Σκέψεις, προσεγγίσεις και προτάσεις για το νέο σύγχρονο μοντέλο διαχείρισης, αξιοποίησης και προβολής της εθνικής κληρονομιάς και του πολιτιστικού πλούτου της χώρας παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση με θέμα «Πολιτισμός – Οικονομία. Σε αναζήτηση νέου αφηγήματος» που διοργάνωσε ο Τομέας Πολιτισμού του Ποταμιού στο αμφιθέατρο του ΕΒΕΑ, παρουσία του Σταύρου Θεοδωράκη, ανθρώπων του πολιτισμού και στελεχών του κινήματος.
Στην ανάγκη το κράτος να έχει ρυθμιστικό και όχι παρεμβατικό ρόλο στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς αναφέρθηκε η Μυρσίνη Ζορμπά, ερευνήτρια Πολιτισμικής Πολιτικής, συγγραφέας του βιβλίου «Πολιτική του Πολιτισμού». «Η κρατική πολιτική» τόνισε «ακολούθησε ένα συγκεντρωτικό συντηρητικό μοντέλο που, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν επικεντρώθηκε στο σύγχρονο πολιτισμό και την κουλτούρα της χώρας». Επιπλέον, αναφέρθηκε στην «πολιτική αμηχανία» που διακρίνει τις κυβερνήσεις αλλάζοντας κάθε φορά ονόματα και προσανατολισμό του υπουργείου Πολιτισμού, άλλοτε με τον αθλητισμό, άλλοτε με την παιδεία και άλλοτε με τον τουρισμό, σημειώνοντας ότι «απλώς συντηρεί, διατηρεί αλλά δεν αξιοποιεί το πολιτιστικό προϊόν», φέρνοντας ως παράδειγμα ότι από τους 6.500 εργαζομένους οι 6.000 είναι αρχαιολόγοι. Πρόσθεσε, ακόμη, ότι «οι πιο διαδεδομένες αντιλήψεις της κοινωνίας για τον πολιτισμό παρέμειναν για δεκαετίες στάσιμες σε ένα παρωχημένο εθνι(κιστι)κό αφήγημα, στο οποίο κυριάρχησε η υπαρξιακή αγωνία της ταυτότητας». Στην παρέμβαση της Αντιγόνης Λυμπεράκη, Καθηγήτριας Οικονομικών και μέλους του Πολιτικού Συμβουλίου του Ποταμιού, ότι υπάρχει μία φοβία του πολιτισμού απέναντι στην αγορά, τη στιγμή μάλιστα που βλέπουμε το τελευταίο διάστημα ιδιωτικά πολιτιστικά ιδρύματα να περνάνε κάτω από τον έλεγχο του κράτους, η κ. Ζορμπά επισήμανε την ανάγκη για μία δημόσια συζήτηση για να οριοθετήσουμε το ρόλο του κράτους και ιδιωτών στην αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Δέσμη προτάσεων για το νέο μοντέλο παραγωγής πολιτιστικών προϊόντων και υπηρεσιών με επίκεντρο την αυτοδιοίκηση παρουσίασε ο Κώστας Μπιτζάνης, Πρόεδρος του Οργανισμός Πολιτισμού Άθλησης και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων και διευθύνων σύμβουλος της «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων. Το νέο μοντέλο θα πρέπει, μεταξύ άλλων: Nα διαχειρίζεται αποτελεσματικά τους πόρους του οι οποίοι εκτός από τους συρρικνούμενους διαρκώς δημόσιους θα πρέπει να είναι ιδιωτικοί αλλά και ίδιοι, τα προιόντα και οι υπηρεσίες που παράγει να είναι προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες και ιδιαίτερα σε εκείνους που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση. Εύκολη πρόσβαση που δεν σημαίνει κατ ανάγκην δωρεάν και οπωσδήποτε δεν σημαίνει χαμηλής ποιότητας προϊόντα και υπηρεσίες. Τα παραγόμενα προϊόντα και οι υπηρεσίες να σχεδιάζονται με γνώμονα τη μεγιστοποίηση της διάδρασης και της συμμετοχής του κοινού. Να δίνεται βήμα σε νέους δημιουργούς. Να αξιοποιεί στο μέγιστο τις νέες τεχνολογίες και τη μεγάλη δυναμική του Δήμου ως πλατφόρμας συνάντησης όλων των συντελεστών της παραγωγής πολιτισμού. Να διευκολύνει και να προάγει συνέργειες και συνεργασίες. Αναφέρθηκε, ακόμη, στην επιτυχία της έκθεσης GR80s, που υπογραμμίζει – όπως είπε – την αναγκαιότητα των social media στη σύγχρονη αξιοποίηση πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο Βαγγέλης Παπούλιας, Διδάκτωρ – Αρχαιολόγος και προϊστάμενος του Τμήματος Μουσείων και Ιστορικού Αρχείου του ΕΚΠΑ αναφέρθηκε στην οικονομία που βρίσκεται μέσα στον πολιτισμό και το νέο αφήγημα που πρέπει να αναζητήσουμε. “Τα τελευταία 15-20 χρόνια» τόνισε «γίναμε αποδέκτες μιας πολιτιστικής επανάστασης που έγινε στον τομέα πολιτισμού στη χώρα μας, γιατί συμμετείχε ενεργά και εκτέλεσε πολλά χρηματοδοτικά εργαλεία που προήλθαν από κοινοτικούς πόρους. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε στόχους. Σήμερα διαπιστώνουμε ότι έγιναν πολλά και σοβαρά πράγματα και εξαιτίας αυτών των χρηματοδοτικών εργαλείων δημιουργήθηκαν υποδομές που είχε ανάγκη η χώρα. Δαπανήθηκαν 1,3 δις για τον πολιτισμό, το οποίο είχε και ένα αρνητικό: σε ότι και να σχεδιάζαμε, έπρεπε να εκτελεστεί τελικά από εθνικούς πόρους. Η κρίση, μείωσε τους εθνικούς προϋπολογισμούς και έκανε τις πολιτιστικές δομές να μην μπορούν να λειτουργήσουν. Ένα σημείο για το αφήγημά μας είναι πώς μπορούμε να λειτουργήσουμε αυτές τις δομές».
Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε η δημοσιογράφος Ρίκα Βαγιάννη. Μεταξύ άλλων παραβρέθηκαν ο Δήμαρχος Ηλιουπόλεως Βασίλης Βαλασόπουλος, η δημοσιογράφος – μέλος του ΕΣΡ Πόπη Διαμαντάκου, ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Αντώνης Παπαρίζος, ο εικαστικός Βασίλης Χαρόπουλος, η καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου Άννα Λυδάκη, ο εκπρόσωπος τύπου του κόμματος Δημήτρης Τσιόδρας, ο πρέσβης επί τιμή Γιώργος Κακλίκης, ο γραμματέας Οργανωτικού Γιώργος Γκαρής, το μέλος της Επιτροπής Διαλόγου Μάκης Παπούλιας.
