Μπορεί το Ιράν να απειλεί να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, αλλά ειδικοί δήλωσαν στο CNBC ότι είναι επίσης εκείνο που έχει να χάσει τα περισσότερα.
Σε μια σημαντική κίνηση μετά το χτύπημα των ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, το κοινοβούλιο της χώρας την Κυριακή φέρεται να ενέκρινε το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, διακινδυνεύοντας να αποξενώσει τους γείτονες και τους εμπορικούς εταίρους του.
Η απόφαση για το κλείσιμο του υδάτινου δρόμου εναπόκειται πλέον στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της χώρας και το ενδεχόμενο αυτό έχει «απειλήσει» με μια αύξηση των τιμών της ενέργειας και της όξυνσης των γεωπολιτικών εντάσεων, με την Ουάσινγκτον να καλεί το Πεκίνο να αποτρέψει το κλείσιμο του στενού.
Τι υποστηρίζουν οι αναλυτές
Η Vandana Hari, ιδρύτρια της εταιρείας ενεργειακών πληροφοριών Vanda Insights, δήλωσε στην εκπομπή «Squawk Box Asia» του CNBC ότι εάν το Ιράν αποκλείσει το στενό, η χώρα κινδυνεύει να μετατρέψει τις γειτονικές πετρελαιοπαραγωγές χώρες σε εχθρούς και να διακινδυνεύσει εχθροπραξίες μαζί τους.
Στοιχεία από την Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας αποκάλυψαν ότι το Ιράν είχε μεταφέρει 1,5 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα μέσω των Στενών του Ορμούζ το πρώτο τρίμηνο του 2025.
Επιπλέον, ένα κλείσιμο θα προκαλούσε και την αγορά του Ιράν στην Ασία, ιδίως την Κίνα, η οποία αντιπροσωπεύει την πλειονότητα των ιρανικών εξαγωγών πετρελαίου.
«Έτσι, πολύ, πολύ λίγα θα επιτευχθούν και πολύ μεγαλύτερη θα ήταν η ζημιά που θα μπορούσε να κάνει το Ιράν στον εαυτό του», δήλωσε η Χάρι.
Την άποψή της υποστηρίζει ο Andrew Bishop,επικεφαλής της έρευνας πολιτικής στην εταιρεία συμβούλων Signum Global Advisors.
Το Ιράν δεν θα θελήσει να ανταγωνιστεί την Κίνα, είπε, προσθέτοντας ότι η διακοπή των προμηθειών θα «βάλει επίσης στόχο» την παραγωγή πετρελαίου, τις εξαγωγικές υποδομές και το καθεστώς της ίδιας της χώρας «σε μια εποχή που δεν υπάρχει λόγος να αμφιβάλλει κανείς για την αποφασιστικότητα των ΗΠΑ και του Ισραήλ».
Ο Clayton Seigle, ανώτερος συνεργάτης για την Ενεργειακή Ασφάλεια και την Κλιματική Αλλαγή στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, δήλωσε ότι καθώς η Κίνα είναι «πολύ εξαρτημένη» από τις ροές πετρελαίου από τον Κόλπο, όχι μόνο από το Ιράν, «το συμφέρον της εθνικής της ασφάλειας θα εκτιμούσε πραγματικά τη σταθεροποίηση της κατάστασης και την αποκλιμάκωση που θα επέτρεπε την ασφαλή ροή πετρελαίου και φυσικού αερίου μέσω του στενού».
Προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις για απειλές κατά της εμπορικής ναυτιλίας που διέρχεται από το θαλάσσιο πέρασμα, σύμφωνα με το Κοινό Κέντρο Ναυτιλιακών Πληροφοριών. «Τα συνεργαζόμενα με τις ΗΠΑ πλοία διέσχισαν με επιτυχία το Στενό του Ορμούζ, γεγονός που αποτελεί θετικό σημάδι για το άμεσο μέλλον».
Επιπτώσεις ενδεχόμενου κλεισίματος
Το Στενό του Ορμούζ είναι η μόνη θαλάσσια οδός από τον Περσικό Κόλπο προς τον ανοικτό ωκεανό και περίπου το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου διέρχεται από τη θαλάσσια οδό. Η Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών για την Ενέργεια το έχει περιγράψει ως το «σημαντικότερο σημείο ασφυξίας για τη διαμετακόμιση πετρελαίου στον κόσμο».
«Η καλύτερη στρατηγική [για το Ιράν] θα ήταν να διαταράξει τις ροές πετρελαίου στο Ορμούζ αρκετά ώστε να πλήξει τις ΗΠΑ μέσω μέτριας ανοδικής κίνησης των τιμών, αλλά όχι αρκετά ώστε να προκαλέσει μια σημαντική αμερικανική αντίδραση κατά της ιρανικής παραγωγής και εξαγωγικής ικανότητας πετρελαίου», επεσήμανε ο Bishop.
Την Κυριακή, ο Patrick De Haan, επικεφαλής της ανάλυσης πετρελαίου στο GasBuddy, ανέφερε σε ανάρτησή του στο X ότι οι τιμές στις αντλίες στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να ανέβουν στα 3,35-3,50 δολάρια ανά γαλόνι τις επόμενες ημέρες, σε σύγκριση με τον εθνικό μέσο όρο των 3,139 δολαρίων για την εβδομάδα της 16ης Ιουνίου.
Σε περίπτωση που το Ιράν αποφασίσει να κλείσει το στενό, πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει μικρά σκάφη για μερικό αποκλεισμό ή, για μια πιο ολοκληρωμένη λύση, θα ναρκοθετήσει την υδάτινη οδό, σύμφωνα με τον David Roche, στρατηγικό αναλυτή της Quantum Strategy.
Θα πλήξει τους γείτονες του
Σε κυριακάτικο σημείωμά της, η S&P Global Commodity Insights έγραψε ότι τυχόν κλείσιμο του στενού από το Ιράν θα σήμαινε ότι δεν θα επηρεαστούν μόνο οι εξαγωγές του ίδιου του Ιράν, αλλά και εκείνες των γειτονικών χωρών του Κόλπου, όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Κατάρ.
Αυτό θα αφαιρούσε ενδεχομένως πάνω από 17 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου από τις παγκόσμιες αγορές και θα επηρέαζε τα περιφερειακά διυλιστήρια προκαλώντας ελλείψεις σε πρώτη ύλη, ανέφερε η εταιρεία ερευνών. Η διακοπή του εφοδιασμού θα επηρεάσει την Ασία, την Ευρώπη καθώς και τη Βόρεια Αμερική.
Εκτός από το πετρέλαιο, οι ροές φυσικού αερίου θα μπορούσαν επίσης να επηρεαστούν «σοβαρά», ανέφερε η S&P, με τις εξαγωγές φυσικού αερίου του Κατάρ ύψους περίπου 77 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ετησίως να μην μπορούν ενδεχομένως να φτάσουν σε βασικές αγορές της Ασίας και της Ευρώπης.
Οι εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου του Κατάρ αντιπροσωπεύουν περίπου το 20% της παγκόσμιας προσφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου.
«Οι εναλλακτικές οδοί εφοδιασμού για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Μέσης Ανατολής είναι περιορισμένες, με τη χωρητικότητα των αγωγών να μην επαρκεί για να αντισταθμίσει τις πιθανές θαλάσσιες διαταραχές μέσω του Περσικού Κόλπου και της Ερυθράς Θάλασσας», πρόσθεσε η S&P.
Η Commonwealth Bank of Australia επεσήμανε ότι «υπάρχει περιορισμένο περιθώριο παράκαμψης του Στενού του Ορμούζ». Οι αγωγοί της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων έχουν μόνο μια εφεδρική χωρητικότητα 2,6 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, ενώ το στενό επιβλέπει τη μεταφορά περίπου 20 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου και πετρελαιοειδών την ημέρα, ανέφερε η τράπεζα σε σημείωμά της.
Όλα αυτά παρουσιάζουν ανοδικό κίνδυνο για τις τιμές της ενέργειας, με την Goldman Sachs να εκτιμά ότι η αγορά τιμολογεί ένα πριμ γεωπολιτικού κινδύνου ύψους 12 δολαρίων.
Εάν οι ροές πετρελαίου μέσω των στενών μειωθούν κατά 50% για έναν μήνα και στη συνέχεια παραμείνουν μειωμένες κατά 10% για άλλους 11 μήνες, το Brent προβλέπεται να «εκτοξευθεί για λίγο» σε μια κορυφή γύρω στα 110 δολάρια, αναφέρει η Goldman.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
