O Orban, δεν ήταν “το κακό παιδί” της Δεξιάς. Απο την αρχή είχε δείξει τις προθέσεις του. Ήταν ένας δικτάτορας εν τη γενέσει που ανήκε στον “φιλόξενο” χώρο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωκοινοβούλιο. Με προσχήματα λοιπόν, κατέλυσε το Δημοκρατικό Πολίτευμα σε μια χώρα-μέλος της Ε.Ε με ό,τι συνεπάγεται σε αυτή την άθλια πράξη. Η Ευρώπη της “αλληλεγγύης, της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνης” που βρίσκεται; Τι κάνει; Ίσως βέβαια πρέπει να προσδιορίσουμε, τι εννοούμε με την χρήση της λέξης “Ευρώπη” , εννοούμε την Ήπειρο που “κουμάντο” κάνει η Μέρκελ και η παρέα της ή την Ευρωπαϊκή Ένωση και ό,τι πρεσβεύει αυτή η κοινότητα;

Πρόλογος: Άγγελος Γαβρής

Ακολουθεί το εξαιρετικό άρθρο της Judy Demspey

Λες και δεν ήξεραν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τι συνέβαινε στην Ουγγαρία την τελευταία δεκαετία.

Από την εκλογή του ως πρωθυπουργός το 2010, ο Viktor Orban έχει συστηματικά υπονομεύσει το κράτος δικαίου, έχει αποδυναμώσει το δικαστικό σώμα, έχει τον έλεγχο μεγάλου μέρους των ΜΜΕ και έθεσε περιορισμους σε ανεξάρτητα ακαδημαϊκά ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ευρώπης.

Σαν να μην ήταν αυτό αρκετό, έχει δαιμονοποιήσει τους πρόσφυγες, έχει χτίσει έναν φράκτη για να τους εμποδίσει από το να εισέλθουν στη χώρα και έχει αρνηθεί σε ΜΚΟ και σε ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρόσβαση σε οποιονδήποτε πρόσφυγα ή μετανάστη που κρατείται, για παράδειγμα να τους βοηθήσουν να συμπληρώσουν τις αιτήσεις για το άσυλο.

Όλες αυτές οι ενέργειες λαμβάνονται από μια χώρα που είναι μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Και οι δύο οργανισμοί υποτίθεται ότι βασίζονται στην προάσπιση της ελευθερίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, αν και το ιστορικό του ΝΑΤΟ με το να μην μιλάει για την διάβρωση της δημοκρατίας στην Τουρκία, είναι σχεδόν ντροπή.

Ο Orban, ένας εκ των αντιφρονούντων κατά την κομμουνιστική περίοδο, έχει ταχθεί κατά της ΕΕ, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στη δέσμευσή του στις δημοκρατικές αξίες. Για εκείνον, η πολιτική του ιδεολογία αφορά στη δημιουργία μιας “ανελεύθερης” δημοκρατίας βασισμένης στον εθνικισμό και σε έναν συντηρητισμό, βασισμένο σε επιλεγμένες χριστιανικές αξίες. Ξεχάστε το γεγονός ότι μια ανελεύθερη δημοκρατία είναι όροι αντιφατικοί. Ξεχάστε επίσης ότι η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας δεν χρειάζεται να σημαίνει αποδυνάμωση του κράτους δικαίου.

Χωρίς να είναι ικανοποιημένος από το να παρεμβαίνει σταδιακά στους δημοκρατικούς θεσμούς της Ουγγαρίας -και γνωρίζοντας ότι η ΕΕ και ακόμη και το ΕΛΚ, η ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που εκπροσωπεί τα συντηρητικά κόμματα στην ΕΕ, ήταν πολύ αδύναμα ή δειλά για να περιορίσουν τις φιλοδοξίες του- ο Orban έχει περάσει ένα στάδιο πιο κάτω.

Στις 30 Μαρτίου 2020, η βουλή της Ουγγαρίας πέρασε ένα νομοσχέδιο που δίνει στον Orban σαρωτικές νέες εξουσίες να αντιμετωπίσει την πανδημία του κορονοϊού -λες και δεν είχε ήδη αρκετές εξουσίες.

Στην πράξη, το κοινοβούλιο έχει απαλλαγεί από τη νομοθετική του εξουσία. Οι εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης το οποίο κηρύχθηκε από τις 11 Μαρτίου. Οποιοσδήποτε διαδίδει fake news ή παραπληφορεί αναφορικά με τον ιό, έρχεται αντιμέτωπος με φυλάκιση μέχρι πέντε χρόνια.

“Στο τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, όλες οι εξουσίες θα αποκατασταθούν πλήρως”, ανέφερε ο Orban στο κοινοβούλιο το οποίο κυριαρχείται από το συντηρητικό του κόμμα Fidesz.

Με την εισαγωγή τέτοιων μέτρων, ο Orban έχει γίνει ο πρωτος ηγέτης της ΕΕ που εκμεταλλεύτηκε την πανδημία για δικούς του πολιτικούς σκοπούς. Και δεν θα είναι ο τελευταίος -εκτός και αν οι άλλοι ηγέτες της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ του επιβάλλουν κυρώσεις.

Μέχρι τώρα, ο πολιτικός με την μεγαλύτερη επιρροή στην Ευρώπη, η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel, δεν τον έχει απομακρύνει από το ΕΛΚ ούτε του έχει ασκήσει δημόσια κριτική ή έχει ζητήσει κάποιου είδους οικονομικές ή πολιτικές κυρώσεις προκειμένου να σώσει την ουγγρική δημοκρατία.

Ο εκπρόσωπος της Merkel ανέφερε σε ανακοινωθέν ότι “θα κάνουμε οτιδήποτε είναι δυνατό για να προστατεύσουμε τους πολίτες μας και να ξεπεράσουμε την κρίση, διατηρώντας παράλληλα τις ευρωπαϊκές αξίες μας και τον τρόπο ζωής”. Αυτό δεν πρόκειται να έχει επίδραση στον Orban άραγε.

Όσον αφορά στον Didier Reynders, τον Επίτροπο της ΕΕ για τη Δικαιοσύνη, τουήταρε τα παρακάτω: “Η Κομισιόν αξιολογεί τα επείγοντα μέτρα που ελήφθησαν από τα κράτη-μέλη αναφορικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως για το νόμο που πέρασε στην Ουγγαρία αναφορικά με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τις νέες ποινικές κυρώσεις για τη διάδοση ψευδών πληροφοριών”. Μια τέτοια ήπια αντίδραση από την Κομισιόν είναι σαν να κοροϊδεύει αυτά τα οποία πρεσβεύει η ΕΕ.

Η ΕΕ θα μπορούσε να έχει λάβει μέτρα στο παρελθόν να συγκρατήσει τον Orban. Θα μπορούσε να έχει αναστείλει το δικαίωμα ψήφου της Ουγγαρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ, που αντιπροσωπεύει τα κράτη-μέλη. Αυτό πάντα ήταν δύσκολο διότι κάποιοι από τους συμμάχους της Ουγγαρίας, κυρίως η Πολωνία, θα είχε ασκήσει βέτο.

Θα μπορούσε να είχε μειώσει ή να επιβάλλει όρους για τα κεφάλαια συνοχής της ΕΕ, τα οποία έχουν στόχο να μειώσουν τις οικονομικές ανισότητες μεταξύ των κρατών-μελών. Το 2018, τα κεφαλαία συνοχής αντιστοιχούσαν στο 3,5% του GNI της Ουγγαρίας. Και κάποια από αυτά τα κεφαάλαια είχαν καταχραστεί από τον Orban. Παρόλα αυτά, η ΕΕ δεν ανέλαβε δράση.

Είναι δύσκολο να δούμε τις βρυξέλλες να αναλαμβάνουν δράση τώρα. Και αυτό διότι η ΕΕ και οι περισσότεροι ηγέτες της Ένωσης μπορούν να αντιμετωπίσουν μόνο μία κρίση τη φορά. Ο περιορισμός της πανδημίας του κορονοϊού, και όχι η αμφισβήτηση των εξουσιών του Viktor Orban, είναι η βασική προτεραιότητα.

Ωστόσο, ακόμη και η ΕΕ δεν αναλαμβάνει δράση εναντίον του Orban, ασφαλώς απαιτούνται ισχυρές δηλώσεις απ΄την πρόεδρο της Κομισιόν Ursula von der Leyen, την Merkel και από άλλους ηγέτες. Και εξίσου σημαντική είναι η αντίδραση του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ.

Από τη στιγμή που ο Αμερικανός πρόεδρος trump είναι μεγάλος θαυμαστής του Orban, δεν μπορέι κανείς να περιμένει ότι ο Λευκός Οίκος θα ασχοληθεί με τη διάβρωση της δημοκρατίας σε μια χώρα της ΕΕ. Και εξάλλου, ο Trump στην πραγματικότητα δεν έχει και μεγάλο σεβασμό στην ΕΕ ως οργανισμό εξαιτίας των ισχυρών ρυθμιστικών εξουσιών της που σχετίζονται με το εμπόριο και τον ανταγωνισμό, και του συστήματος αξιών της.

Μέχρι στιγμής, το αμερικανικό ΥΠΕΞ δεν έχει κάνει κάποιο σχόλιο. Τουλάχιστον ο Eliot L. Engel, πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων στη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, άσκησε κριτική στις νέες εξουσίες του Orban, που του δόθηκαν “υπό τη μορφή μέτρων για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορονοϊού”.

Σε μια έντονη δήλωση, ο Engel έγραψε ότι ο Orban ‘προχωράει σε μια κραυγαλέα κατάληψη της εξουσίας με πρόφαση την χειρότερη κρίση υγείας παγκοσμίως, στην πρόσφατη ιστορία. Αυτή η νομοθεσία περιθωριοποιεί την ουγγρική Βουλή και επιτρέπει στον Πρωθυπουργό Orban να κυβερνά με διάταγμα, σαν δικτάτορας”.

Και συνεχίζει: “Μια τέτοια σοβαρή προσβολή της δημοκρατίας οπουδήποτε, είναι εξοργιστική, και ιδιαίτερα από ένα σύμμαχο του ΝΑΤΟ και μέλος της ΕΕ. Αυτοί οι οργανισμοί ιδρύθηκαν με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό των μελών τους για ελευθερία και δημοκρατικές αξίες. Είναι ιδιαίτερα πρωτοφανές, το ότι ο πρωθυπουργός Orban επιχειρεί να εκμεταλλευτεί την ταλαιπωρία των πολιτών του για ατομικό κέρδος”.

Αυτό είναι το είδος της δήλωσης που θα πρέπει να συνυπογράψουν ΕΕ και ΝΑΤΟ. Και στη συνέχεια η ΕΕ, με την ώθηση της Merkel και του Γάλλου προέδρου Macron, θα πρέπει να ασκήσει πίεση στα κράτη-μέλη εκείνα, μεταξύ των οποίων και η Πολωνία, που αντιτίθενται στις κυρώσεις επί της Ουγγαρίας.

Εάν ο Orban μπορεί να εκμεταλλευτεί την πανδημία για να καταστρέψει την ουγγρική δημοκρατία, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ θα πρέπει να σταματήσουν να χρησιμοποιούν την πανδημία ως δικαιολογία για να μην αμφισβητήσουν τον Orban.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: https://carnegieeurope.eu/strategiceurope/81410