Γεννηματά: Και στο Προσφυγικό η Κυβέρνηση τα έδωσε όλα

Χαιρετισμός Φώφης Γεννηματά Προέδρου του ΠΑΣΟΚ και επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης στην εκδήλωση  που διοργάνωσε το ΠΑΣΟΚ, σε συνεργασία με το Δίκτυο Μετανάστευσης και Ένταξης του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES), με θέμα «Ζήτημα Αλληλεγγύης: Αναθεώρηση του Κανονισμού Δουβλίνο και Σύστημα Μετεγκατάστασης».

“Σας καλωσορίζω στην σημερινή εκδήλωση και ευχαριστώ ιδιαίτερα το Δίκτυο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, για τη Μετανάστευση και την Ένταξη που επέλεξε την Αθήνα, την Ελλάδα για την συνεδρίαση του.

H παρουσία των συντρόφων μας εδώ είναι ένα ακόμα δείγμα της αλληλεγγύης που το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα δείχνει για την χώρα μας όλη αυτήν την περίοδο.

Ευχαριστώ και όλους όσους συμμετέχουν σε αυτήν την εκδήλωση ως ομιλητές προσφέροντας την δική τους γνώση και εμπειρία για το σημαντικό θέμα που θα συζητηθεί σήμερα.

Επίθεση στη Γαλλία: Δεν θα αφήσουμε τον τρόμο να γίνει ο ρυθμιστής των εξελίξεων στην Ευρώπη.

Θα ήθελα πριν ξεκινήσω την ομιλία μου σε αυτή την τόσο σημαντική και επίκαιρη εκδήλωση, να αναφερθώ στην  τρομοκρατική επίθεση στη Γαλλία εκφράζοντας τη θλίψη και την αλληλεγγύη μας στον γαλλικό λαό.

Δεν αρκεί όμως μόνο αυτό πια. Δεν θα αφήσουμε τον τρόμο να γίνει ο ρυθμιστής των εξελίξεων στην Ευρώπη.  Δεν θα επιτρέψουμε τον φόβο να θρέψει τη δημαγωγία. Θα συνεχίζουμε να υπερασπιζόμαστε  με πείσμα, τη δικαιοσύνη και τον ανθρωπισμό.

Η Ευρώπη χρειάζεται την ενότητα, την ενοποίηση, για να αντιμετωπίσει  τις ανισότητες, τις αδικίες, τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αυτός πρέπει να είναι, πρωταρχικός στόχος όλων μας και γι αυτό δουλεύουμε το τελευταίο διάστημα στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα.

Σήμερα θυμόμαστε και τιμούμε όσους αγωνίστηκαν για τη Δημοκρατία

Θα έχετε πιθανόν ακούσει ότι σήμερα για την Ελλάδα είναι μια θλιβερή επέτειος.

Πέρασε μισός αιώνας από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου και την επιβολή δικτατορίας που σταμάτησε για 7 χρόνια το ρολόι της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων στην χώρα μας.

Σήμερα θυμόμαστε και τιμούμε όσους αγωνίστηκαν για τη Δημοκρατία, για να ξεκινήσει πάλι ο χρόνος, η ζωή, η ελευθερία, τα όνειρα των ανθρώπων.

Ιδιαίτερα αυτούς που έχασαν την ζωή τους. Αυτούς που βασανίστηκαν, αυτούς που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα για να γλυτώσουν αλλά και να συνεχίσουν τον αγώνα τους ενημερώνοντας την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο για το δίκιο του λαού μας.

Εδώ συνδέεται το νήμα της επετείου με την σημερινή εκδήλωση.

Πολλοί Έλληνες αγωνιστές βρήκαν καταφύγιο ως πρόσφυγες στις χώρες σας που τους υποδέχτηκαν και τους προστάτεψαν.

Ο αγώνας του λαού μας και η δική σας συμπαράσταση οδήγησε στη σύγχρονη ελληνική, ευρωπαϊκή δημοκρατία.

Να κλείσουμε την πόρτα στον εθνολαϊκισμό, στον ρατσισμό και την μισαλλοδοξία.

Σημαντικό ζήτημα η προστασία των ανθρώπων που κινδυνεύουν. Αυτό θα συζητήσουμε σήμερα, αυτό οφείλουμε να κάνουμε.

Να απαντήσουμε στις προκλήσεις των καιρών. Να απομονώσουμε τους εχθρούς. Να κλείσουμε την πόρτα στον εθνολαϊκισμό, στον ρατσισμό και την μισαλλοδοξία.

Ασπίδα των ανθρώπων η ειρήνη και η δημοκρατία αλλά η προστασία στην πράξη απαιτεί πρακτικές λύσεις και σχέδιο.

Αλληλεγγύη. Είναι το ζητούμενο. Δεν μπορεί να υπάρξει αλληλεγγύη χωρίς ρεαλισμό. Δεν είναι ρεαλιστικό όμως να υποχωρούν, να διαγράφονται, στην ουσία, αρχές και αξίες.

Και οφείλουμε να συζητήσουμε την αλληλεγγύη σε όλα τα επίπεδα. Για τους πρόσφυγες, για το εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τους λαούς που δοκιμάζονται.

Με αφορμή την προσφυγική κρίση, μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, η Ένωση έδειξε δυο διαφορετικά πρόσωπα.

Στην αρχή, το «φιλάνθρωπο» της πρόσωπο. Η Ευρώπη υποδέχτηκε πρόσφυγες ως μια εξαίρεση από τον κανόνα. Χωρίς διαδικασίες, ξαφνιασμένη και οργανωτικά ανέτοιμη.

Στην συνέχεια όμως το πρόσωπο της Ευρώπης άλλαξε. Ο φόβος κυριάρχησε.

Τα επιχειρησιακά εργαλεία της Ένωσης αποδείχτηκε ότι δεν ήταν επαρκή.

Αναγκαστήκαμε να τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις. Οι απαντήσεις μας είναι, μέχρι σήμερα,  αποσπασματικές, μη αποτελεσματικές  και ως εκ τούτου μη βιώσιμες.

Η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας ουσιαστικά παρέδωσε τα κλειδιά του προσφυγικού στην Τουρκική ηγεσία. Προφανώς ο έλεγχος των ροών και οι διμερείς συνεργασίες είναι αναγκαία προϋπόθεση.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, η Οικουμενική Διακήρυξη  για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα είναι το πλαίσιο της δράσης μας . Οδηγός στις δικές μας, εσωτερικές, αποφάσεις αλλά και στις σχέσεις μας με τις τρίτες χώρες.

Όσο αφορά την Ελλάδα στο φόντο του οικονομικού μας αδιεξόδου, ζούμε το ανθρωπιστικό δράμα χιλιάδων προσφύγων που πληρώνουν με δραματικό τίμημα, την ολιγωρία μιας ολόκληρης ηπείρου να τους δείξει αληθινή αλληλεγγύη.

Και η κυβερνητική ανεπάρκεια μας εκθέτει διεθνώς. Αδιαφάνεια, ανικανότητα, αναλγησία από μία δήθεν… αριστερή κυβέρνηση με δεξιά… «αλλεργία» στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ξεκαθαρίσαμε από την πρώτη στιγμή στους Ευρωπαίους εταίρους μας, ότι τα βάρη πρέπει να αναληφθούν αναλογικά από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Δυστυχώς η Κυβέρνηση και σε αυτό το θέμα τα έδωσε όλα . Δέχτηκε το κλείσιμο των βόρειων συνόρων μας και μια συμφωνία που ήδη δεν εφαρμόζεται από την Τουρκία.
Και το χειρότερο μετέτρεψε τα hotspots στα νησιά, από σταθμούς καταγραφής των προσφύγων σε κέντρα εγκατάστασης τους.

Με όλες τις επιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και την κοινωνική ζωή των νησιών μας.
Και μάλιστα με άθλιες συνθήκες διαμονής και υγιεινής των προσφύγων.

Η ανεπάρκεια του ισχύοντος Κανονισμού Δουβλίνο άφησε την Ευρώπη ανοχύρωτη την ώρα που προέκυψε η κρίση.

Τα προγράμματα μετεγκατάστασης (relocation) και επανεγκατάστασης (resettlement)  δεν πέτυχαν τον στόχο τους.

Η Ελλάδα, και κάθε χώρα εισόδου, δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνη της τις ροές. Καμία χώρα μόνη της δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνη της τις ροές με όρους βιωσιμότητας και  ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Είτε αφορά αυτούς που θα αναγνωριστούν ως πρόσφυγες είτε αφορά αυτούς που θα πρέπει να επιστραφούν στις χώρες τους.

Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια διασφαλίζεται όχι μόνο με την υποδοχή αλλά και με την ένταξη.

Με πρόσβαση στην υγεία, στην εργασία, στην εκπαίδευση με την παροχή δυνατότητας ατομικής και οικογενειακής προόδου. Με την προστασία των παιδιών και των οικογενειών. Με πραγματική μέριμνα για τα ασυνόδευτα παιδιά.

Όσο δεν υπάρχουν αυτά, τα προβλήματα θα διαιωνίζονται.

Οι πρόσφυγες θα συνεχίζουν το ταξίδι τους.

Οι δευτερογενείς ροές δεν θα σταματήσουν.

Δεν πρόκειται απλώς για ένα θέμα αστυνομικής –συνοριακής διαχείρισης των προσφύγων.

Χρειαζόμαστε, κοινή μεταναστευτική πολιτική, κοινή πολιτική ασύλου και  μια κοινή Ευρωπαϊκή οπτική για το Κοινωνικό κράτος που θα προστατεύει από τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να καταθέσω 9 προτάσεις που ανέλυσα σε εκδήλωση του SD στο  Ευρωκοινοβούλιο πριν περίπου ένα χρόνο (Απρίλιος 2016).

Η προσοχή μας πρέπει να στραφεί:

  1. Στη διαμόρφωση γνήσιας κοινής μεταναστευτικής πολιτικήςστη βάση των αρχών της αλληλεγγύης και ίσης κατανομής των βαρών (burden-sharing). Η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας δεν συνιστά κοινή μεταναστευτική πολιτική. Είναι ένα προσωρινό, έκτακτο μέτρο που θέλει να  αντιμετωπίσει  σε πρόσκαιρη βάση ένα πρόβλημα χωρίς να το επιλύει.
  2. Στη σύντομη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής  και Ακτοφυλακής ( EuropeanBorder and Coast Guard)  προκειμένου να επιτευχθεί η καλύτερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της εμβάθυνσης της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας..
  3. Στην προώθηση της τροποποίησης του «κανονισμού Δουβλίνου – ΙΙΙ» με βάση τις πρόσφατες εμπειρίες και προκειμένου  να υπάρξει, μεταξύ άλλων, ισόρροπη κατανομή – αντιμετώπιση των αιτούντων άσυλο (asylum-seekers) στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( κοινή πολιτική ασύλου). Με πραγματική αλληλεγγύη και όχι ευέλικτη
  4. Στην άμεση εφαρμογή του  προγράμματος μετεγκατάστασης (relocation)αλλά και της χρονικής του επέκτασης ώστε, μεταξύ άλλων, να αντιμετωπισθεί και το μείζον ζήτημα του εγκλωβισμού χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα και την εφαρμογή του σχεδίου επανεγκατάστασης (resettlement ) προσφύγων από όμορες με τη Συρία χώρες (με προτεραιότητα στα ασυνόδευτα παιδιά και άτομα για επανένωση οικογενειών)..
  5. Στην καθιέρωση νόμιμων οδών πρόσβασης προσφύγων/ μεταναστών στις Ευρωπαϊκές χώρες προκειμένου να αποφευχθούν οι ανθρώπινες τραγωδίες και να διευκολυνθεί  η καταπολέμηση των δικτύων λαθρεμπόρων, κ.λπ.
  6. Στην ενεργοποίηση και επέκταση των  συμφωνιών επανεισδοχής(readmission)  και επιστροφών  (returns) άτυπων μεταναστών της Ευρωπαϊκής Ένωσης..
  7. Στη σύσταση ενός νέου, ξεχωριστού Ταμείου (Fund)για τους πρόσφυγες/ μετανάστες με χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και τις χώρες μέλη σε συνάρτηση, μεταξύ άλλων, και με το βάρος που φέρουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
  8. Στην οργάνωση ενός «Διάπλου του Αιγαίου»για τους ηγέτες των θεσμών και κρατών μελών της Ε.Ε. για καλύτερη κατανόηση των προβλημάτων των εξωτερικών θαλάσσιων συνόρων, και του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος .
  9. Στην ενεργότερη δραστηριοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίλυση της σύγκρουσης στη Συρία που αποτελεί μία από τις ισχυρότερες αιτίες δημιουργίας του προσφυγικού προβλήματος..

Το προσφυγικό / μεταναστευτικό είναι ένα υπερεθνικό,  παγκόσμιο πρόβλημα που ξεπερνάει τα όρια μία μεμονωμένης χώρας και θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με  υπερεθνικές δράσεις  και πολιτική σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο..

Εμείς οι σοσιαλιστές πρέπει να «κάνουμε την διαφορά». Να ορθώσουμε τείχη στον ρατσισμό και την μισαλλοδοξία. Να εγγυηθούμε έμπρακτα την ασφάλεια και τα δικαιώματα των ανθρώπων.

Να επιταχύνουμε τις εξελίξεις σε προοδευτική, δημοκρατική κατεύθυνση.

Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο.