοητικότητας. Την Ελλάδα που, αν έκανε ό,τι έπρεπε να κάνει στον σωστό χρόνο, πολύ πιθανό να μην είχαμε ζήσει τη μνημονιακή καταστροφή. Την Ελλάδα που σχεδιάζει και για τις επόμενες γενιές. Την Ελλάδα που σέβεται τους δημόσιους πόρους. Την Ελλάδα που πορεύεται ενωμένη, χωρίς διχασμούς, χωρίς λαϊκισμούς, χωρίς ευχολόγια. Το πρόσωπο του Τάσου Γιαννίτση έχει έναν ισχυρό ιστορικό, θεσμικό συμβολισμό.
Βεβαίως, δεν μπορώ να μη σχολιάσω και το σημαντικό συμβολισμό, που έχει η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη. Κατανοώ ότι κάποια κόμματα θέλουν να κάνουν προτάσεις με συμβολισμό. Είναι σημαντικός, λοιπόν, ο συμβολισμός του νόμου του ΠΑΣΟΚ που προστάτευσε την πρώτη κατοικία στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, της φτώχειας, των ανισοτήτων. Έναν νόμο που ψήφισε το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν ψήφισε ποτέ ο ΣΥΡΙΖΑ. Και, όχι μόνο δεν ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ως κυβέρνηση ήρθε μετά και τον κατήργησε. Και τα λέω αυτά, για να θυμόμαστε όλοι: τι, πού, πώς και πότε. Ισχυροί συμβολισμοί, αλλά να μην παίζουμε με την πρόσφατη Ιστορία. Έχουμε μνήμη.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η κυβέρνηση, με τις άδικες πολιτικές της, διαμορφώνει μια κοινωνία μεγάλων ανισοτήτων και χαμηλών προοπτικών. Έχει παγιωθεί η πεποίθηση ότι οι επέμενες γενιές θα ζήσουν χειρότερα από ό,τι οι προηγούμενες γενιές. Το κόστος ζωής έχει εκτιναχθεί, αλλά οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένοι στον πάτο της Ευρώπης. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου της ΓΣΕΕ, το 2023 το ύψος του μέσου ετήσιου μισθού πλήρους απασχόλησης ήταν στην 24η θέση, χαμηλότερα και από το 2009. Σε όρους αγοραστικής δύναμης, ο ετήσιος μισθός πλήρους απασχόλησης είναι ο χαμηλότερος στην ΕΕ. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την αύξηση των τιμών και του κόστους ζωής συνολικά: Την τετραετία Νοεμβρίου 2020 με Νοέμβριο 2024, σε όλες τις κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών πλην επικοινωνιών οι τιμές αυξήθηκαν, συχνά με διψήφιο ποσοστό. Οι δαπάνες στέγασης -το έχουμε θέσει πολλές φορές στο δημόσιο διάλογο- παραμένουν με διαφορά οι υψηλότερες μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, πλήττοντας δυσανάλογα την ευημερία των χαμηλότερων εισοδηματικά στρωμάτων. Ενδεικτικά, το 2023 για τα άτομα που ανήκαν στα φτωχότερα στρώματα το ποσοστό υπερβολικής επιβάρυνσης του κόστους στέγασης ανερχόταν στο 85,3% (έναντι 29,9% στην ΕΕ), ενώ για τα πλουσιότερα άτομα στο 1,2% (συγκριτικά με 0,7% στην ΕΕ).
Την ίδια ώρα, τα ολιγοπώλια που έχουν ριζώσει σε στρατηγικούς τομείς της αγοράς κάνουν πάρτι, και ο πληθωρισμός απληστίας σπάει κάθε ρεκόρ. Ο Πρωθυπουργός της χώρας, όμως, ως συνήθως, κάνει επικοινωνιακά παιχνίδια. Είναι πρωταθλητής στις αλληλογραφίες. Μετά το πρώτο ανέκδοτο της επιστολής για τις πολυεθνικές προς την κυρία φον ντε Λάιεν, ο κ. Μητσοτάκης απέστειλε και μια δεύτερη για την ενέργεια, επιβεβαιώνοντας έτσι την κριτική του ΠΑΣΟΚ ότι επί ημερών του η Ελλάδα είναι στις ακριβότερες χώρες στη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος.
Ένα είναι βέβαιο: Η κυβέρνηση βρίσκεται στον «κόσμο» της… Πανηγυρίζει, μάλιστα, διότι τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός τροφίμων ήταν αρνητικός, όταν οι σωρευμένες ανατιμήσεις στην τετραετία έτρεξαν με πάνω από 30%. Άλλο δεν αυξάνονται περαιτέρω οι τιμές, και άλλο είναι ψηλά και δεν πέφτουν. Το νιώθει ο πολίτης στην τσέπη του. Αποκρύπτει η κυβέρνηση ότι ο γενικός πληθωρισμός στη χώρα είναι σταθερά υψηλότερος από τον μέσο ευρωπαϊκό. Σύμφωνα με τη Eurostat, τον Δεκέμβριο ο δείκτης τιμών καταναλωτή στη Ελλάδα ήταν στο 2,9%, με την Ευρωζώνη να κινείται στο 2,4%. Για ποιον λόγο; Διότι στη χώρα μας οι ανατιμήσεις έχουν πλέον διαχυθεί παντού, με αποκορύφωμα στις υπηρεσίες.
Ολιγοπώλια παντού: τράπεζες, τρόφιμα, ενέργεια, υγεία. Και εσείς σφυρίζετε αδιάφορα.
Είναι ξεκάθαρο στον ελληνικό λαό, -μετά και τα σημερινά ή μάλλον τα μεταμεσονύχτια-, ότι οι όποιες πρωτοβουλίες παίρνετε είναι μετά την πίεση του ΠΑΣΟΚ. Από μόνοι σας δεν κάνετε τίποτα. Στις τράπεζες, στα ασφάλιστρα υγείας, στους Σπαρτιάτες, στα βαρέα και ανθυγιεινά των υγειονομικών.
Τώρα το μάθατε το πρόβλημα που συζητάμε σήμερα; Από το 2020 υπάρχει ο νόμος. Για τις τράπεζες τρία χρόνια δεν κάνατε τίποτα. Ξαφνικά, μετά την πίεση της σοβαρής αντιπολίτευσης, που και αναδεικνύει τα προβλήματα και δείχνει έναν άλλον δρόμο προοδευτικών λύσεων, έρχεστε να κάνετε μπαλώματα. Εμείς, λοιπόν, πήραμε πρωτοβουλίες που προσπαθείτε να τις βάλετε στην ατζέντα σας, διότι δημιουργούν τεράστια κοινωνικά ζητήματα: Τράπεζες, Golden Visa, υγεία και βέβαια ζητήματα θεσμών, για τα οποία -όπως είπα και στην αρχή- δεν δείχνετε κανένα σεβασμό.
Εμείς, λοιπόν, τι σκοπό έχουμε με τη σημερινή μας πρωτοβουλία; Να αποκατασταθεί η Διαφάνεια και η Δικαιοσύνη στις αναπροσαρμογές των ασφαλίστρων, για να προστατεύσουμε τους ασφαλισμένους και να βελτιώσουμε τη λειτουργία της αγοράς ασφαλίσεων υγείας.
Και τι ζητάμε; Tην κατάργηση του υφιστάμενου καθεστώτος του ν. 4738/2020. Από τότε σας λέγαμε τι θα συμβεί με την ψήφιση αυτού του νόμου. Και μας περιφρονούσε με το γνωστό αλαζονικό του ύφος ο κ. Γεωργιάδης. Τον περιορισμό των αυξήσεων των ασφαλίστρων βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και τη θέσπιση αυστηρών κανόνων διαφάνειας και ελέγχου.
Για ποιον λόγο; Σήμερα, πάνω από ένα 1.200.000 ασφαλισμένοι είναι εντελώς απροστάτευτοι απέναντι στις μεγάλες αυξήσεις έως και 15%, που μονομερώς επιβάλλουν οι ασφαλιστικές εταιρείες.Με τον νόμο σαςεπιτρέψατε στις ασφαλιστικές να διαμορφώνουν το ύψος των αυξήσεων στα ασφάλιστρα με βάση έναν ιδιωτικό δείκτη υγείας, που σε τελική ανάλυση οι ίδιες διαμόρφωσαν, τον Ενιαίο Δείκτη Υγείας του ΙΟΒΕ.
Ο δείκτης αυτός, όμως, μόνο ενιαίος δεν είναι καθώς βασίζεται αποκλειστικά σε στοιχεία από τα μακροχρόνια συμβόλαια υγείας. Με αποτέλεσμα τα δεδομένα για το συνολικό κόστος ασφάλισης να μην είναι αντιπροσωπευτικά, αφού τα προγράμματα αυτά, αφορούν ανθρώπους μεγαλύτερων ηλικιών που κάνουν συχνότερα χρήση ιατρικών υπηρεσιών και όχι ανθρώπους νεότερων γενεών. Άρα, η στρέβλωση ήταν από τότε γνωστή σε όλους μας. Ο ΙΟΒΕ θεμελιώνει, έτσι, τις υπέρογκες αυξήσεις με αναφορά σε έναν κατά βάση κλειστό, συρρικνούμενο και γηράσκοντα κύκλο ασφαλισμένων. Γνωρίζατε πολύ καλά, όπως σας είχαμε επισημάνει από τότε, πως ο δείκτης αυτός θα εμφανίσει αυξήσεις στα ασφάλιστρα, διότι προϋπήρχαν μελέτες του ΙΟΒΕ για λογαριασμό των ασφαλιστικών εταιρειών και το 2018 και το 2019, που οδηγούσαν στα συμπεράσματα της στρέβλωσης. Άρα, συνειδητά πήρατε αποφάσεις εις βάρος εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που πλήρωσαν περίπου 50% αύξηση μέσα σε μια πενταετία. Γιατί; Γιατί υπηρετείτε, με τον τρόπο που νομοθετείτε, ισχυρά συμφέροντα παντού. Αυτές οι προτεραιότητές σας έχουν κάνει δυσθεώρητο το κόστος ζωής. Δυσθεώρητο το κόστος ανελαστικών δαπανών στην καθημερινότητα. Άρα, σταματήστε να προσποιείστε ότι τώρα πέσατε από τα σύννεφα. Ξαφνικά ξυπνήσατε από τη νομοθετική πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται για προμελετημένο έγκλημα εις βάρος των ασφαλισμένων. Προμελετημένο από τον κ. Γεωργιάδη, που οφείλει να απολογηθεί σε 1.200.000 ανθρώπους.
Η μόνη, δε, «δυνατότητα» που επαφίεται στους καταναλωτές αν δεν αποδέχονται τις υπέρογκες αυτές αυξήσεις, είναι να διακόψουν τις ισόβιες ασφαλίσεις υγείας, αυτές που πλήρωναν για να έχουν σε πιο προχωρημένη ηλικία. Οι πολίτες, που έχουν εκδηλώσει προβλήματα υγείας δεν έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν ασφαλιστική εταιρεία, αφού οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν καλύπτουν ασθένειες που ήδη έχουν εκδηλωθεί ή αν το κάνουν το κάνουν με πολύ χειρότερους όρους. Άρα, εκατομμύρια άνθρωποι εκβιαζόμενοι. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας διαμόρφωσε έτσι, μια αγορά που λειτουργεί χωρίς αυστηρούς κανόνες και επαρκείς ελέγχους. Πρακτικές ολιγοπωλίου υπάρχουν βέβαια και στον χώρο της ιδιωτικής υγείας, που λυμαίνονται το 77% των υπηρεσιών δύο ισχυρά συμφέροντα. Τη στιγμή μάλιστα που ο μεγαλύτερος παίκτης της ασφαλιστικής αγοράς έχει κοινό ιδιοκτήτη με το μεγαλύτερο ιδιωτικό νοσοκομειακό όμιλο της χώρας. Αυτή είναι η Ελλάδα με τις πολιτικές σας επιλογές.
Έρχεται τώρα σε αυτό το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον ο κ. Θεοδωρικάκος να ξηλώσει τις διατάξεις του κ. Γεωργιάδη, έπειτα από τη θύελλα αντιδράσεων, που προκάλεσαν οι πολιτικές σας. Οι υπουργοί παίζουν τον μουτζούρη για το ποιος έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη. Και, βέβαια, ο κ. Μητσοτάκης, σε ρόλο Πόντιου Πιλάτου όπως σε όλα.
Το δικό σας ράβε-ξήλωνε κοστίζει πολύ ακριβά στον ελληνικό λαό, που επί των ημερών σας πληρώνει ήδη τις υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία μεταξύ των 27 ευρωπαϊκών κρατών μαζί με τη Βουλγαρία, στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ξυπνήσατε, λοιπόν, αργά, μετά την κατάθεση τροπολογίας μας και πρέπει να υπογραμμίσω ότι μαζί σας ξύπνησαν και οι ασφαλιστικές εταιρείες, που ξαφνικά θυμήθηκαν τους μεγάλους παίκτες της ιδιωτικής υγείας και ανακοίνωσαν ότι περιορίζουν τις ανατιμήσεις των ασφαλίστρων στο 6-7% έναντι του αρχικού 14-15%. Άρα, μαζί με εσάς, κοιμήθηκαν και αυτοί. Γιατί; Διότι υπήρχε ισχυρή κερδοσκοπία. Γι’ αυτό μιλώ για προμελετημένο έγκλημα. Δεν δείξατε καμία πολιτική βούληση ενώ οι αυξήσεις είναι αυτού του μεγέθους εδώ και δύο χρόνια, αλλά αφήστε να τους χαϊδεύετε εις βάρος του ελληνικού λαού. Και γι’ αυτόν τον λόγο στην τροπολογία που καταθέσατε, αφήνετε ακάλυπτους τους ασφαλισμένους για το 2025 γιατί κρύβεστε πίσω από την εθελοντική μείωση, που ανακοίνωσαν κάποιες ασφαλιστικές εταιρείες.Θυμάστε τη λέξη «εθελοντική»; Αν την ξεχάσατε, κ. Θεοδωρικάκο, να σας τη θυμίσω. Είναι η ίδια λέξη που χρησιμοποιήσατε και για τις τράπεζες. Εμείς λέγαμε για έκτακτη εισφορά των τραπεζών, που έβγαλαν δισεκατομμύρια εις βάρος του ελληνικού λαού και εσείς πήρατε δήθεν εθελοντικά 100 εκατ. ευρώ αντί για 500 εκατ. ευρώ της έκτακτης εισφοράς, που προτείναμε. Τώρα, πάλι κρύβεστε πίσω από την εθελοντική πρωτοβουλία, που όμως δεν έγινε εδώ και πέντε χρόνια, έγινε μετά τη δική μας πρωτοβουλία. Τίποτα τυχαίο και σε αυτόν τον τομέα.
Δεν αρθρώνετε λέξη για το μεγάλο μέρος των ασφαλισμένων με τις ετήσιες συμβάσεις, οι οποίοι υφίστανται τις συνέπειες της αυθαιρεσίας των ασφαλιστικών εταιρειών. Με την τροπολογία που καταθέσαμε ζητάμε ξεκάθαρα:
-Να καταργηθεί το καθεστώτος του νόμου του κ. Γεωργιάδη. Ο δείκτης ΙΟΒΕ παύει να χρησιμοποιείται για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων.
-Ζητάμε να γίνει αναπροσαρμογή βάσει αντικειμενικών κριτηρίων: Ξεκάθαροι δείκτες να περιλαμβάνονται στα συμβόλαια για τον υπολογισμό των αυξήσεων.
-Προτείνουμε περιορισμό των αυξήσεων του 2024 και του 2025. Για το 2024, η αύξηση περιορίζεται από 14% σε 2,7%. Για το 2025 και μετά, η αύξηση να βασίζεται στον Υποδείκτη Υγείας της ΕΛΣΤΑΤ, ο οποίος για το 2024 φαίνεται να διαμορφώνεται στο 3,8%.
– Προστασία ασφαλισμένων άνω των 65 ετών από υπερβολικές αυξήσεις.
-Θεσπίζουμε Νέο Δείκτη Αποζημιώσεων Ασφαλίσεων Υγείας, που θα καθορίζεται από τη Στατιστική Αρχή για την αντικειμενική εκτίμηση των αποζημιώσεων και στηρίζεται στο ποσοστό μεταβολής του συνόλου των αποζημιώσεων για τις ασφαλίσεις υγείας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Τα προβλήματα του ελληνικού λαού δεν έχουν χρώμα. Οφείλουμε, λοιπόν, όλα τα κόμματα να στηρίξουμε αυτές τις λογικές πρωτοβουλίες, που δείχνουν έναν άλλον δρόμο πολιτικής, που ανακουφίζουν εκατομμύρια Έλληνες πολίτες από τη μεγάλη ακρίβεια, που δείχνουν ότι μπορούμε να μειώσουμε περαιτέρω τα ζητήματα, τα προβλήματα, τα αδιέξοδα, όταν υπάρχει ισχυρή πολιτική βούληση. Για να βάλουμε ένα τέλος στην ασυδοσία των ολιγοπωλίων, όπως διαμορφώθηκε από τις πολιτικές της Νέας Δημοκρατίας.
Αυτή είναι η δική μας η μάχη. Η μάχη της προόδου και του συγκεκριμένου. Γι’ αυτό σας καλώ χωρίς δεύτερη σκέψη να προτάξετε το δημόσιο συμφέρον. Σας παροτρύνω να κάνετε δεκτή τη δίκαιη τροπολογία που έχει καταθέσει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, ώστε να μπει επιτέλους τέλος στην απόφασή σας του 2020, που πλήγωσε βαρύτατα εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που είχαν ιδιωτικά συμβόλαια ασφάλισης.
