Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στη συζήτηση για την κύρωση του κρατικού προϋπολογισμού
Κύριε Πρόεδρε
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σήμερα συζητάμε τον πέμπτο κατά σειρά προϋπολογισμό, που καταθέτει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Ένας προϋπολογισμός μακριά από τις προτεραιότητες και τις προσδοκίες της ελληνικής κοινωνίας. Οι πολιτικές σας διαμορφώνουν μια χώρα χαμηλής ποιότητας ζωής για τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Μια χώρα με κακοπληρωμένες δουλειές και πανάκριβη καθημερινότητα. Οι όποιες μικρές αυξήσεις στους μισθούς, είναι υποπολλαπλάσιες της ακρίβειας. Αυτό δείχνουν οι ευρωπαϊκοί δείκτες. Αυτό βιώνουν οι πολίτες.
Προσπαθείτε να κρύψετε επιμελώς τη λανθασμένη πολιτική σας μέσω των αθρόων ευρωπαϊκών πόρων, που διαχειρίζεστε με ένα βαθιά παλαιοκομμματικό και πελατειακό τρόπο επισφραγίζοντας άλλη μια χαμένη ευκαιρία να ανασυγκροτήσουμε την παραγωγική βάση της χώρας, να στηρίξουμε το κοινωνικό κράτος, να δημιουργήσουμε μια ανθεκτική οικονομία και μια δίκαιη κοινωνία. Στα δικά σας χέρια η χώρα κινείται για άλλη μια φορά – όπως και στα χέρια της προ-προηγούμενης κυβέρνησης – σε τροχιά απόκλισης και όχι σύγκλισης με το μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο ζωής.
Η εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2024 θα είναι το πρώτο πραγματικό τεστ της αποτελεσματικότητας σας. Θα είναι ο πρώτος που θα εκτελέσει η κυβέρνηση, χωρίς την ευελιξία προηγούμενων ετών. Χωρίς την ποσοτική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που σας προσέφερε άπλετη και φτηνή ρευστότητα. Χωρίς τη ρήτρα διαφυγής από τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ. Είστε πλέον 5 χρόνια κυβέρνηση. Δεν είναι πλέον μέτρο σύγκρισης και πήχης τα πεπραγμένα των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, αλλά τα προβλήματα που δημιουργήσατε ή δεν θέλετε να λύσετε γιατί έχετε άλλες πολιτικές προτεραιότητες. Τελευταίο σας καταφύγιο, οι μιντιακοί σας βραχίονες, τα μέσα που σας στηρίζουν, που παρουσιάζουν ως μεταρρυθμίσεις, απλές διευθετήσεις ισχυρών οικονομικών συμφερόντων αγνοώντας τις συγκροτημένες επιθέσεις που κάνετε σε θεσμούς, τις μεγάλες ανισότητες και την απαξίωση του κοινωνικού κράτους. Η δήθεν επιτελικότητα είναι το προσωπείο της αναξιοκρατίας, της αδιαφάνειας και της αναποτελεσματικότητας.
Υποσχεθήκατε – 5 χρόνια τώρα – κανονικότητα, αλλά επικρατεί γενικευμένη ανασφάλεια. Ανασφάλεια για ένα κράτος που λειτουργεί στον αυτόματο πιλότο, όπως αποδείχθηκε στην τραγωδία των Τεμπών. Αφήσατε τη σύμβαση 717 για την τηλεδιοίκηση επτά χρόνια ανολοκλήρωτη. Στα τεσσερισήμισι χρόνια της δική σας διακυβέρνησης τα τρένα κινούνταν στα τυφλά, εν γνώσει σας. Και προχθές μάθαμε και το ανήκουστο: καταστράφηκαν τα βίντεο από τους σταθμούς του ΟΣΕ πριν παραδοθούν στις δικαστικές αρχές. Για αυτό το κράτος επαίρεται ο κ.Μητσοτάκης; Αυτό είναι το κράτος που θέλουμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές; Η ευρωπαϊκή εισαγγελία άσκησε δίωξη σε 23 πρόσωπα. Την ίδια δικαστική έρευνα που έδειχνε τυχόν ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων,εσείς την πετάξατε στο καλάθι των αχρήστων και κρυφτήκατε πίσω από την εξεταστική του ΚΚΕ. Αλλά, εδώ, θα μου πείτε, δεν διστάσατε να κρυφτείτε πίσω από τον κ. Βελόπουλο για να αλώσετε την ΑΔΑΕ και να εμποδίσετε την έρευνα γιατί φοβάται προσωπικά ο κ. Μητσοτάκης το σκάνδαλο των υποκλοπών. Αντί, λοιπόν, για άπλετο φως – όπως δεσμεύεστε – και για τις υποκλοπές και για την τραγωδία των Τεμπών και για άλλα σκάνδαλα που εμπλέκονται στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, σε όλα επιβάλλετε το σκοτάδι.
Ακόμα και στο θέμα της οπαδικής βίας, έχετε φανεί κατώτεροι των περιστάσεων. Ανακοινώσατε μέτρα που είχατε ήδη θεσμοθετήσει, αλλά δεν είχατε εφαρμόσει, καθώς και νέα μέτρα απλώς για τα μάτια του κόσμου. Αντί να τιμωρήσετε τις συμμορίες, τιμωρείτε τους υγιείς φιλάθλους που τους απαγορεύετε, για πολλές εβδομάδες, να παρακολουθήσουν με τις οικογένειες τους αθλητικά γεγονότα. Και έχετε το θράσος στον βωμό πάλι της επικοινωνίας, ενώ έχουν μεσολαβήσει δυο δολοφονίες και ένας ακόμη άνθρωπος χαροπαλεύει, να πάνε οι υπουργοί σας 200 ονόματα χούλιγκαν στη δικαιοσύνη. Τόσα χρόνια γιατί δεν τα πηγαίνατε, όταν τελούνταν εγκληματικές πράξεις; Αλλά και πάλι όλα στον βωμό της επικοινωνίας.
Υποσχεθήκατε κανονικότητα, αλλά εδώ δεν μπορείτε να ανταποκριθείτε στα αυτονόητα. Γιατί αυτονόητο θα ήταν για μια κυβέρνηση, που ίδρυσε ξεχωριστό υπουργείο κλιματικής κρίσης και ισχυριζόταν ότι πήρε το μάθημα μετά τη καταστροφική πυρκαγιά στη βόρεια Εύβοια, να θωρακίσει το οικοσύστημα, της Δαδιάς. Αλλά έχετε βρει το άλλοθι. Μπορούμε, -λέτε-, με ένα κουμπί να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή; Πράγματι δεν μπορείτε με ένα κουμπί να σταματήσετε τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Αλλά εσείς αγνοήσατε τα σημάδια. Γιατί επί 5 ολόκληρα χρόνια ο νόμος Έβρου παρουσιάζει τη μεγαλύτερη μεταβολή προς την ξηρασία σε όλη την Ελλάδα, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο του Copernicus. Δεν ενημέρωσαν τον κ.Μητσοτάκη οι αρμόδιοι υπουργοί ότι επί 5 χρόνια η κλιματική κρίση χτυπούσε το καμπανάκι ώστε να φροντίσουν να έχουν οι ταμιευτήρες νερό και να υπάρχουν ανοιχτοί δρόμοι στη Δαδιά; Για να αποφύγουμε να καίγεται το δάσος επί τόσες εβδομάδες. Ήταν, λοιπόν, προδιαγεγραμμένη η καταστροφή. Δεν κάνατε τίποτα για να την προλάβετε.
Υποσχεθήκατε κανονικότητα. Δήλωνε ο κ. Μητσοτάκης, όσο ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «Δεν θέλουμε ανθρώπους εξαρτημένους από επιδόματα, αλλά ανθρώπους που θα μπορούν να ξαναπάρουν τη ζωή στα χέρια τους». Και τώρα έχει αναγάγει ο κ. Μητσοτάκης τον πληθωρισμό και την κρατική κερδοσκοπία σε βασικό όργανο οικονομικής πολιτικής. Μια πολιτική, που βασίζεται στα υπερέσοδα από έμμεσους φόρους, επιβαρύνοντας τους αδύναμους μέσα σε ένα περιβάλλον μεγάλης ακρίβειας. Επιστρέφετε ψίχουλα στην κοινωνία με τα «αγιοβασιλιάτικα καλάθια» και τα pass. Έτσι κρατάτε σε ομηρία τους πιο αδύναμους Έλληνες, χωρίς να κάνετε ουσιαστικές θεσμικές παρεμβάσεις για την προστασία τους. Άρα, η κανονικότητα που προσφέρετε, είναι η ανασφάλεια, η αναξιοκρατία, οι ανισότητες και η αδιαφάνεια. Αυτή είναι η κανονικότητα της Νέας Δημοκρατίας και αυτό επιβεβαιώνει και ο σημερινός προϋπολογισμός που έχετε καταθέσει.
Το 2022, ο μέσος ετήσιος μικτός μισθός στην Ελλάδα ήταν στην 24η θέση μεταξύ των 27 της ΕΕ και στην τελευταία θέση των 20 της Ευρωζώνης. Επειδή άκουσα τον υφυπουργό Οικονομικών, τον κ. Θεοχάρη, να ισχυρίζεται ότι οι μισθοί στην Ελλάδα έχουν φτάσει στα επίπεδα του 2009, καλύτερα ας διαβάσει το σχετικό της Eurostat, που θα καταθέσω στα πρακτικά, που σημειώνει ότι ο μέσος μισθός είναι 20% χαμηλότερος από το 2009 και σε μόνιμη τροχιά απόκλισης από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Αγοραστική δύναμη: το 2022 κατρακύλησε στο 56,9% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, μακράν η μικρότερη στη ζώνη του ευρώ. Οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί αθροιστικά κατά 25% τα τελευταία δύο χρόνια. Μάλιστα, τα πρόστιμα που σήμερα διαφημίζετε ότι έχετε επιβάλλει, είναι το προϊόν έρευνας της επιτροπής ανταγωνισμού πριν ένα χρόνο. Τους τελευταίους δύο μήνες του καλοκαιριού, που κάλπαζαν οι αυξήσεις στα τρόφιμα, δεν βάλατε ούτε ένα πρόστιμο. Το γάλα, για το οποίο πανηγυρίζετε ότι έπεσε 5% με την μείωση τιμής, είχε ήδη ανέβει τον προηγούμενο μήνα κατά 4,78%. Άρα, μια κοροϊδία.
Σας έχουμε ζητήσει να σταματήσετε να κερδοσκοπείτε με τον ΦΠΑ στα βασικά αγαθά και να τον μειώσετε όπως έχουν κάνει -και απέδωσε – και άλλες χώρες εκτός της Ισπανίας, όπως η Κύπρος και η Πορτογαλία. Αλλά αυτό προϋποθέτει κανόνες και ελέγχους στην αγορά.
Ακόμα και το αναμφίβολα θετικό βήμα της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, που όλους μας χαροποιεί, γιατί θα βοηθήσει στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, το παρουσιάζετε ως επίτευγμα της Νέας Δημοκρατίας. Ποιοι πανηγυρίζουν; Πανηγυρίζει η Νέα Δημοκρατία για την επενδυτική βαθμίδα, η παράταξη που είναι υπεύθυνη που χάσαμε την επενδυτική βαθμίδα. Η παράταξη που μας οδήγησε στο χείλος της χρεοκοπίας το 2009, λέει ότι είναι δικό της επίτευγμα. Έλεος, δεν είμαστε λωτοφάγοι.Είστε η παράταξη που έστρωσε τον δρόμο στον ακραίο λαϊκισμό και τη διχόνοια. Εσείς μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ ανοίξατε το κουτί της Πανδώρας για μια εποχή ακραίας αντιπαλότητας, τοξικότητας στον δημόσιο λόγο και στα social media. Μια εποχή καθολικής απόρριψης της διαφορετικής άποψης. Έχετε τεράστια ευθύνη, γιατί κάνατε σχεδόν αδύνατη τη δημιουργία κοινής συνείδησης για το ποιες είναι οι χρόνιες παθογένειες, ποια είναι τα αίτιά τους, και με ποιες ρήξεις θα τις κάνουμε παρελθόν.
Κυρίες και κύριοι
Ας δούμε τη μεγάλη εικόνα. Η περίφημη αλλαγή παραγωγικού προτύπου αποτελεί μακρά και αργή διαδικασία καθώς η αναλογία της συνολικής κατανάλωσης στο ΑΕΠ ξεπερνά το 80%, όπως ακριβώς συνέβαινε πριν από την οικονομική περιπέτεια της χώρας. Με σταθερά ελλείμματα άνω του 6% στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, που έφτασαν ακόμα και το 10%. Η παραγωγικότητα της εργασίας βρίσκεται στο μισό σε σχέση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Έχετε το θράσος να μιλάτε για ψηφιακή επανάσταση, την ώρα που σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Κέντρου Ανταγωνιστικότητας, βρισκόμαστε στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Αυτή είναι η ψηφιακή επανάσταση που διαφημίζετε και δήθεν ζήλευαν ακόμα και οι Ιάπωνες.
Επιπλέον, το επενδυτικό κενό παραμένει μεγάλο και μακριά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 20% του ΑΕΠ. Από την μεγάλη εικόνα δεν μπορούν να λείπουν δυο κρίσιμοι πυλώνες που εξασφαλίζουν την προκοπή και την ευημερία των πολιτών. Στην Παιδεία, τα αποτελέσματα της εξέτασης PISA είναι απογοητευτικά. Το 47% των 15χρονων στην Ελλάδα είναι στην κατώτατη βαθμίδα στα μαθηματικά, το 38% στην κατώτατη βαθμίδα της κατανόησης κειμένου και το 37% στη κατώτατη βαθμίδα των φυσικών επιστημών. Όμως, ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το μεγάλο χάσμα που αποτυπώνουν τα αποτελέσματα της PISA μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων σχολείων. Αυτό το μεγάλο χάσμα δείχνει ότι δεν μιλάμε πλέον για μια εκπαιδευτική διαίρεση αλλά για την εικονοποίηση των μεγάλων κοινωνικών ανισοτήτων, που επικρατούν στη χώρα. Την ώρα που εσείς διαφημίζατε ως μεγάλη μεταρρύθμιση την πανεπιστημιακή αστυνομία, που πλήρωσε ο ελληνικός λαός αλλά δεν υφίσταται. Την ώρα που εμφανίζετε ως πανάκεια και λύση σε όλα τα προβλήματα της εκπαίδευσης τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, έχετε αφήσει να καταρρεύσει η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Κοιτάτε το δέντρο, της βάση του 10 αλλά όχι το δάσος των πραγματικών αιτιών, που οδηγούν τόσες χιλιάδες μαθητές να γράφουν κάτω από αυτή τη βάση. Δεν σας ενδιαφέρει ένα ισχυρό δημόσιο σχολείο, που θα προετοιμάζει τα παιδιά μας για τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν, που θα αξιοποιεί δεξιότητες τους και θα επενδύει στην κριτική και δημιουργική σκέψη.
Στην Υγεία, ο «πολυδύναμος εκσυγχρονισμός», που θέλετε να διαφημίζετε, παίρνει κάτω από τη βάση. Είναι αδιανόητο ότι ακόμα και σήμερα, μετά από χρόνια οικονομικής λιτότητας, ο ελληνικός λαός πληρώνει τις δεύτερες υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες υγείας σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τη Eurostat, ένας στους πέντε Έλληνες αδυνατεί οικονομικά να κάνει τις απαιτούμενες εξετάσεις. Μία στις τρεις κλινικές στα νοσοκομεία της Μακεδονίας αντιμετωπίζει κίνδυνο διακοπής λειτουργίας αφού διαθέτουν έναν έως τρεις γιατρούς. Τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα η αναστολή των προγραμματισμένων χειρουργείων στο Γ.Ν. Έδεσσας και εκεί λόγω έλλειψης αναισθησιολόγων. Στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Ηρακλείου 4.000 ασθενείς, περιμένουν στις λίστες της ντροπής. Ίδια κατάσταση, και χειρότερη, στο «Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης. Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας κλείνουν άμεσα 6 κλίνες ΜΕΘ και ακόμη 8 βάζουν λουκέτο στα τέλη Φεβρουαρίου. Με μια ακόμη αποπομπή διοίκησης, αποποιηθήκατε τις ευθύνες σας που έμειναν χωρίς θέρμανση νεογνά και μητέρες στο μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου». Εσείς έχετε επιλέξει να αυξήσετε τους μισθούς στους μάνατζερ, που αναξιοκρατικά έχετε επιλέξει, την ίδια ώρα που αφήνετε με μισθούς πείνας γιατρούς και νοσηλευτές. Αλλά όπως λέει η υπουργός σας, η κυρία Κεραμέως, μπορεί να μην πληρώνονται καλά αλλά αποκτούν εργασιακή εμπειρία που μπορούν να εξαργυρώσουν στον ιδιωτικό τομέα. «Ωραίο» μοντέλο για την αναγέννηση του Ε.Σ.Υ. Για εμάς η δημόσια υγεία είναι βασικός πυλώνας του κοινωνικού κράτους. Εμείς ιδρύσαμε το ΕΣΥ και είναι προτεραιότητα μας η αναγέννηση του. Σε όποιο μέρος της χώρας κι αν έχω βρεθεί, αυτή είναι η πρώτη και μεγαλύτερη αγωνία του ελληνικού λαού. Συναντάμε απογοήτευση και αγανάκτηση για τις υπηρεσίες που προσφέρει το ΕΣΥ. Αγωνίζονται οι γιατροί και οι νοσηλευτές αλλά ο ελληνικός λαός βιώνει μια πολύ δύσκολη πραγματικότητα. Γι’ αυτό εμείς προτείνουμε την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, την κάλυψη των κενών στα νησιά με συγκεκριμένα οικονομικά κίνητρα, την αύξηση των μισθών και την ένταξη σε βαρέα κι ανθυγιεινά όλων των υγειονομικών. Καθώς και κίνητρα για ειδικότητες που λείπουν από το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Σήμερα, η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας γίνεται με βασική κινητήρια δύναμη την αύξηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών. Αυτό δεν μπορεί να είναι ανθεκτικό και διατηρήσιμο για το μέλλον. Έχει αποδειχθεί, άλλωστε, και στο παρελθόν ξανά με κυβέρνηση τη Νέα Δημοκρατία. Η Τράπεζας της Ελλάδος ρίχνει τον πήχη της ανάπτυξης για το 2024. Εσείς προεκλογικά υπερηφανευόσασταν για τον διπλασιασμό των ξένων άμεσων επενδύσεων. Όμως, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, τους πρώτους εννέα μήνες του 2023 μειώθηκαν κατά 39% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Μάλιστα, το 40% αυτών αφορά αγορές ακινήτων, λόγω της Χρυσής Βίζας. Δηλαδή πρόκειται για μη παραγωγικές επενδύσεις, που δεν δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και θα κάνουν τον ελληνικό λαό να νιώθει ξένος στον τόπο του τα επόμενα χρόνια. Έχετε καταντήσει γραφείο real estate το Μέγαρο Μαξίμου. Γι’ αυτό λέμε κατάργηση της Golden Visa για να μπορεί να έχει πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγαση ο ελληνικός λαός και ιδιαίτερα οι νεότεροι άνθρωποι.
Σας καλώ να καταργήσετε τη golden visa στα ακίνητα όπως έκαναν ήδη πολλές ευρωπαϊκές χώρες με ανάλογα οικονομικά προβλήματα. Δεν μπορείτε να θυσιάζετε στον βωμό του real estate το δικαίωμα των πολιτών για καλύτερες μέρες. Είστε απολύτως υπεύθυνοι ως κυβέρνηση για την τεράστια στεγαστική κρίση, που υπάρχει σήμερα και θα κλιμακωθεί τα επόμενα χρόνια.
Ακούγεται ωραία ότι μειώθηκαν κατά 90% τα κόκκινα δάνεια που έχουν στο ενεργητικό τους οι τράπεζες. Αλλά αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι αυτή που βιώνει ο ελληνικός λαός. Βγήκαν απλώς από τους ισολογισμούς των τραπεζών και μεταφέρθηκαν σε funds και servicers. Όπως και στην περίπτωση της Aegean, αποδεικνύεται πως διαχειρίζεστε τις συμμετοχές του Δημοσίου, όχι προς όφελος των φορολογούμενων αλλά προς όφελος των ιδιωτών μετόχων, καθώς ασκώντας πρόωρα το δικαίωμα προαίρεσης το δημόσιο έχασε 35 εκατομμύρια. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και σε ανάλογες περιπτώσεις, όπως αυτή της Lufthansa, η κρατική στήριξη έδωσε κέρδος που φτάνει τα 760 εκατ. ευρώ! Και στα ΕΛΠΕ, οι μεθοδεύσεις σας πλήττουν ευθέως το δημόσιο συμφέρον σε μια επιχείρηση στρατηγικής σημασίας για την ενεργειακή πολιτική της χώρας.
Αλλά αυτός ακριβώς είναι ο πυρήνας της ιδεολογίας σας και της οικονομικής πολιτικής σας: Πιστεύετε πως εάν μια μικρή ελίτ της οικονομικής πυραμίδας ευημερεί, τα οφέλη της ανάπτυξης διαχέονται αυτομάτως σε όλη την κοινωνία. Στην περίπτωση μας όμως η κορυφή σε μεγάλο βαθμό κερδοσκοπεί και το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας αθροίζει αδιέξοδα. Αυτή η βαθιά συντηρητική άποψη αποτυπώνεται και σε ένα ακόμη θέμα, πολύ κρίσιμο για την κοινωνική δικαιοσύνη: το ζήτημα της κατανομής των φορολογικών βαρών.
Έξι δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον πλήρωσαν οι Έλληνες πολίτες από το 2021 έως το 2023 σε ΦΠΑ. Ενώ το 2024 θα πληρώσουν άλλο 1,1 δισεκ. Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να φτάσουν στο 38,7% των προβλεπόμενων συνολικών φορολογικών εσόδων, που είναι το μεγαλύτερο ποσοστό της πενταετίας 2020-2024. Εκμεταλλεύεστε τον πληθωρισμό της απληστίας για να κερδοσκοπείτε εις βάρος της κοινωνίας κρατώντας σε ομηρία τους φτωχότερους Έλληνες.
Στον προϋπολογισμό του 2024 προβλέπεται επίσης αύξηση των εσόδων από τη φορολόγηση του εισοδήματος φυσικών προσώπων, η οποία, όμως, δεν προέρχεται από τη φορολόγηση των μεγάλων εισοδημάτων που συστηματικά φοροαπαλλάσσετε ή από τον εντοπισμό των μεγάλων φοροφυγάδων. Θεσμοθετήσατε ένα πλαίσιο-χάδι για αυτούς. Φορολογείτε επαγγέλματα και όχι πραγματικά εισοδήματα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Με τις προγραμματικές θέσεις που έχουμε παρουσιάσει, βάζουμε το σύγχρονο, ανθεκτικό και κοινωνικά δίκαιο πλαίσιο για την προοδευτική, αποτελεσματική και αξιόπιστη κυβέρνηση που έχει ανάγκη ο τόπος. Και όχι μία κυβέρνηση που διχάζει, που χρησιμοποιεί τις κοινωνικές αντιπαραθέσεις για να κάνει τη δουλειά της με φθηνά επικοινωνιακά παιχνίδια. Το μόνο σίγουρο είναι ότι και η Ελλάδα μπορεί καλύτερα, αλλά και ο ελληνικός λαός αξίζει περισσότερα από αυτά που του προσφέρετε.
Σε αυτή την προσπάθεια έχουμε χρέος η νέα γενιά να είναι στην πρώτη γραμμή. Γι’ αυτό οραματιζόμαστε μια σύγχρονη παιδεία, αποτελεσματικές δομές στήριξης και χρηματοδότησης για να αξιοποιήσουν επιχειρηματικά τις δυνατότητες της ψηφιακής εποχής, κίνητρα για να βρουν αξιοπρεπή εργασία. Με στήριξη στους νέους επιστήμονες για τα πρώτα επαγγελματικά τους βήματα, κοινωνικές κατοικίες με φθηνά ενοίκια, για να δημιουργήσουν με αξιοπρέπεια και προοπτική τη δίκη τους οικογένεια. Έχουμε χρέος να απενεργοποιήσουμε τη δημογραφική βόμβα και τη γήρανση του πληθυσμού, που μας απειλεί.
Σύμφωνα με την EUROSTAT, η χώρα μας είναι πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης στο σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης. Η δική μας πρόταση στοχεύει στη μείωση του κόστους στέγασης για όσους αδυνατούν να αποκτήσουν ιδιοκτησία. Για τους πραγματικά αδύναμους, για τους νέους, για τους φοιτητές. Για αυτόν τον λόγο προτείναμε τη δημιουργία μιας δεξαμενής κοινωνικών κατοικιών νεόδμητων ή ανακαινισμένων με παροχή φορολογικών και άλλων κινήτρων στους ιδιοκτήτες τους, που θα διατίθενται προς ενοικίαση με χαμηλό αντίτιμο και κοινωνικά κριτήρια για μεγάλο διάστημα. Έπειτα από την πίεση του ΠΑΣΟΚ παρουσιάσατε κάποιες προτάσεις, που όμως δεν αντιμετωπίζουν το αυξημένο κόστος στέγασης. Το πρόγραμμα «Σπίτι μου» απευθυνόταν σε νέους, που είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν σπίτι. Ωραία, ένα ελάχιστο κομμάτι από αυτούς ίσως το καλύψετε. Την τεράστια πλειοψηφία που αδυνατεί να αγοράσει σπίτι; Ενώ το πρόγραμμα «ανακαινίζω-νοικιάζω» δεν παρέχει καμία ασφαλιστική δικλίδα. Κάνετε μια τρύπα στο νερό. Τι λέτε; Το ακίνητο να μπορεί να ανακατασκευαστεί αλλά δεν θα είναι δεσμευτικά διαθέσιμο με χαμηλό ενοίκιο και σε ένα μακροχρόνιο πλαίσιο. Γι’ αυτό σας καλούμε να ακολουθήσετε μία πρόταση, που λύνει το στεγαστικό ζήτημα. Η στεγαστική κρίση είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα -μαζί με την παιδεία και την υγεία- που ακολουθεί την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Είστε υπεύθυνοι που χιλιάδες νέοι άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε οικονομική στέγαση με αξιοπρέπεια αυτά τα χρόνια.
Στοχεύουμε στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, στη δίκαιη διανομή του πλούτου, με προοδευτικό δίκαιο φορολογικό σύστημα. Με τη στοχευμένη στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων. Με την εγγύηση για την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών σε ποιοτικά δημόσια αγαθά και στις νέες τεχνολογίες. Στη λογική ενός σύγχρονου, θεσμικού, κοινωνικού κράτους που επενδύει στον άνθρωπο και διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή. Παρουσιάσαμε αναλυτικά το σχέδιο μας για τις 8 νέες παρεμβάσεις μας, που οδηγούν στην αναγέννηση του ΕΣΥ και στην παροχή σύγχρονων, ποιοτικών και δωρεάν υπηρεσιών υγείας προς όλους τους πολίτες.
Όπως και τις προτάσεις μας για το ιδιωτικό χρέος, τα «κόκκινα δάνεια» και την προστασία της κατοικίας των αδύναμων δανειοληπτών.
Καταθέσαμε τις θέσεις μας για την επένδυση στη γνώση, το σχολείο του 21ου αιώνα, τις μεταρρυθμίσεις που θα αναβαθμίσουν τη δημόσια παιδεία, το εθνικό απολυτήριο, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, που θα δώσουν μεγαλύτερη αξία στα πτυχία που παρέχει το δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Προτείναμε την ενίσχυση των πιο αδύναμων συνταξιούχων με ένα νέο ΕΚΑΣ για 350.000 χαμηλοσυνταξιούχους. Είναι θεσμική παρέμβαση και όχι τα ψίχουλα των pass.
Δημιουργούμε ένα νέο, βιώσιμο, παραγωγικό πρότυπο «Made in Greece», με διατομεακή συνεργασία μεταποιητών, τουρισμού και πρωτογενούς τομέα με έμφαση στην εγχώρια προστιθέμενη αξία. Με ένα κράτος στρατηγείο, που επενδύει στις απαραίτητες υποδομές βάσει ενός μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και διασφαλίζει τη διαφάνεια και την αξιοκρατία. Προτεραιότητα για εμάς είναι η πλήρης απασχόληση. Με ποιοτικές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, με απόλυτο σεβασμό των εργασιακών δικαιωμάτων που θα οδηγούν σε πραγματική συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή. Με σύγχρονες εργασιακές σχέσεις, που ρυθμίζονται μέσα από τον κοινωνικό διάλογο και τις συλλογικές συμβάσεις.
Αγαπητοί συνάδελφοι
Για το ΠΑΣΟΚ, το μεγάλο ζητούμενο είναι πώς θα δουλέψουμε ώστε να έχουμε μία οικονομία και ανθεκτική, και δυναμική που θα αντέχει στους εξωτερικούς κραδασμούς. Το 2023 αναδείχθηκε με τραγικό τρόπο η αδυναμία στρατηγικού σχεδίου θωράκισης της χώρας μπροστά στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Με λιγότερες εστίες, κάηκαν φέτος περισσότερα στρέμματα γης. Η κακοκαιρία Daniel έπνιξε την παραγωγική καρδιά της χώρας, την περιφέρεια Θεσσαλίας. Θα χρειαστούν δημόσιοι πόροι για πολλά χρόνια για να αποκατασταθούν οι ζημιές και η παραγωγική δραστηριότητα στη Θεσσαλία να επανέλθει στο επίπεδο πριν τις καταστροφές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Τράπεζα της Ελλάδας εκτιμά ότι το κόστος της κλιματικής αλλαγής θα φτάσει τα 2,2 δισεκατομμύρια τον χρόνο. Υπάρχει ανάγκη επένδυσης στην πρόληψη και ο σχεδιασμός των έργων υποδομής πρέπει να βασίζεται στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής.
Και όχι αυτά που είδαμε στη Θεσσαλία. Γέφυρες που παρέδωσαν οι εταιρείες πριν από μερικά χρόνια να καταστρέφονται
Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης εξασφαλίζουν μέχρι το 2026 μια μεγέθυνση που μπορεί να ξεπερνά τον μέσο όρο της Ε.Ε., αλλά τα επενδυτικά σχέδια στα οποία κατευθύνονται -κατ’ επιλογή της κυβέρνησης- δεν θα καταστήσουν την οικονομία μακροπρόθεσμα πιο ανθεκτική και δυναμική, όπως οραματιζόμαστε.
Ούτε θα αποκτήσει η χώρα ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη. Για παράδειγμα, η Κεντρική Μακεδονία, η πολυπληθέστερη περιφέρεια της χώρας μετά την Αττική, δεν βρίσκεται καν στην πρώτη πεντάδα των περιφερειών ως προς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
Και αντί να χρησιμοποιηθούν κεφάλαια από το Ταμείο για τη βελτίωση των αναπτυξιακών υποδομών, έχετε αφήσει στο έλεος του θεού τον σιδηρόδρομο, το πράσινο μέσο της εποχής στο οποίο επενδύουν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ απουσιάζει και ο απαραίτητος εκσυγχρονισμός του δικτύου ενέργειας. Πώς θα κάνουμε δίκαιη πράσινη μετάβαση δίνοντας προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης, σε ενεργειακές κοινότητες, δήμων, συνεταιρισμών, μεταποιητών, εάν δεν υπάρχει σύγχρονο δίκτυο ενέργειας; Δεν επενδύετε σε αυτό και αφήνετε μόνο τους ολιγάρχες να κάνετε μεγάλες επενδύσεις.
Κυρίες και κύριοι,
Το δικό μας όραμα είναι μια χώρα κοινωνικά δίκαιη, με ανθεκτική οικονομία, ισχυρούς θεσμούς και καθολικό σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ένα κράτος με λειτουργική δημόσια διοίκηση, που θα προσφέρει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, που θα διευκολύνουν την καθημερινότητα του πολίτη. Ένα κράτος που επενδύει στην πρόληψη για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Ένα κράτος με ισχυρή δημόσια υγεία και δημόσια παιδεία. Όλα αυτά περιγράφουν την ποιότητα ζωής, που αξίζει ο ελληνικός λαός. Έχουμε, λοιπόν, άλλες προτεραιότητες. Και μην θέτετε αντιπαραθετικά την οικονομική ανάπτυξη με τους θεσμούς. Έχετε κάνει αδίστακτα αντιθεσμικά παιχνίδια τραυματίζοντας τους θεσμούς και τις ανεξάρτητες αρχές. Μαζί με αυτούς, έχετε τραυματίσει και την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού στο πολιτικό σύστημα. Ό,τι έκανε δηλαδή και ο ΣΥΡΙΖΑ. Κανένα κράτος δεν μπορεί να αναπτυχθεί μακροπρόθεσμα οικονομικά και κοινωνικά χωρίς λειτουργικούς θεσμούς και δικαιοσύνη. Κανένας πολίτης δεν μπορεί να εμπιστευθεί το πολιτικό σύστημα, αν δεν νιώθει ότι η δικαιοσύνη είναι για όλους. Έχετε αποδείξει σε σοβαρά ζητήματα που άπτονται του κράτους δικαίου ότι, όποτε ακουμπούν εσάς και τα στελέχη σας, ρίχνετε σκοτάδι και επιτίθεστε στη δικαιοσύνη και στις αρχές, όπως ακριβώς έκανε και ο ΣΥΡΙΖΑ με τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Αυτή είναι η ποιοτική διαφορά της Δημοκρατικής Παράταξης και από τους δυο σας. Εμείς, λοιπόν, προτείνουμε ένα άλλο σχέδιο ανάπτυξης που διασφαλίζει τις επόμενες γενιές. Γι’ αυτό προτείνουμε έναν νέο, σύγχρονο, ευρωπαϊκό τρόπο άσκησης εξουσίας. Συμμετοχικό, δημοκρατικό, που βάζει την κοινωνία στο προσκήνιο και τις πραγματικές της ανάγκες, που συνομιλεί με την κοινωνία, την αυτοδιοίκηση, τα επιμελητήρια, την κοινωνία των πολιτών. Για το πώς θα αξιοποιηθούν χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και όχι να σχεδιάζονται όλα πίσω από κλειστές πόρτες. Έχετε παραδώσει τον αναπτυξιακό χάρτη της χώρας στις τράπεζες και στα μεγάλα συμφέροντα.
Ο προϋπολογισμός δεν έχει σχεδιαστεί με το βλέμμα στραμμένο στις προκλήσεις του μέλλοντος. Είναι ένας προϋπολογισμός διευθετήσεων, που επισφραγίζει μια Ελλάδα όπου η Νέα Δημοκρατία επιβάλλει κακοπληρωμένες δουλειές και πανάκριβη καθημερινότητα. Αυτός είναι ο πυρήνας της πολιτικής σας με καταστροφικά αποτελέσματα για τους πιο αδύναμους Έλληνες. Υποβαθμίζετε συνειδητά το κοινωνικό κράτος. Η ποιότητα ζωής, όπως έλεγε ο Πρωθυπουργός κάποτε, είναι υψηλή μόνο για όσους έχουν πολλά λεφτά. Και για τους πολλούς, χαμηλές προσδοκίες.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ θα τον καταψηφίσει, εκτός από το σκέλος των δαπανών, της Προεδρίας της Δημοκρατίας και της άμυνας της χώρας. Βεβαίως, εμείς διαχρονικά ψηφίζουμε τις δαπάνες για την άμυνα της χώρας, αλλά σας καλούμε να μας ενημερώσετε τι συμβαίνει στον τομέα αυτόν και όχι να μαθαίνουμε από πρωτοσέλιδα για αλλαγές προτεραιοτήτων. Αν υπάρχουν αλλαγές στα εξοπλιστικά προγράμματα, να τις πείτε, να τις γνωρίζουμε. Γιατί εμείς έχουμε πραγματική βούληση συναίνεσης για θέματα που υπερβαίνουν τα κόμματα και είναι εθνικού συμφέροντος. Γι΄ αυτό, λοιπόν, σας παρακαλώ κ. Μητσοτάκη, στην ομιλία σας να μας πείτε τι έχει αλλάξει στις προτεραιότητες των εξοπλιστικών προγραμμάτων της χώρας.
Κλείνω αυτήν την ομιλία λέγοντας ότι τα επόμενα χρόνια η κλιματική κρίση θα ανατρέψει όλους τους δημοσιονομικούς σχεδιασμούς. Δεν μπορεί η συζήτηση αυτή να συνεχίζει να γίνεται επιφανειακά, με ένα υπουργείο-κέλυφος, με μία κυβέρνηση που υποτιμά την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πρέπει να ανοίξει ένας πολύ μεγάλος, ολοκληρωμένος, θεσμικός διάλογος με την κοινωνία των πολιτών. Πρέπει να κάνουμε μία γενναία τομή για να αντιμετωπίσουμε ως χώρα της λεκάνης της Μεσογείου το τεράστιο κόστος που θα επέλθει από την κλιματική κρίση. Έχετε και έχουμε χρέος αυτή η συζήτηση να γίνει μέσα στο 2024, με ολοκληρωμένο τρόπο και με τη στήριξη της επιστημονικής κοινότητας.
Σας ευχαριστώ.
