Ομιλία Γεννηματά στην παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Κωνσταντάτου «Ο Αγριάνθρωπος»

“Θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω τον Δήμαρχο Ελληνικού-Αργυρούπολης Γιάννη Κωνσταντάτο, για την ευγενική του πρόσκληση στην αποψινή παρουσίαση του βιβλίου του.

Είναι για μένα πάντα μεγάλη η χαρά να βρίσκομαι κοντά στους νέους και δραστήριους ανθρώπους που υπηρετούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση με ζήλο και δημιουργικότητα.

Απόψε, σε αυτόν τον όμορφο χώρο, ο Δήμαρχος μας συστήνεται, ξανά, ως μυθιστοριογράφος και μας διηγείται μια ιστορία πρωτότυπη, που εκτείνεται σε εύρος τριών δεκαετιών, στην Ελλάδα του χθες και του σήμερα.

Μέσα στις σελίδες του βιβλίου, ακολουθώντας τα βήματα ζωής του πρωταγωνιστή «Αγριάνθρωπου», που μόνο κατ’ όνομα είναι τελικά άγριος, ξαναζωντανεύουν εμπρός μας όλα τα σημαντικά πολιτικά γεγονότα, οι σπουδαίες προσωπικότητες, όλοι οι σταθμοί της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας μας.

Αυτό το στοιχείο της διαχρονικότητας προσδίδει στο βιβλίο το χαρακτήρα του πολιτικού μυθιστορήματος.

O συγγραφέας επιλέγει να εγκαταλείψει την παραδοσιακή, γραμμική χρονική αφήγηση και κινείται ταυτόχρονα σε διαφορετικούς χώρους και χρόνους.

Από τα ορεινά της Ηπείρου στην Ελλάδα της κρίσης του 21ου αιώνα βρισκόμαστε πίσω στην Αθήνα του ’81 κι ύστερα στη δεκαετία του ’90 και ξανά στο σήμερα.

Και όλα αυτά στον σύνθετο καμβά της προσωπικής ιστορίας, της βιωματικής διαδρομής ενός όχι και τόσο φανταστικού, τελικά, πρωταγωνιστή.

Ενός ανθρώπου που σύμφωνα με την ιστορία, έκανε κι έζησε πολλά κι έχει αστείρευτες εμπειρίες να διηγηθεί στον αφηγητή του βιβλίου.

Έτσι, σε πρώτο πρόσωπο, η ιστορική αλήθεια του πρωταγωνιστή παρουσιάζεται στον αναγνώστη με λογοτεχνική αρτιότητα και σχεδόν θεατρική παραστατικότητα.

Με αυτές τις σκέψεις, αυτά τα βιώματα, τα χαμένα όνειρα, τις διαψεύσεις και την πικρία, ο Αγριάνθρωπος γίνεται ξαφνικά γνώριμος στον καθένα μας.

Μέσα από την αφηγηματική εξομολόγηση, αποκαλύπτεται η πραγματική ταυτότητα ενός ανθρώπου με πολιτική συνείδηση και διαδρομή, που παύει να είναι απρόσιτος, άγριος.

Στον Αγριάνθρωπο τελικά μπορεί να βρει κανείς στοιχεία του εαυτού του. Στοιχεία από τον άνθρωπο της Μεταπολίτευσης. Της νέας, δημοκρατικής Ελλάδας.

Της Ελλάδας της Αλλαγής.

Αλλά και των μεγάλων απογοητεύσεων, των σφαλμάτων, των παραλείψεων, του συνεχούς πισωγυρίσματος, των χαμένων ευκαιριών.

Ένας άνθρωπος που δεν ξεχνά. Που δεν έχει πάψει να αξιολογεί και να ζυγίζει τα πράγματα, όχι μέσα από το διαθλαστικό φίλτρο της σημερινής κρίσης, αλλά μέσα από τον αντικειμενικό φακό της ιστορικής ανάλυσης.

Σήμερα, αυτή ακριβώς η Ελλάδα των μεγάλων και τολμηρών βημάτων προς τα εμπρός ψάχνει ξανά τη χαμένη της αίγλη, τη χαμένη της αξιοπιστία.

Αναζητά μια ασφαλή κατεύθυνση, μια πυξίδα για να βγει από το αδιέξοδο, να δει επιτέλους αυτό το περίφημο «φως στο τούνελ», μετά από μια πολύχρονη και βαθιά κρίση.

Κρίση οικονομική αλλά πρώτιστα πολιτική, ηθική, κρίση αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας των πολιτειακών θεσμών και της ίδιας της δημοκρατίας μας.

Ο Γιάννης Κωνσταντάτος και ο Αγριάνθρωπός του, ιχνηλατούν την πορεία από την εποχή των μεγάλων προσδοκιών στην εποχή της μεγάλης απογοήτευσης.

Στις σελίδες του μπορεί κανείς να βρει πολλές από τις αιτίες και τις συνθήκες που μας οδήγησαν στο σήμερα: τις στρεβλώσεις, τις πελατειακές σχέσεις , τη διαφθορά, το εμπόριο της ελπίδας.

Ο Πολίτης μετατρέπεται σε πελάτη, η Πολιτική χάνει το αληθινό της νόημα και την αξιοπιστία της και η χώρα ταλανίζεται από την πολύπλευρη κρίση και βυθίζεται στην αβεβαιότητα.

Η πορεία αυτή κάθε άλλο παρά αναπόφευκτη ήταν.

Όχι, αυτή η κρίση δεν μας επιβλήθηκε.

Δεν ήταν της μοίρας μας γραφτό.

Είχαμε πολλές και σημαντικές ευκαιρίες να την αποφύγουμε και ακόμη περισσότερες να την υπερβούμε και να βγούμε γρήγορα απ’ τον σφιχτό της εναγκαλισμό.

Το ξέσπασμα της καταιγίδας μας βρήκε απροετοίμαστους, ανενημέρωτους, απροστάτευτους.

Η σπατάλη, τα μεγάλα ελλείμματα, το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και η εκτόξευση του χρέους κατά  την περίοδο 2004-2009, αποδυνάμωσαν καθοριστικά την οικονομία.

Αποδείχθηκε τελικά πως μόνο  «οχυρωμένη» δεν ήταν , όπως μας έλεγαν τότε…

Η κρατικοδίαιτη, αποδιοργανωμένη ελληνική οικονομία έγινε  εύκολα βορά στις ορέξεις των διεθνών κερδοσκόπων.

Η Ευρώπη, από την πλευρά της αποδείχθηκε επίσης απροετοίμαστη  και ανέτοιμη να πάρει τις αναγκαίες αποφάσεις. Η συνέχεια είναι για όλους γνωστή.

Προγράμματα λιτότητας, έλλειψη πολιτικής συναίνεσης, φοβικά σύνδρομα απέναντι στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.

Από αριστερά και δεξιά, πολεμική ρητορική, απειλές, ύβρεις, αναβίωση των πιο σκληρών, των πιο επικίνδυνων διχαστικών, σχεδόν εμφυλιοπολεμικών προτύπων.

Η ευκαιριακή σημαία του «αντι-μνημονιακού» στρατοπέδου κυμάτιζε με «αέρα στα πανιά» στη πρώτη γραμμή ενός ετερόκλητου μετώπου.

Την οργή διαδέχθηκε η απόγνωση, η αδιέξοδη αίσθηση της έλλειψης προοπτικής.

Κάποιοι εμπορεύτηκαν την ελπίδα.

Κεφαλαιοποίησαν την ανάγκη των πολιτών για πίστη σε κάτι καλύτερο.

Είπαν ένα βουνό ψέματα,υποσχέθηκαν πολλά, έκαναν ακόμη περισσότερα, στην ακριβώς αντίθετη, όμως, κατεύθυνση.

‘Έτσι φτάσαμε στο τέταρτο μνημόνιο που φέρει πλέον επισήμως την υπογραφή του Πρωθυπουργού.

Συμφωνία με όρους συνθηκολόγησης ηττημένου που υποθηκεύει το μέλλον του τόπου, χωρίς αναπτυξιακό αντίκρισμα, με δυσθεώρητους στόχους για πλεονάσματα.

Χωρίς καν τη βεβαιότητα ότι θα μπορέσουμε επιτέλους να μιλήσουμε για την αναγκαία απομείωση του χρέους.

Η νέα συμφωνία μεγαλώνει τον λογαριασμό, βαθαίνει την ύφεση, μας βυθίζει ακόμη πιο μέσα στο τέλμα και το αδιέξοδο.

Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε άλλο στο ίδιο μοτίβο.

Στην ίδια αποτυχημένη συνταγή της ψεύτικης πόλωσης και των ψευδο-διλημμάτων «ή εμείς ή αυτοί».

Όχι, όταν πλέον είναι σαφές πως κανείς μόνος του δεν μπορεί να εγγυηθεί την έξοδο από το αδιέξοδο.

Δεν μπορούμε να ζούμε άλλο στο ίδιο έργο θεατές.  Αυτό της διαδοχής κυβερνήσεων και ανθρώπων που ό,τι κι αν έλεγαν ό,τι κι αν φώναζαν, πότε στο Ζάππειο, πότε στη Θεσσαλονίκη, πότε αγκαλιά με τους Αγανακτισμένους της Πλατείας, δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα στον τόπο.

Παρά μόνο να διχάσουν.

Μια νέα, εθνική γραμμή συνεννόησης είναι αναγκαία.

Μια νέα, ειλικρινής, συνεπής και δεσμευτική συμφωνία στην ανάγκη για προοδευτικές μεταρρυθμίσεις που δεν θα στοχεύουν μόνο στη φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης.

Σήμερα η λέξη μεταρρύθμιση έχει ταυτιστεί με την αδικία και είναι άδικο.

Μια συμφωνία για μια νέα στρατηγική ανάπτυξης με δικαιοσύνη, με στόχο την παραγωγή νέου πλούτου και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Ανάπτυξη, Απασχόληση, Αλληλεγγύη είναι το τρίπτυχο μας.

Γι’ αυτήν τη χώρα δεν θα πάψουμε ποτέ να ονειρευόμαστε και να σχεδιάζουμε.

Δεν πρέπει να αφήσουμε άλλο χρόνο να πάει χαμένος.

Εργαζόμαστε γι’ αυτή την εθνική στρατηγική, το ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΛΑΔΑ.

Ολοκληρώνουμε τις προτάσεις μας για την αλλαγή  του αναπτυξιακού προτύπου.

Απαντούμε στο ερώτημα «τι ανάπτυξη θέλουμε και πώς θα την πετύχουμε;».

Διαμορφώνουμε πόλους ανάπτυξης.

Βάζουμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση ξανά στο επίκεντρο.

Η Περιφέρεια, ο Δήμος γίνονται κύτταρα της περιφερειακής, τοπικής ανάπτυξης . Αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση χωρίς τοποτηρητές.

Κι όλα αυτά με φαντασία, δημιουργικότητα και αξιοποίηση των στρατηγικών πλεονεκτημάτων κάθε γωνιάς αυτού του τόπου.

Μπορούμε να υπερβούμε αγκυλώσεις, φοβίες και δογματισμούς.

Να οικοδομήσουμε ένα άλλο Κράτος, πιο λειτουργικό, χωρίς εξαρτήσεις.

Να εγγυηθούμε μια νέα σχέση Κοινωνίας-Κράτους-Αγοράς,  σχέση συνεργασίας και όχι αντιπαλότητας.

Να ενισχύσουμε την ανεξαρτησία της  Δικαιοσύνης, που σήμερα στενάζει, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ο αρμόδιος υπουργός της Πρώτης φορά αριστερά , ήταν ο επικεφαλής της ΕΥΠ επί ΝΔ,  για να εγγυηθούμε τις οικονομικά αποδοτικές και κοινωνικά δίκαιες επενδύσεις.

Ο Αγριάνθρωπος, αυτός ο μυστηριώδης φίλος του  Γιάννη Κωνσταντάτου μας μιλά για όλα τα στραβά και τα ανάποδα που μας οδήγησαν ως εδώ αλλά αντιπαραβάλλει το γκρίζο σήμερα,  με τις φωτεινές αναλαμπές του χθες και μας τραβά μπροστά.

Οραματίζεται τελικά ένα ακόμη πιο αισιόδοξο και δίκαιο αύριο.

Ένα καλύτερο αύριο στο Ελληνικό, στην Αργυρούπολη, στην Αττική, σε όλη την Ελλάδα. Αυτό σίγουρα δεν είναι ψευδαίσθηση. Το μπορούμε.

Αυτή η πρόκληση, βαθιά πολιτική, είναι τελικά το βασικό χαρακτηριστικό, το διακριτικό γνώρισμα τούτου του βιβλίου.

Εύχομαι να είναι καλοτάξιδο κι επιτυχημένο.

Θερμά συγχαρητήρια στον συγγραφέα.”