Μέλους Διοίκησης ΓΣΕΕ
Η κυβέρνηση για ακόμη μία φορά επιχειρεί να ντύσει την απορρύθμιση της εργασίας με τον μανδύα του «εκσυγχρονισμού». Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο που φέρνει το Υπουργείο Εργασίας προς διαβούλευση δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια ακόμα επίθεση στα ήδη διαλυμένα εργασιακά δικαιώματα, με πρόσχημα την «ευελιξία» και την «απλοποίηση». Μόνο που αυτή η ευελιξία είναι μονόπλευρη, πάντα προς όφελος των εργοδοτών.
Αν υπάρχει ένα σημείο εκκίνησης για κάθε σοβαρή κουβέντα γύρω από τα εργασιακά στη χώρα, αυτό είναι το εξής: 13 χρόνια χωρίς ουσιαστικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Ολόκληρες γενιές εργαζομένων, οι σημερινοί 20άρηδες και 30άρηδες, έχουν μπει και παραμένουν στην αγορά εργασίας χωρίς να γνωρίζουν τι σημαίνει πραγματική διαπραγμάτευση, επίδομα ειδικότητας, αύξηση βάσει προϋπηρεσίας ή προστασία από αυθαιρεσία. Για αυτούς, η έννοια του συλλογικού δικαιώματος είναι κάτι θεωρητικό, σχεδόν αφηρημένο. Και αυτό είναι ίσως η μεγαλύτερη ήττα του κόσμου της εργασίας τα τελευταία χρόνια.
Η κυβέρνηση ετοιμάζει ακόμη μια “μεταρρύθμιση”, μα αυτή τη φορά δεν πρόκειται απλώς για άλλη μία σελίδα στο χαρτί του εργασιακού δικαίου. Πρόκειται για τον οριστικό ενταφιασμό της έννοιας της συλλογικής εργασίας. Με το νέο νομοσχέδιο για «ευέλικτο ωράριο» και «προσλήψεις εξπρές», το Υπουργείο Εργασίας δεν εκσυγχρονίζει: αποδομεί, απογυμνώνει και εξατομικεύει.
Μιλούν για «προστασία των εργαζομένων». Μα τι προστασία είναι αυτή, όταν επιτρέπεις συνεχόμενη εργασία 13 ωρών στον ίδιο εργοδότη; Όταν θεσμοθετείς υπερωρίες στην εκ περιτροπής εργασία; Όταν δίνεις τη δυνατότητα απόλυσης ή παραίτησης με ένα κλικ; Ποια είναι η λογική πίσω από τις «προσλήψεις μέσω κινητού τηλεφώνου»; Πρόκειται για την απόλυτη αφαίρεση κάθε ανθρώπινης διάστασης από την εργασία, για την ενίσχυση του ψηφιακού αυταρχισμού στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων.
Αυτό που επιχειρείται δεν είναι απλώς «απλοποίηση» αλλά εργοδοτικός αυταρχισμός θεσμοθετημένος. Και όσο κι αν μιλούν για προστασία των εργαζομένων, η ουσία του νομοσχεδίου είναι η μονιμοποίηση της εξατομίκευσης των όρων εργασίας, η διάλυση κάθε συλλογικής δύναμης, η αντικατάσταση των διαπραγματεύσεων με εφαρμογές και λογιστικά φύλλα.
Δεν είναι ώρα για ήπιες παρεμβάσεις. Τα συνδικάτα οφείλουν να προτάξουν, τώρα, όχι αύριο, την πλήρη επαναφορά του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Ούτε διαβουλεύσεις για τα μάτια του κόσμου, ούτε φτηνοί συμβιβασμοί. Κάθε υποχώρηση αυτή τη στιγμή θα σημαίνει βαθύτερη ήττα για τον κόσμο της εργασίας.
Η κυβέρνηση δεν νομοθετεί για να διορθώσει – νομοθετεί για να παγιώσει μια αγορά εργασίας χωρίς όρια, χωρίς σταθερότητα, χωρίς αξιοπρέπεια. Το επιχείρημα περί «διεθνών προτύπων» και «προστασίας» είναι φενάκη. Αν δεν υπάρξει άμεση πολιτική και κοινωνική πίεση για την ουσιαστική επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων, η επόμενη γενιά εργαζομένων δεν θα ξέρει καν τι είναι ο κατώτατος μισθός με βάση τη διαπραγμάτευση. Θα δουλεύει, θα απολύεται και θα παραιτείται… με ένα πάτημα.
Δεν υπάρχει χώρος για εφησυχασμό. Δεν αρκούν οι τεχνικές παρατηρήσεις. Η διεκδίκηση της αξιοπρέπειας στην εργασία περνά από την επιστροφή στις συλλογικές συμβάσεις και από την ξεκάθαρη άρνηση σε κάθε σχέδιο που παγιώνει την υποτέλεια.
Η ερώτηση είναι σαφής και τίμια:
Θα συμβιβαστούμε με διαβουλεύσεις “εικόνας” και “αντίδωρα ευελιξίας” ή θα διεκδικήσουμε ξανά το δικαίωμα να δουλεύουμε με αξιοπρέπεια;
