Του Στέφανου Νικολαΐδη
Σε μια συγκυρία κατά την οποία η Ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή επαναχαράσσονται πολιτικά και στρατηγικά, η τριμερής σύνοδος Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ ήρθε να επιβεβαιώσει ότι ο συγκεκριμένος άξονας όχι μόνο παραμένει ενεργός, αλλά αποκτά και νέο, αναβαθμισμένο ρόλο.
«Αυτή η συνεργασία έχει αποδώσει απτά αποτελέσματα και προσβλέπουμε στην ενίσχυσή της», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στις κοινές δηλώσεις του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη. Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για μια «νέα γεωπολιτική φάση με κινδύνους, αλλά και παράθυρα ευκαιρίας», υπογραμμίζοντας τη στρατηγική βαρύτητα της τριμερούς συνεργασίας τριών δημοκρατικών κρατών που λειτουργούν ως πυλώνας σταθερότητας.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός συγκαταλέγεται στους πρώτους ηγέτες που επισκέφθηκαν το Ισραήλ μετά το ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ και την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Ούτε ότι είναι ο πρώτος ηγέτης που επισκέφθηκε και τη Ραμάλα, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, πριν μεταβεί στην Ιερουσαλήμ.
Η κίνηση αυτή δεν είχε μόνο διπλωματικό χαρακτήρα. Αποτελεί σαφή πολιτική δήλωση ότι η Ελλάδα επενδύει στη στρατηγική της σχέση με το Ισραήλ, χωρίς να διαρρηγνύει – αντίθετα, αποκαθιστώντας – τους διαύλους επικοινωνίας με την παλαιστινιακή πλευρά και, ευρύτερα, με το αραβικό στοιχείο της περιοχής. Με τον τρόπο αυτό, σχολιάζουν διπλωματικές πηγές, η Αθήνα διορθώνει και ένα «φάλτσο» της προηγούμενης περιόδου, όταν είχε επισκεφθεί το Ισραήλ μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, χωρίς αντίστοιχη στάση απέναντι στους Παλαιστινίους.
Από τη διπλωματία στη διαμεσολάβηση
Η διπλή αυτή παρουσία – σε Ιερουσαλήμ και Ραμάλα – ενισχύει το προφίλ της Ελλάδας ως δύναμης διαλόγου. Υπό αυτό το πρίσμα, δεν αποκλείεται η Αθήνα να βρεθεί στο επόμενο διάστημα σε ρόλο εγγυήτριας δύναμης ασφαλείας στη «μετά τη σύγκρουση» εποχή της Γάζας, ακόμη και με στρατιωτικό αποτύπωμα, σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους. Ένας τέτοιος ρόλος θα παγίωνε την ελληνική παρουσία στην περιοχή και θα αναβάθμιζε τη γεωπολιτική της αξία.
Η στρατηγική σχέση Ελλάδας – Ισραήλ έχει ήδη απτά αποτελέσματα στον τομέα της άμυνας και της ενέργειας. Όπως σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, «κάνουμε πολλά από κοινού στον τομέα της τεχνολογίας», με περιθώρια περαιτέρω συνεργασίας σε κρίσιμους τομείς, όπως η Πολιτική Προστασία και η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Στο ενεργειακό πεδίο, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε πύλη εισόδου LNG και σε εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ στο τραπέζι επιστρέφει και το ενδεχόμενο αναβίωσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης, αυτή τη φορά με τη συμμετοχή και του Ισραήλ. Παράλληλα, η προώθηση του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC) προσδίδει στη συνεργασία έναν σαφώς γεωοικονομικό χαρακτήρα με ευρύτερη διεθνή σημασία.
Με το βλέμμα στην Τουρκία
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου μίλησε ανοιχτά για ενίσχυση της συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας, τονίζοντας ότι «ο εχθρός είναι υπαρκτός», χωρίς όμως να επιδιώκεται αντιπαράθεση. Η αναφορά του στο Ιράν και η επικείμενη επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον, για τη δεύτερη φάση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ, φαίνεται να προσδίδουν επιπλέον βάρος στη χρονική συγκυρία της τριμερούς. Όπως αναφέρουν γνώστες της γεωπολιτικής σκακιέρας, Ελλάδα και Κύπρος, ουσιαστικά, έλαβαν μια πρώτη «γεύση» των συζητήσεων που θα ακολουθήσουν με τις ΗΠΑ, με το Ισραήλ να λειτουργεί ως κρίσιμος δίαυλος επικοινωνίας με την αμερικανική πλευρά.
Αν και δεν κατονομάστηκε ευθέως, η Τουρκία βρέθηκε στο παρασκήνιο της συνάντησης. Σύμφωνα με ανώτατη κυβερνητική πηγή, η Άγκυρα αντιμετωπίζει με έντονη καχυποψία την τριμερή συνεργασία, θεωρώντας – εσφαλμένα – ότι στόχος της είναι ο αποκλεισμός της από τις περιφερειακές εξελίξεις. Τα μηνύματα που εστάλησαν ήταν σαφή: σεβασμός στο υφιστάμενο γεωπολιτικό status quo και αποφυγή αναθεωρητικών πρακτικών. Η Ελλάδα, όπως επανειλημμένα υπογραμμίστηκε, παραμένει δύναμη σταθερότητας και όχι αναθεωρητισμού.
Η τριμερής Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ δεν υπόσχεται εύκολες λύσεις σε μια περιοχή γεμάτη προκλήσεις. Δείχνει, όμως, ότι υπάρχει ένας λειτουργικός και αξιόπιστος άξονας συνεργασίας, με σαφή στρατηγικό προσανατολισμό, ο οποίος μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Και, κυρίως, επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο τραπέζι των εξελίξεων – όχι ως παρατηρητής, αλλά ως ενεργός παίκτης.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
