Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος αναμένεται να ξεπεράσει το 100% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος έως το 2029, φτάνοντας στα υψηλότερα επίπεδα από το 1948 δήλωσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καλώντας τις χώρες να ενισχύσουν τα δημοσιονομικά τους αποθέματα, ώστε να προστατευτούν από οικονομικούς κινδύνους που διαρκώς αυξάνονται.
Ο Βίτορ Γκασπάρ, επικεφαλής του Τμήματος Δημοσιονομικών Υποθέσεων του ΔΝΤ, δήλωσε ότι τα επίπεδα του παγκόσμιου δημόσιου χρέους θα μπορούσαν να εκτιναχθούν έως και στο 123% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της δεκαετίας, σε ένα «δυσμενές αλλά πιθανό σενάριο» όπως το χαρακτήρισε, λίγο κάτω από το ιστορικό υψηλό του 132% που καταγράφηκε αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Από τη δική μας οπτική, η πιο ανησυχητική κατάσταση θα ήταν αυτή όπου θα υπήρχε χρηματοπιστωτική αναταραχή», δήλωσε ο Γκασπάρ σε συνέντευξή του, επικαλούμενος ξεχωριστή έκθεση του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκε την Τρίτη και προειδοποιεί για μια πιθανή «άτακτη» διόρθωση των αγορών.
Μια τέτοια εξέλιξη, είπε, θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν φαύλο κύκλο δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, παρόμοιο με αυτόν που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους που ξεκίνησε το 2010.
Ανησυχίες για νέο εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας
Το ΔΝΤ αυτή την εβδομάδα αναθεώρησε ελαφρώς προς τα πάνω την πρόβλεψή του για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2025, λαμβάνοντας υπόψη πιο ήπιες επιπτώσεις από τους δασμούς. Ωστόσο, προειδοποίησε ότι μια αναζωπύρωση του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας (ο οποίος κλιμακώθηκε μετά την κατάρτιση των στοιχείων) θα μπορούσε να επιβραδύνει σημαντικά την παγκόσμια παραγωγή.
Ο Γκασπάρ τόνισε ότι οι εξαιρετικά αβέβαιες προοπτικές καθιστούν τις δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις πιο σημαντικές από ποτέ και ότι το ΔΝΤ καλεί τόσο τις ανεπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες να μειώσουν τα επίπεδα χρέους, τα ελλείμματά τους και να δημιουργήσουν αποθέματα ασφαλείας.
«Με τόσο σημαντικούς κινδύνους στον ορίζοντα, είναι ζωτικής σημασίας να είμαστε προετοιμασμένοι και η προετοιμασία απαιτεί τη δημιουργία δημοσιονομικών αποθεμάτων που θα επιτρέψουν στις αρχές να αντιδράσουν σε σοβαρά αρνητικά σοκ σε περίπτωση οικονομικής κρίσης», δήλωσε.
Προηγούμενες μελέτες του ΔΝΤ έχουν δείξει ότι οι χώρες με μεγαλύτερο δημοσιονομικό περιθώριο (fiscal space) ήταν σε καλύτερη θέση να περιορίσουν τις απώλειες σε απασχόληση και οικονομική δραστηριότητα σε περίπτωση σοβαρών αρνητικών σοκ σε συνδυασμό με χρηματοπιστωτική κρίση, ανέφερε ο Γκασπάρ.
Στην τελευταία του Έκθεση Δημοσιονομικής Παρακολούθησης (Fiscal Monitor), το ΔΝΤ σημείωσε ότι οι πλούσιες οικονομίες έχουν ήδη δημόσιο χρέος άνω του 100% του ΑΕΠ ή προβλέπεται να το ξεπεράσουν, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Κίνα, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Βρετανία.
Ο κίνδυνος για αυτές τις χώρες θεωρείται από χαμηλός έως μέτριος, καθώς διαθέτουν βαθιές αγορές κρατικών ομολόγων και περισσότερα περιθώρια πολιτικής, ενώ πολλές αναδυόμενες αγορές και χώρες χαμηλού εισοδήματος διαθέτουν λιγότερους πόρους και αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος δανεισμού, παρά τα σχετικά χαμηλότερα επίπεδα χρέους τους.
Ο Γκασπάρ υπογράμμισε ότι το κόστος δανεισμού είναι πλέον πολύ υψηλότερο σε σχέση με την περίοδο μεταξύ της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008–2009 και της πανδημίας του 2020, ενώ οι προϋπολογισμοί πιέζονται από τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, τις φυσικές καταστροφές, τις ανατρεπτικές τεχνολογίες και τη γήρανση του πληθυσμού.
«Αν και αναγνωρίζουμε ότι η δημοσιονομική εξίσωση είναι πολιτικά δύσκολο να επιτευχθεί, η ώρα για προετοιμασία είναι τώρα», έγραψε ο Γκασπάρ στον πρόλογο της έκθεσης, σημειώνοντας ότι στοχευμένες δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση και τις υποδομές μπορούν να ενισχύσουν το ΑΕΠ.
Η οικονομία της Ελλάδας – αντιθέτως – από το καλό στο καλύτερο
Αντίθετα, πρωτογενή πλεονάσματα και σταθερή μείωση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας έως το 2030 προβλέπει το ΔΝΤ στην ίδια έκθεση.
Το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται στο 3,2% του ΑΕΠ το 2025 και στο 2,3% το 2026. Αν ληφθούν υπόψη και οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, το ισοζύγιο εσόδων-δαπανών αναμένεται να είναι ισοσκελισμένο (μηδενικό) εφέτος και να έχει έλλειμμα 0,8% το 2026.
Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος προβλέπεται ότι θα μειωθεί από 154,8% του ΑΕΠ πέρυσι, στο 146,7% φέτος και στο 141,9% το 2026, με προοπτική να υποχωρήσει περαιτέρω στο 130,2% το 2030.
Τα δημόσια έσοδα αναμένεται ότι θα αυξηθούν από 49,3% του ΑΕΠ πέρυσι στο 49,8% φέτος και το 50% το 2026, για να υποχωρήσουν στη συνέχεια στο 46,8% το 2030.
Οι δημόσιες δαπάνες από 48% του ΑΕΠ το 2024 προβλέπεται να αυξηθούν στο 49,8% εφέτος και περαιτέρω στο 50,8% το 2026, για να μειωθούν στο 48,2% το 2030.
Οι επενδύσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο μπορούν να ενισχύσουν την ανάπτυξη
Η διάθεση μόλις μίας ποσοστιαίας μονάδας του ΑΕΠ από τις τρέχουσες δαπάνες προς την εκπαίδευση ή άλλες επενδύσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ κατά περισσότερο από 3% έως το 2050 στις ανεπτυγμένες οικονομίες, και σχεδόν στο διπλάσιο στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο λόγος δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ ξεπέρασε το μεταπολεμικό υψηλό κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και προβλέπεται να υπερβεί το 140% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της δεκαετίας, είπε ο Γκασπάρ.
Πρόσθεσε ότι αξιωματούχοι του ΔΝΤ θα καλέσουν τις αμερικανικές αρχές να σταθεροποιήσουν το χρέος μειώνοντας το δημοσιονομικό έλλειμμα, κατά την επικείμενη αξιολόγηση της οικονομίας των ΗΠΑ που ξεκινά τον επόμενο μήνα.
Η μείωση του ελλείμματος των ΗΠΑ θα βοηθούσε στην εξισορρόπηση της αμερικανικής οικονομίας, θα απελευθέρωνε πόρους για τον ιδιωτικό τομέα εντός των ΗΠΑ και διεθνώς, συμβάλλοντας στη μείωση των επιτοκίων και στη βελτίωση των χρηματοδοτικών συνθηκών.
Το δημόσιο χρέος της Κίνας αυξάνεται επίσης ραγδαία, από 88,3% του ΑΕΠ σε αναμενόμενο 113% έως το 2029, σύμφωνα με το ΔΝΤ, το οποίο σχεδιάζει επίσης τακτική αξιολόγηση της κινεζικής οικονομίας τον επόμενο μήνα.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
