Ο διάλογος έχει ανάψει, ήδη μετά την πρώτη εκτενή ανάρτηση μας για την Κεντροαριστερά. Αυτό είναι καλό. Χωρίς διάλογο δεν βρίσκουμε λύσεις, όσοι ενδιαφερόμαστε για αυτές. Όμως, από τις πρώτες κιόλας αντιπαραθέσεις του διαλόγου, προκύπτει – θα μου επιτρέψετε να πω – ότι είναι σωστή η άποψη πως κλειδί για την ενωτική ανασυγκρότηση της παράταξης είναι κυρίως ο Γ. Παπανδρέου και ο Ε. Βενιζέλος.

Διότι γύρω από αυτές τις δύο εμβληματικές προσωπικότητες του χώρου εξελίσσονται οι αντιπαραθέσεις. Όχι μόνο εδώ αλλά και σε παρέες πασόκων οπουδήποτε.

Αν είναι ή όχι “δεξιόστροφος” ο Ε. Βενιζέλος και αν σωστά ή όχι έκανε την επιλογή διάσπασης του κόμματος ο Γ. Παπανδρέου.

Αν σωστά ή όχι συμφώνησαν και οι δύο ( και όχι μόνο ) στην συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ – ΝΔ – ΛΑΟΣ, με πρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο και υπουργό Οικονομικών τον Βενιζέλο.

Αν σωστά ή όχι συμφωνήθηκε η συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ και αργότερα μόνο ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, με πρωθυπουργό τον Σαμαρά και αντιπρόεδρο και υπουργό Οικονομικών τον ( ήδη πρόεδρο τότε του ΠΑΣΟΚ ) Βενιζέλο.

Αν σωστά ή όχι, σε όλες αυτές τις Κυβερνήσεις, το ΠΑΣΟΚ, είτε με πρόεδρο και πρωθυπουργό τον Γ. Παπανδρέου είτε με πρόεδρο του κόμματος και αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης τον Ε. Βενιζέλο, συμφώνησε και εφάρμοσε μνημονιακές πολιτικές.

Αν έφταιξε ή όχι η πολιτική του Ε. Βενιζέλου, για την καταβαράθρωση του κόμματος σε μονοψήφια ποσοστά.

Αν.., αν.., αν.. Δεν διαπιστώνεται καμία αντιπαράθεση γύρω από την σημερινή πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά.

Ή για άλλο κορυφαίο στέλεχος του κόμματος και της ενεργού κοινοβουλευτικής του δράσης. Όλες οι αντιπαραθέσεις ( όχι μόνο εδώ, επαναλαμβάνω ) είναι γύρω από τον Γιώργο Παπανδρέου και τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Τυχαίο..?

Λοιπόν, ας βάλουμε τα πράγματα σε μια λογική σειρά. Για να θυμηθούμε όσοι ίσως ξεχνούμε. Να μάθουμε όσοι δεν ξέρουμε τα γεγονότα. Και να κρίνουμε. Όσο μπορούμε πιο απροκατάληπτα.

1.- Η προσωπική ( ίσως και πολιτική σε μερικά θέματα ) κόντρα Γ. Παπανδρέου και Ε. Βενιζέλου χρονολογείται εμφανώς από το 2007, όταν διεκδίκησαν οι δύο τους ( με τρίτο υποψήφιο τον Κ. Σκανδαλίδη ) την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, μετά την ήττα του στις εκλογές εκείνου του έτους. Το “παρών” του Ευάγγελου στο Ζάππειο, ο χωρισμός της κοινοβουλευτικής ομάδας σε “στρατόπεδα” και οι δηλητηριώδεις φανατισμοί των ομάδων στήριξης ΓΑΠ και Βαγγέλη σκεπάσθηκαν από το σαφές υπέρ του Γ. Παπανδρέου αποτέλεσμα της ψηφοφορίας μελών και φίλων του χώρου.

2.- Η αντίδραση του Ε. Βενιζέλου ήταν η αναγγελία δημιουργίας δικής του Κίνησης Ιδεών στο κόμμα και στον χώρο, με εμφανείς τους κινδύνους διάσπασης, τουλάχιστον στις διαθέσεις κάποιων φανατικών υποστηρικτών του. Και χρειάσθηκε ιδιαίτερη συνάντηση των δύο, για να τα βρουν, να ανακοινώσει ο Ευάγγελος ότι δεν πρόκειται να γίνει η Κίνησή αυτή και να συνυπάρξουν, ως οι δύο ηγετικές προσωπικότητες του κόμματος, ο ένας πρόεδρος και ο άλλος δεύτερος της τάξει και εν αναμονή πρόεδρος.

3.- Το ηγετικό αυτό δίπολο στο κόμμα διατηρήθηκε και μετά την εκλογική νίκη του 2009, με σαφή πάντως επικράτηση του Γ. Παπανδρέου, ως πρωθυπουργού πλέον. Αλλά το κυβερνητικό καράβι “έμπαζε”, λόγω της κρίσης δανεισμού της χώρας που ξέσπασε, της “καυτής πατάτας” που αποδείχθηκε ότι παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ και της φουρτούνας που ακολούθησε μέχρι τα μνημόνια.

4.- Μέχρι τα τέλη του 2011 η κυβερνητική συνεργασία των δύο ήταν αγαστή, μπροστά άλλωστε στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπιζε η Κυβέρνηση από την κρίση. Χρεώνονται και οι δύο ( όπως και οι άλλο υπουργοί και υψηλόβαθμα κομματικά στελέχη ) το ότι δεν ζητήθηκε η γνώμη του λαού ( με δημοψήφισμα..? ) τους πρώτους μήνες του 2010 και πριν ανακοινωθεί, από το Καστελόριζο, η ένταξη της χώρας στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης ( πρώτο μνημόνιο ). Κάτι πάντως που δεν προβλεπόταν από το Σύνταγμα ( για δημοσιονομικό θέμα ) και εγκυμονούσε τον κίνδυνο, να στερήσει από την χώρα την δανειακή στήριξη των ευρωεταίρων. Όπως χρεώνονται και το ότι δεν δρομολόγησαν από το 2010 αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, όπως από τότε ζητούσε το ΔΝΤ. Αυτό επειδή οι ευρωεταίροι ηγέτες αντιδρούσαν καθώς κινδύνευαν τράπεζες τους. Και σύντομα έβαλαν στο τραπέζι θέμα ενδεχόμενου Grexit, όπως αποκαλύπτει τώρα ο Ε. Βενιζέλος

5.- Στο κόμμα όμως η κόντρα Παπανδρέου – Βενιζέλου δεν υπέβοσκε απλώς. Στην κοινοβουλευτική ομάδα, στις κομματικές οργανώσεις και ευρέως στην κοινωνική βάση, ήταν σαφής ο διαχωρισμός σε “παπανδρεϊκούς” και “βενιζελικούς”, που ανέχονταν οι μεν τους δε, στα πλαίσια του κυβερνητικού κόμματος. Μέχρι και σε θέσεις ευθύνης δημόσιων φορέων ήταν εμφανής η “μοιρασιά”. Ακόμη και στις υποψηφιότητες, για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του 2010, που κέρδισε το ΠΑΣΟΚ, παρά την εφαρμογή του πρώτου μνημονίου.

6.- Ο Γ. Παπανδρέου παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία και συμφώνησε με τον μέχρι τότε “αντιμνημονιακό” Α. Σαμαρά στην στήριξη της συγκυβέρνησης Παπαδήμου, όταν , στο μεν εσωτερικό οι “αγανακτισμένοι” γέμιζαν τις πλατείες και ακύρωναν παρελάσεις στο δε εξωτερικό οι Μέρκελ, Σαρκοζί, Μπαρόζο, Τρισέ κ.λ.π. αντιδρούσαν σφοδρά στην πρόθεση του Έλληνα Πρωθυπουργού, να κάνει δημοψήφισμα, για την προέκταση του πρώτου μνημονίου στο δεύτερο. Μαζί με το PSI που όλοι μαζί διαπραγματεύονταν και που υλοποίησε ο Ε. Βενιζέλος, ως υπουργός Οικονομικών της συγκυβέρνησης Παπαδήμου, που στηριζόταν από το ΠΑΣΟΚ και τον Παπανδρέου. 7.- Τότε ( τέλη 2011 ) έγιναν “απείρου κάλλους” πράγματα. Ο Ε. Βενιζέλος στήριξε δημόσια και στην Βουλή την πρόθεση δημοψηφίσματος. Αλλά στην επιστροφή των δύο από τις Κάννες και προ των αντιδράσεων των ευρωηγετών, ο Ευάγγελος άλλαξε άποψη και έκανε αντίθετη δήλωση πριν προσγειωθεί το αεροσκάφος. Και στην Ελλάδα, βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, γνωστοί ως “βενιζελικοί”, έκαναν δηλώσεις στα κανάλια, απαιτώντας να μην γίνει δημοψήφισμα και να παραιτηθεί ο Παπανδρέου, για να ψηφίσουν τις κυβερνητικές θέσεις στην Βουλή. Το δημοψήφισμα ακυρώθηκε. Οι κυβερνητικές θέσεις ψηφίσθηκαν στην Βουλή. Και ο Παπανδρέου παραιτήθηκε, αφού συμφώνησε με τον Σαμαρά την συγκυβέρνηση Παπαδήμου, που ψήφισε το δεύτερο μνημόνιο και το PSI. Με υπουργούς από ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ, μεταξύ των οποίων ο Ε. Βενιζέλος υπουργός Οικονομικών..

8.- Η θητεία της συγκυβέρνησης Παπαδήμου ήταν συμφωνημένη. Εκλογές θα γίνονταν, όπως και έγιναν, το καλοκαίρι του 2012. Αρκετά πριν από αυτές όμως, ο Γ. Παπανδρέου, ενοχλημένος προφανώς από όσα είχαν συμβεί στην διαδικασία της πτώσης του από την πρωθυπουργία, παραιτήθηκε και από πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ανοίγοντας έτσι την πόρτα στην διαδοχή του από τον Ε. Βενιζέλο, όπως και έγινε. Έτσι ο Ε. Βενιζέλος ηγήθηκε του κόμματος στις διπλές εκλογές του 2012, όπου το ΠΑΣΟΚ συρρικνώθηκε σε ποσοστά, με τον αντιμνημονιακό Σύριζα να καταλαμβάνει την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

9.- Στην διετία της συγκυβέρνησης αρχικά ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ και μετά ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, που δεν τα πήγε άσχημα στην μνημονιακή οικονομική πολιτική, ο Γ. Παπανδρέου αποστασιοποιήθηκε από τα κομματικά δρώμενα. Και μέσω κύκλων του και του επί του τύπου εκπροσώπου του εκδήλωνε , κατά διαστήματα, αντιρρήσεις σε πτυχές της κυβερνητικής πολιτικής και στο κατά την γνώμη του “χώνεμα” του ΠΑΣΟΚ στην κυβερνητική εξουσία του ιδεολογικού του αντιπάλου.

10.- Αυτή η στάση του Γ. Παπανδρέου και η κατά την γνώμη του σκαιά αντιμετώπισή του από την κομματική ηγεσία του διαδόχου του διεύρυναν την πολιτική διάσταση μεταξύ εκείνου και του Ε. Βενιζέλου και κυρίως μεταξύ φανατικών “παπανδρεϊκών” και βενιζελικών” στο κόμμα, που είχε πάρει πλέον την κατιούσα. Διάσταση που έφθασε στην διάσπαση του κόμματος, με την δημιουργία από τον Γ. Παπανδρέου του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών. Το οποίο κατέβηκε στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, πήρε περίπου 2,5% και δεν μπήκε στην Βουλή ενώ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν κατέβηκε επικαλούμενο οικονομική δυσχέρεια.

11.- Στο ΠΑΣΟΚ, που καθηλώθηκε σε μονοψήφια ποσοστά, ο Ε. Βενιζέλος παραιτήθηκε από την προεδρία, στην οποία αναδείχθηκε η Φώφη Γεννηματά. Αλλά ο ίδιος συνέχισε να κυριαρχεί κοινοβουλευτικά, με την αδιαμφισβήτητη ρητορική του και τον τεκμηριωμένο σφοδρό αντιπολιτευτικό του λόγο εναντίον της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Κάτι που δημιουργεί την εντύπωση στους επικριτές του, ότι ο Ευάγγελος έχει “ώσμωση” με την ΝΔ, λόγω και της προηγούμενης συγκυβέρνησης του με τον Α. Σαμαρά και θέλει το ΠΑΣΟΚ “τσόντα” σε μελλοντική πιθανή κυβέρνηση της δεξιάς.

Ο ίδιος απορρίπτει διαρρήδην κάτι τέτοιο, υποστηρίζοντας ότι στοχεύει σε εκλογική ήττα του Συριζα, αλλαγή κομματικών συσχετισμών και κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης των κομμάτων του ευρωπαϊκού τόξου ( και με τον ηττημένο Σύριζα μέσα ). Είναι πάντως εμφανείς κάποιες διαφοροποιήσεις του από την Φ. Γεννηματά και την πλειοψηφία της κοινοβουλευτικής ομάδας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.

Όπως στην περίπτωση της συγκρότησης του νέου Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και του πρόσφατου βοηθήματος στους χαμηλοσυνταξιούχους, όπου το ΠΑΣΟΚ υπερψήφισε ενώ εκείνος διαφωνούσε. Μετά από όλα όσα – αναγκαστικά εκτενώς – προεκτέθηκαν, μπορεί καθένας μας, καλόπιστα και απροκατάληπτα, να βγάλει τα συμπεράσματα του. Τα δικά μας συμπεράσματα θα εκθέσουμε στην επόμενη ανάρτηση μας.

Στόχος μας η ενωτική ανασυγκρότηση του όλου ΠΑΣΟΚ και του ευρύτερου χώρου της Κεντροαριστεράς. Και άποψη μας παραμένει, ότι οι Γ. Παπανδρέου και Ε. Βενιζέλος, που προσωποποίησαν, θέλοντας και μη, τον κατακερματισμό, αποτελούν το κλειδί, για την ενωτική ανασυγκρότηση, που θέλει η βάση του χώρου. Οψόμεθα στην επόμενη ανάρτηση λοιπόν. Εδώ θα είμαστε..