Πολλά λέγονται και ακόμη περισσότερα ψιθυρίζονται στα παρασκήνια του συνδικαλιστικού οικοδομήματος, καθώς πληθαίνουν οι ενδείξεις πως ο Ειδικός Λογαριασμός Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΛΕΚ), που αντικατέστησε τη Δ.ΥΠ.Α. στη διαχείριση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, φαίνεται να μην λειτουργεί ως εργαλείο στήριξης των συνδικαλιστικών οργανώσεων και να μετατρέπεται -σύμφωνα με καταγγελίες- σε μηχανισμό επιλεκτικής χρηματοδότησης.
Ο ΕΛΕΚ, ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, ιδρύθηκε επισήμως στις 6 Δεκεμβρίου 2024 (ΚΑΚ 483489, Γ.Ε.ΜΗ. 180927601000), και το πρώτο Διοικητικό του Συμβούλιο συγκροτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2025. Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 12 Μαρτίου 2025, εγκρίθηκε και η μεταφορά των πόρων από τον μεταβατικό λογαριασμό της Δ.ΥΠ.Α. προς το νέο φορέα, με βάση το Πρακτικό 4/12.03.2025 του Συμβουλίου Κοινωνικών Εταίρων. Μέχρι τις 30 Απριλίου 2025, η Δ.ΥΠ.Α. συνέχισε να διαχειρίζεται τις δαπάνες των συνδικαλιστικών οργανώσεων, όμως από την 1η Μαΐου 2025, η αποκλειστική ευθύνη και διαχείριση πέρασε στον ΕΛΕΚ.
Και εδώ ξεκινά το ενδιαφέρον.
Η Διοίκηση του ΕΛΕΚ ελέγχεται πλειοψηφικά από τη ΓΣΕΕ, η οποία διαθέτει 6 από τα 11 μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Τα υπόλοιπα 5 μέλη προέρχονται από εργοδοτικές οργανώσεις (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ, ΣΒΕ). Πρόεδρος του φορέα, όπως ορίζει το καταστατικό, είναι στέλεχος που ορίζεται από τη ΓΣΕΕ. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τη θέση αυτή κατέχει ο σημερινός πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος.
Στον ΕΛΕΚ μεταφέρθηκε ένα ποσό που ξεπερνά τα 90,5 εκατ. ευρώ (€90.571.451,29), και όμως, μόλις έξι μήνες μετά, δεκάδες εργατικά κέντρα και ομοσπονδίες βρίσκονται σε απόγνωση.
«Στο περίμενε»: Όταν η χρηματοδότηση γίνεται μέσο πίεσης
Σύμφωνα με πληροφορίες από διαφορετικές συνδικαλιστικές οργανώσεις, η ροή των πληρωμών έχει παγώσει ή, ακριβέστερα, «ρυθμίζεται» κατά περίπτωση. Ορισμένες οργανώσεις και υπάλληλοί τους καταγγέλλουν, ανεπίσημα, καθυστερήσεις μηνών στους μισθούς των υπαλλήλων τους, ενώ σε άλλες περιπτώσεις τα γραφεία λειτουργούν χωρίς βασικούς πόρους, με προσωπικό να εργάζεται κυριολεκτικά «στον αέρα».
Την ίδια στιγμή, λέγεται πως άλλες οργανώσεις, πιο “συνεργάσιμες”, πιο “ήσυχες”, λαμβάνουν απρόσκοπτα τις εκταμιεύσεις.
Τα ερωτήματα καίνε
Το ερώτημα που αιωρείται στον χώρο είναι τόσο απλό όσο και εκρηκτικό: Έχει γίνει ο ΕΛΕΚ εργαλείο «ανταμοιβής των πειθήνιων» και «τιμωρίας των απείθαρχων»;
Υπάρχει άραγε άτυπο point system που καθορίζει ποιος πληρώνεται και ποιος παραμένει στο σκοτάδι, μέχρι να “συμμορφωθεί”;
Μήπως κάποιοι κρατούν τα εργατικά κέντρα και τις ομοσπονδίες «από τον λαιμό»;
Και αν η κρατική εποπτεία έχει αποσυρθεί, ποιος τελικά διασφαλίζει τη διαφάνεια;
Στο όριο οι οργανώσεις
Το μόνο βέβαιο είναι πως η οικονομική ασφυξία είναι πραγματική. Σε πολλές οργανώσεις, διοικητικά στελέχη δηλώνουν ανήμπορα να καλύψουν βασικές υποχρεώσεις, από μισθούς και ασφαλιστικές εισφορές, μέχρι λειτουργικά έξοδα. Και με τη ροή χρηματοδότησης να ελέγχεται πλέον από έναν φορέα με παραταξιακή πυξίδα, η αγωνία εξελίσσεται σε οργή.
Από στήριξη… σε χειραγώγηση;
Αν τα χρήματα που έχουν θεσμοθετηθεί για την στήριξη της συνδικαλιστικής δράσης χρησιμοποιούνται για να εξυπηρετούν πολιτικές ή προσωπικές στρατηγικές, τότε δεν μιλάμε πια για χρηματοδοτικό εργαλείο, μιλάμε για μηχανισμό ελέγχου.
Ή, όπως αρχίζουν να διερωτούνται ολοένα και περισσότεροι: “Ο ΕΛΕΚ είναι ο νέος ΟΠΕΚΕΠΕ του συνδικαλισμού;”
Είναι υπερβολή; Ίσως. Είναι εντελώς αβάσιμο; Δύσκολα θα το έλεγε κανείς.
Το μόνο σίγουρο είναι πως πολλοί δεν πληρώνονται και ακόμη περισσότεροι δεν μιλούν.
Το ερώτημα είναι για πόσο ακόμα.
