Τις θέσεις του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής για τον τρόπο που θα πρέπει να λειτουργεί ο ΕΛΓΑ, αναφέρει σε συνέντευξη που έδωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Αθανάσιος Πετρόπουλος, Γραμματέας Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων του Κινήματος.
1) Τι έχετε να πείτε για την σημερινή εικόνα του ΕΛΓΑ;
Ζούμε σε ένα απρόβλεπτο περιβάλλον διαρκών κρίσεων: οικονομική, υγειονομική, ενεργειακή που έχουν επηρεάσει τη ζωή όλων μας. Σε αυτές τις κρίσεις, θα πρέπει να προστεθεί και η μόνιμη απειλή: η κλιματική αλλαγή.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε την ανάγκη για την εξασφάλιση της διατροφικής επάρκειας της χώρας μας. Από ένα απρόσμενο γεγονός μπορεί να επηρεαστούν οι εισαγωγές τροφίμων. Προκύπτει η αδήριτη ανάγκη η προστασία των πόρων της πρωτογενούς παραγωγής.
Ο ΕΛΓΑ είναι σημαντικός και απαραίτητος οργανισμός για την αγροτική ανάπτυξη αλλά και την κοινωνική συνοχή της υπαίθρου. Από το 1988 που ιδρύθηκε, αποτελεί ένα από τα βασικά «εργαλεία» άσκησης αγροτικής πολιτικής.
Για αυτό για μας στο ΠΑΣΟΚ, η λειτουργία ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού συστήματος δημόσιας ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής και προστασίας του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου, είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας. Πιστεύουμε στην ανάγκη ύπαρξης του ΕΛΓΑ, και θα τον στηρίζουμε για να υλοποιεί την αποστολή του. Θέλουμε ο Έλληνας αγρότης να αισθάνεται πως η Ελληνική πολιτεία του προσφέρει σιγουριά και ασφάλεια για την παραγωγή του.
Όσον αφορά τη σημερινή εικόνα του ΕΛΓΑ είναι προφανές ότι δεν μας ικανοποιεί.
2) Εσείς τι αλλαγές σκέφτεστε να κάνετε στον Οργανισμό;
Ο ΕΛΓΑ πρώτα από όλα είναι οι εργαζόμενοι του, οι γεωπόνοι και κτηνίατροι που κάνουν τις εκτιμήσεις στο πεδίο, οι διοικητικοί υπάλληλοι που ολοκληρώνουν τις διαδικασίες πληρωμής, όλο το προσωπικό που εργάζεται στον οργανισμό. Καταρχάς ο Οργανισμός χρειάζεται επειγόντως Οργανόγραμμα για να μπορέσει να λειτουργήσει. Με τον θεσμό της κινητικότητας και χωρίς οργανόγραμμα, υπάρχει η δυνατότητα εξόδου υπαλλήλων από τον οργανισμό όχι όμως η δυνατότητα εισόδου νέων υπαλλήλων. Στον ΕΛΓΑ όπως και στις περισσότερες υπηρεσίες, το προσωπικό είναι γερασμένο. Η κυβέρνηση ενέκρινε πρόσφατα την πρόσληψη μόνο 39 στελεχών, όταν οι πραγματικές ανάγκες του οργανισμού είναι πολύ περισσότερες, και σίγουρα δεν μπορούν να καλυφθούν με τετράμηνες προσλήψεις.
Εμείς θεωρούμε ότι η λύση για τη γεωργική ασφάλιση δεν είναι η χρησιμοποίηση ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, όπως σκέφτεται η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Γι αυτό και προτείνουμε την πρόληψη μονίμων εργαζομένων, γεωτεχνικών και άλλων ειδικοτήτων που θα ενδυναμώσουν τον ΕΛΓΑ.
Επίσης θεωρούμε απαραίτητη την ψηφιοποίηση του οργανισμού. Έπρεπε να είχε γίνει εχθές. Είναι απαράδεκτη η εικόνα κάθε φορά που οι αγρότες μας πλήττονται από μία καταστροφή, να συγκεντρώνονται σε ουρές έξω από τα γραφεία των ανταποκριτών του ΕΛΓΑ. Δεν υπάρχει δικαιολογία να μην μπορεί ο δικαιούχος να υποβάλει ψηφιακά τη δήλωση του.
Όσον αφορά την άμεση καταβολή των αποζημιώσεων προτείνουμε την ψηφιοποίηση των εκτιμήσεων, για τη μείωση του χρόνου πληρωμής. Από το 2013, έχουμε καταθέσει ως πολιτικός φορέας, την πρόταση για την υποβολή των δηλώσεων ΟΣΔΕ στην αρχή του έτους, καθώς και τη λειτουργία ενιαίας βάσης δεδομένων μεταξύ οργανισμών όπως ΟΠΕΚΕΠΕ, των υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, των Οικονομικών Υπουργείων, ώστε σε πραγματικό χρόνο οι εκτιμητές του οργανισμού να έχουν το χαρτογραφικό υπόβαθρο και τα δεδομένα της εκμετάλλευσής.
3) Τι θα κάνετε όσον αφορά τις αλλαγές στις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών;
Η χρηματοδότηση του οργανισμού μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: με τις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, με την κρατική χρηματοδότηση, την εκταμίευση πόρων από το Στρατηγικό Σχέδιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (Σ.Σ.ΚΑΠ) 2023-2027. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν και οι χρηματοδοτήσεις ενεργειακής προστασίας όπως τα προγράμματα για αντιχαλαζικά δίχτυα, αντιβρόχινες μεμβράνες, αντιπαγετικοί ανεμιστήρες, εμβολιασμών για την καταπολέμηση των ζωονόσων.
Όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες, μεταξύ αυτών και ο ΕΛΓΑ, οφείλουν να συνεργάζονται για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών από φυσικές καταστροφές. Να αλλάξουμε φιλοσοφία, ώστε να επεμβαίνουμε πριν την φυσική καταστροφή. Είναι δράσεις που οι ευρωπαϊκοί πόροι μπορούν εύκολα να χρηματοδοτήσουν.
Στο πλαίσιο της προστασίας της αγροτικής παραγωγής τολμάμε να προτείνουμε και τη χρηματοδότηση σε αγρότες μέτρων προστασίας για θεομηνίες, σε καλλιέργειες και εκτροφές από δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες κλπ. Υπάρχουν περιοχές όπου οι καλλιέργειες σε τακτά χρονικά διαστήματα πλήττονται από τα ίδια αίτια. Σε αυτές τις περιοχές προτείνουμε να «υιοθετηθούν» αγροκλιματικές ζώνες καλλιέργειας και να γίνει δραστική αναδιάρθρωση των υπαρχουσών καλλιεργειών.
Και θα μου επιτρέψετε να επιμείνω σε αυτό το σημείο, τονίζοντας πως έργα και παρεμβάσεις που προστατεύουν την πρωτογενή παραγωγή από ακραία και απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα, δρουν ενισχυτικά στο ταμείο του οργανισμού. Για να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα δίκτυ προστασίας γύρω από την παραγωγή μας.
Όσον αφορά της ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, είναι γεγονός πως στις αρχές του 2015 είχε παραδοθεί αναλογιστική μελέτη που προέβλεπε με μετρήσιμα μεγέθη τα κόστη, τον τρόπο αποζημίωσης και τις χρεώσεις των ζημίων. Επίσης υπάρχουν και οι απόψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δυστυχώς τα στοιχεία αυτά, δεν αξιοποιήθηκαν όταν έπρεπε. Σήμερα χρειάζεται επικαιροποίηση των μελετών, ώστε με σαφή καταγραφή των αναγκών, των εισφορών και των ζημίων να σχεδιαστεί το σύστημα των ασφαλιστικών εισφορών. Αποβλέπουμε στην αλληλεγγύη, τη δικαιοσύνη και την ανταποδοτικότητα του συστήματος, διορθώνοντας αδικίες σε ότι αφορά στη σχέση αποζημιώσεων με εισφορές που υπάρχουν μεταξύ προϊόντων φυτικής παραγωγής, καθώς και την αδικία εις βάρος της ελληνικής κτηνοτροφίας. Στόχος μας είναι η δημιουργία ενός συστήματος ασφαλιστικών εισφορών που θα προστατεύει πραγματικά το αγροτικό εισόδημα.
4) Οι αγρότες ζητάνε εδώ και πολλά χρόνια να αλλάξει ο Ασφαλιστικός Κανονισμός του ΕΛΓΑ, θα κάνετε κάτι για αυτό;
Πέρασαν δύο διαδοχικές κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας, προστέθηκαν νέες απειλές και κίνδυνοι στην παραγωγή λόγω της κλιματικής κρίσης, της εισαγωγής νέων επιβλαβών παθογόνων και οργανισμών, ενώ προέκυψαν και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία στη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είμαστε στην ψηφιακή εποχή και ακόμα οι κανονισμοί που εφαρμόζονται στον ΕΛΓΑ είναι αυτοί της τελευταίας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Η αντοχή των κανονισμών στο χρόνο σιγουρά αποδεικνύουν τη σωστή τους κατεύθυνση. Υπάρχουν όμως σημεία που πρέπει να αποσαφηνιστούν και να βελτιωθούν, ώστε να είναι απολύτως σαφές τι καλύπτεται ασφαλιστικά, και να καλύπτουν τις νέες απειλές που προκύπτουν από την κλιματική κρίση.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε και τους αλιείς μας. Έχουν σημαντική συμβολή στην πρωτογενή παραγωγή και η «ομπρέλα» του ΕΛΓΑ θα πρέπει να συμπεριλάβει και αυτούς.
Σημαντικό είναι επίσης να ενεργοποιηθεί ο θεσμός της προαιρετικής ασφάλισης στη φυτική παραγωγή, με αναζήτηση της κατάλληλης επιδότησης ασφαλίστρου.
Πέρασαν 14 χρόνια από την πρώτη εφαρμογή των κανονισμών του ΕΛΓΑ. Ήρθε ο καιρός δημιουργίας ενός νέου συγχρόνου, καινοτόμου κανονισμού που θα αντιμετωπίζει τις παλιές και θα ενσωματώνει τις νέες απειλές. Μα πάνω από όλα θα δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης του ΕΛΓΑ με τους αγρότες διασφαλίζοντας αντικειμενικότητα, διαφάνεια και δικαιοσύνη στις εκτιμήσεις των ζημιών.
