Πρϋπολογισμός: Πρωτογενές έλλειμμα 4,8 δισ. ευρώ στο πεντάμηνο

Της Γωγώς Κατσέλη

Εκτινάχθηκε το έλλειμμα στο πεντάμηνο του 2020 εξαιτίας της πανδημίας και των έκτακτων μέτρων στήριξης που έλαβε η κυβέρνηση για την ενίσχυση πολιτών κι επιχειρήσεων, ενώ βουτιά έκαναν τα έσοδα από ΦΠΑ και ειδικούς φόρους κατανάλωσης.    

Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Μαΐου 2020, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 7,5 δισ. ευρώ έναντι στόχου 2,5 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού και 1,76 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Έτσι, το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 4,84 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως των 43 εκατ. ευρώ και πλεονάσματος 916 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο του 2019.

Σε ό,τι αφορά στα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 16,03 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 2.712 εκατ. ευρώ ή 14,5% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Η υποχώρηση οφείλεται κυρίως στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας  COVID-19. Επιπλέον, εκκρεμεί η καταχώριση ποσού 79 εκατ. ευρώ περίπου (30 εκατ. ευρώ περίπου για το μήνα Απρίλιο 2020 και 49 εκατ. ευρώ περίπου για το μήνα Μάιο 2020) στους Αναλυτικούς Λογαριασμούς Εσόδων (ΑΛΕ) και συγκεκριμένα στην κατηγορία «Φόροι». Σημειώνεται ότι το ποσό αυτό θα εμφανιστεί στους ορθούς ΑΛΕ μετά την επίλυση του υφιστάμενου τεχνικού προβλήματος. Έτσι, τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 17,8 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 2,5 δισ. ευρώ ή 12,3% έναντι του στόχου.

Αναλυτικά, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 15,471 δισ. ευρώ, περιορισμένα κατά 12,6% σε σχέση με το στόχο που είχε τεθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σε σύγκριση με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2020 που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, το οποίο κατατέθηκε στην Ε.Ε. στις 30 Απριλίου 2020 και οι οποίες περιέχουν τις επιπτώσεις των μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, τα έσοδα από φόρους εμφανίζονται αυξημένα κατά 232 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2020 αύξηση κατά 15.8% έναντι του στόχου παρατηρήθηκε μόνο στην κύρια κατηγορία των Μεταβιβάσεων κατά 216 εκατ. ευρώ ή 15,8%.

Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις παρακάτω βασικές κατηγορίες:

α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 208 εκατ. ευρώ ή 25,2%,
β) ΦΠΑ καπνικών προϊόντων κατά 14 εκατ. ευρώ ή 5,7%,
γ) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 882 εκατ. ευρώ ή 14,2 %,
δ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 190 εκατ. ευρώ ή 10,8%,
ε) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 39 εκατ. ευρώ ή 4,7%,
στ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 67 εκατ. ευρώ ή 29,6%,
ζ) Φόροι με μορφή χαρτοσήμου κατά 26 εκατ. ευρώ ή 29,7%,
η) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 48 εκατ. ευρώ ή 25,9%,
θ)  Φόροι ταξινόμησης οχημάτων κατά 46 εκατ. ευρώ ή 37,4%,
ι) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 72 εκατ. ευρώ ή 10,4%,
ια) Λοιποί φόροι επί αγαθών κατά 11 εκατ. ευρώ ή  34,7%,
ιβ) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 19 εκατ. ευρώ ή 15,2%,
ιγ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 69 εκατ. ευρώ ή 13,8%,
    εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 63 εκατ. ευρώ ή 13,4%,
ιδ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα κατά 386 εκατ. ευρώ ή 10,2%,
ιε) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρίες (Νομικά Πρόσωπα) κατά 37 εκατ. ευρώ ή 10,2%,
ιστ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 18 εκατ. ευρώ ή 4,1%,
ιζ) Φόροι κεφαλαίου κατά 35 ή εκατ. ευρώ 36,2%,
ιη) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 53 εκατ. ευρώ ή 9,8%,
ιθ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 114 εκατ. ευρώ ή 40,5%,
κ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 67 εκατ. ευρώ ή 10,8%, εκ των οποίων : Eπιστροφές δαπανών κατά 31 εκατ. ευρώ ή 21,1%,
κα) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 312 εκατ. ευρώ ή 99,5%.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1,8 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 209 εκατ. ευρώ από το στόχο των 1,6 δισ. ευρώ. 

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,3 δισ. ευρώ, έναντι του στόχου.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου –   Μαΐου 2020 ανήλθαν στα 23,5 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 2,3 δισ. ευρώ έναντι του στόχου, γεγονός που αποδίδεται στα ακόλουθα: 
α) δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 ύψους περίπου 747 εκατ. ευρώ (μισθωτών και επιστημόνων), η οποία πληρώθηκε από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
β) οι αυξημένες εκροές του ΠΔΕ κατά 1,76 δισ. ευρώ κυρίως λόγω των δαπανών για αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων και των δαπανών για επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και
γ) οι αυξημένες πληρωμές για τόκους κατά 97 εκατ. ευρώ.  

Μάιος 2020 

Σε μηνιαίο επίπεδο, τον Μάιο του 2020 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 1,86 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 1,4 δισ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, γεγονός που οφείλεται κυρίως στη λήψη μέτρων φορολογικής ανακούφισης όπως η αναστολή καταβολής του Φ.Π.Α. και των βεβαιωμένων οφειλών στις επιχειρήσεις που επλήγησαν από τον κορωνοϊό, καθώς και η παροχή κινήτρου έκπτωσης 25% εφόσον κατέβαλαν εμπρόθεσμα τις οφειλές τους (ΦΠΑ και βεβαιωμένοι φόροι). 

Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν στα 2,3 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1,3 δισ. ευρώ. 

Τα έσοδα από φόρους περιορίστηκαν στα 2,2 δισ. ευρώ, καταγράφοντας πτώση κατά 1,2 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Ωστόσο, σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες μηνιαίες εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας τα έσοδα από φόρους τον Μάιο είναι μειωμένα κατά 287 εκατ. ευρώ. 

Σε καμία κύρια κατηγορία εσόδων δεν σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Μάιο 2020.  

Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Μάιο 2020 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων: 

α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 71 εκατ. ευρώ,
β) ΦΠΑ καπνικών προϊόντων κατά 16 εκατ. ευρώ,
γ) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 555 εκατ. ευρώ,
δ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 53 εκατ. ευρώ,
ε) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 47 εκατ. ευρώ,
στ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 36 εκατ. ευρώ,
ζ) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 19 εκατ. ευρώ,
η)  Φόροι ταξινόμησης οχημάτων κατά 16 εκατ. ευρώ,
θ)  Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 55 εκατ. ευρώ,
ι) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 11 εκατ. ευρώ,
ια) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 18 εκατ. ευρώ,
   εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 15 εκατ. ευρώ,
ιβ) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 26 εκατ. ευρώ,
ιγ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 178 εκατ. ευρώ,
ιδ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρίες (ΝΠ) κατά 39 εκατ. ευρώ,
ιε) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 14 εκατ. ευρώ,
ιστ) Φόροι κεφαλαίου κατά 14 ή εκατ. ευρώ,
ιζ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 32 εκατ. ευρώ,
ιη) Μεταβιβάσεις κατά 29 εκατ. ευρώ,
ιθ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 23 εκατ. ευρώ,
κ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 52 εκατ. ευρώ εκ των οποίων : Eπιστροφές δαπανών κατά 13 εκατ. ευρώ.

Οι επιστροφές εσόδων του Μαΐου 2020 ανήλθαν σε 450 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 103 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (347 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 27 εκατ. ευρώ, περιορισμένα κατά 36 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

Τέλος, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για τον Μάιο του 2020 ανήλθαν στα 5,35 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 1,2 δισ. ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω των αυξημένων εκροών ΠΔΕ κατά 1,1 δισ. ευρώ λόγω της πανδημίας του COVID-19.

Πηγή: skai.gr


Πηγή