Στη διαχρονική τους διαδρομή, πάντα η Αριστερά και η Δεξιά είχαν ανάγκη νεκρών, ηρώων μαρτύρων. Η θυσία ήταν η ηθική δικαίωση του παρελθόντος, το στήριγμα του παρόντος, και το εγερτήριο σάλπισμα για την ακάθεκτη πορεία προς την κατάκτηση του μέλλοντος, πάντα υπό την άσβεστη καθοδηγήτρια μνήμη των ηρώων τους.
Η Δεξιά σε θεωρητικό επίπεδο, στο δικό της πολιτικό σύμπαν, ηρωοποιούσε όσους έπεσαν για την πατρίδα σε εθνικοαπελευθερωτικούς ή αμυντικούς αγώνες, και γενικώς σε πολεμικές περιπέτειες. Ήταν οι δικοί της ήρωες, αυτοί που θυσιάστηκαν για όσα ορίζονται ως εθνικά ιδανικά. Τους ηρωοποιούσε, τους οικειοποιείτο και διαιώνισε την ιδεολογική, πολιτική, και ως το ’81, κρατική της επικυριαρχία. Ήταν ο ιδιοκτήτης και εκφραστής των εθνικών ιδανικών.
Η Αριστερά έβρισκε τους δικούς της ήρωες στους λαϊκούς αγώνες. Ήταν αυτοί που πάλευαν για της δικαιοσύνης τον ήλιο νοητό, την απελευθέρωση του λαού από τα δεσμά της κυριαρχίας των αφεντικών κάθε είδους. Έτσι τροφοδοτούσε τους δικούς της αγώνες, δικαίωνε το παρόν της, εμψύχωνε τις νέες γενιές, τους πρόσφερε όραμα, στάση ζωής, ιδανικά για ένα άλλο ουτοπικό κόσμο ισότητας, δικαιοσύνης, κοινωνικής απελευθέρωσης , που για την έλευσή του άξιζε κάθε θυσία.
Ώσπου ξέφτισαν οι εποχές, και ημέρεψαν οι μέρες. Τους ήρωες δεν τους γεννούν οι ειρηνικές μέρες αλλά οι ταραγμένοι, αιμάτινοι καιροί. Επί δεκαετίες δεν είχαμε νέους ήρωες γιατί ευτυχώς δεν χρειάστηκε να έχουμε. Η χώρα, με αυξομειώσεις σταθερότητας και αστάθειας, ζούσε ως επί το πλείστον με ασφάλεια, άνεση και ειρήνη. Η μνήμη των ηρώων και μαρτύρων της απολάμβανε την οφειλόμενη τιμή. Άλλοι με εθνική και ταξική σύμπνοια (Πολυτεχνείο), και άλλοι από τους οικείους πολιτικούς χώρους τους (Γράμμος, Μακρυγιάννη).
Όμως ήρθε η δεδομένη Αριστερά στα πράματα, που μεταπολιτευτικά έχει πάρει τη σκυτάλη από τη Δεξιά στην εργαλειοποίηση των ηρώων και μαρτύρων (ξαναλέμε. Το ΚΚΕ στέκεται με σοβαρότητα και αιδημοσύνη σε αυτά τα θέματα).
Χθες έγιναν τα αποκαλυπτήρια των νεκρών της ΕΡΤ, με παπά και τρισάγιο. Όταν είχε ανακοινωθεί νομίσαμε ότι πρόκειται για πλάκα. Αμ δε! Κατά την ανακοίνωση της ΠΟΣΠΕΡΤ το μνημείο έχει τίτλο «Μνήμες και Χρέος», και αιτιολογείται με το σκεπτικό: «Η μνήμη είναι ένα από τα πρωταρχικά συστατικά στοιχεία της πορείας του ανθρώπου στους αιώνες. Χρέος όλων μας είναι να θυμόμαστε τους αγώνες».
Οπότε λίγες μέρες μετά την εκδήλωση στο μνημείο των σφαγιασθέντων του Διστόμου (όπου… έλαμψε η Ζωή), λίγα χιλιόμετρα από το μνημείο των εκτελεσθέντων της Καισαριανής, λίγα επίσης χιλιόμετρα από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη και του Πολυτεχνείου, ηγέρθη το μνημείο της ΕΡΤ.
Μνημεία να’ ναι, κι ό,τι να’ ναι. Δεν έχουν και διαφορά άλλωστε! Ο πρόεδρος της κρατικής ραδιοτηλεόρασης Διονύσης Τσακνής, κατά την ομιλία του τόλμησε την ιεροσυλία: Παρομοίασε το μνημείο της ΕΡΤ με το Πολυτεχνείο! «Στα κάγκελα της ΕΡΤ, είπε, δεν μπήκε το τανκς και κανένας Ντερτιλής δεν δολοφόνησε τον Διομίδη Κομνηνό και τα άλλα παιδιά την επομένη του Πολυτεχνείου. Στην ΕΡΤ μπήκε όμως το τανκς της ανεργίας και της ανασφάλειας και η ανεργία είναι που έστειλε του ανθρώπους στον άλλο κόσμο».
Σαφώς είναι αποδεκτή αυτή η οπτική. Υπήρξαν άνθρωποι που χτυπήθηκαν σκληρά από την ανεργία, η οποία σε κάποιους ίσως επιδείνωσε μία υπάρχουσα άσχημη κατάσταση, και την επιδείνωσε με τραγικό αποτέλεσμα. Είναι λυπηρό, είναι κρίμα.
Πόσο όμως αυτό αιτιολογεί την ανέγερση μνημείου; Και πόσο αποτελεί ύβριν η σύγκριση με το Πολυτεχνείο;
Του Γιάννη Σιδέρη (φωτογραφία: SOOC)
