Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβασιούχοι του δημοσίου γίνονται κλωτσοσκούφι για μικροπολιτικές επιδιώξεις. Αυτή τη φορά, όμως, το παιχνίδι στην πλάτη των συμβασιούχων σχολικών καθαριστριών ξεπερνά κάθε φαντασία.
Επί των κυβερνήσεων του δικομματισμού δημιουργήθηκε μια βιομηχανία παραγωγής συμβασιούχων, οι οποίοι, ενώ κάλυπταν μόνιμες και πάγιες θέσεις εργασίας, κρατούνταν όμηροι των διαθέσεων και των πολιτικών επιδιώξεων της κάθε κυβέρνησης. Το παιχνίδι βέβαια συνεχίστηκε και από την απερχόμενη Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, η οποία γρήγορα μπήκε στα «κόλπα» των προηγούμενων.
Όπως μας εξηγεί ο κ. Δημήτρης Καραγεωργόπουλος, Γραμματέας Τύπου της ΓΣΕΕ και μέχρι πρότινος πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας, «ο κλάδος αυτός είναι πολύπαθος και διαχρονικά παραμελημένος από τις εκάστοτε Κυβερνήσεις. Με το προεδρικό διάταγμα “Παυλόπουλου”, μονιμοποιήθηκαν τότε όσες κάλυπταν το τεκμήριο μόνιμων και πάγιων θέσεων εργασίας, και για να αποτραπεί το ίδιο φαινόμενο, το άρθρο 103 του Συντάγματος, κατά την αναθεώρηση του 2008, δεν επιτρέπει την αλλαγή σύμβασης, αλλά και τη μονιμοποίηση συμβασιούχου. Οι θέσεις πλέον για μόνιμους δημοσίους υπαλλήλους προκηρύσσονται και οι προσλήψεις γίνονται μέσω ΑΣΕΠ. Με την απαγόρευση των διορισμών λόγω μνημονίων και τους όρους για μείωση των υπαλλήλων του δημοσίου, άρχισαν να υπάρχουν κενά σε προσωπικό στην καθαριότητα των σχολείων. Τα κενά αυτά άρχισαν να καλύπτονται από εργαζόμενους με συμβάσεις μίσθωσης έργου, κυρίως όμως για να διασφαλιστεί η παραμονή όλων όσοι για ελάχιστους μήνες ή ακόμα και ημέρες δεν κατάφεραν να μονιμοποιηθούν. Φορέας χρηματοδότησης ορίστηκε το Ινστιτούτο Δια Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας, ενώ η πρόσληψη αυτής της κατηγορίας συμβασιούχων γίνεται με συμβάσεις μίσθωσης έργου με την έναρξη της σχολικής χρονιάς την 1η Σεπτέμβρη και λήγει τέλος Ιουνίου κάθε έτους. Με την καταγγελία της σύμβασης οι εργαζόμενοι στη σχολική καθαριότητα επιδοτούνται για δυο μήνες από το ταμείο ανεργίας του ΟΑΕΔ. Σήμερα που μιλάμε έχουμε συμβασιούχους στη σχολική καθαριότητα με πάνω από 18 χρόνια συνεχούς και αδιάλειπτης εργασίας στα σχολεία. Τι άλλο χρειάζονται οι κυβερνήσεις για να αναγνωρίσουν επιτέλους τον πάγιο και διαρκή χαρακτήρα μιας εργασιακής σχέσης».
Αυτό το ιδιόμορφο «ρουλεμάν» ομηρείας, συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, με το συμβασιούχο προσωπικό στη σχολική καθαριότητα να παραμένει επί μακρό εγκλωβισμένο σε μια εργασιακή σχέση χωρίς δικαιωματα, αφού οι συμβάσεις μίσθωσης έργου, έστω κι αν υποκρύπτουν στην πραγματικότητα εξαρτημένη εργασία, συνιστούν τη χειρότερη μορφή σύμβασης. Και τούτο συμβαίνει καθώς «οι εργαζόμενοι θεωρούνται εργολάβοι και δεν τους αναγνωρίζονται βασικά εργασιακά δικαιώματα, όπως η πρόσβαση σε αναρρωτικές αδειες, άδειες μητρότητας, λοχείας, κλπ», συνεχίζει ο κ. Καραγεωργόπουλος.
Σήμερα στον κλάδο οι συμβασιούχες σχολικές καθαρίστριες είναι περίπου 9.500, αριθμός οχταπλάσιος του μόνιμου προσωπικού. Η τελευταία δε προκήρυξη για πρόσληψη μόνιμου προσωπικού ήταν πριν από 13 χρόνια.
Στον κλάδο δραστηριοποιούνται 37 πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις σε όλη τη χώρα, το συντονισμό των οποίων έχει η Ομοσπονδία ΟΙΥΕ που είναι δευτεροβάθμιο πανελλαδικό σωματείο.
Αν αναζητήσει κανείς στο διαδίκτυο δράσεις και κινητοποιήσεις του κλάδου, θα παρατηρήσει χρονική «κοιλιά» μεταξύ 2008-2015, περίοδο που δεν βρίσκουμε στοιχεία δράσης και διεκδικήσεων. Λες και ο κλάδος ήταν σε βαθιά «ύπνωση». Για το θέμα ρωτήσαμε τον κ. Καραγεωργόπουλο, ο όποιος μας έδωσε τη δική του εξήγηση: «μετά τη μονιμοποίηση με το προεδρικό διάταγμα, οι περισσότερες σχολικές καθαρίστριες ενεγράφησαν στα Σωματεία της ΠΟΕ ΟΤΑ με αποτέλεσμα να τεθούν σε αδράνεια άλλοτε ισχυρά συνδικάτα του κλάδου. Από το 2014 και μετά ανασυστάθηκαν αρκετά αδρανή σωματεία, με τις συμβασιούχες και τους συμβασιούχους να εισέρχονται μαζικά και να παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους. Από το 2016 μπήκε ξανά ο κλάδος σε διεκδικητική τροχιά και η αλήθεια είναι ότι δόθηκαν σκληρές μάχες και κερδήθηκαν σημαντικές βελτιώσεις στην εργασιακή καθημερινότητα».
Τον περασμένο Μάιο, σε μια κίνηση πολιτικού συμβολισμού, ο πρωθυπουργός της χώρας υποδέχθηκε τις σχολικές καθαρίστριες στο Μαξίμου. Εκεί ανακοινώθηκε αύξηση κατά 10% στις αποδοχές τους, ένταξη στα ΒΑΕ και διετείς συμβάσεις εργασίας. Στο βασικό όμως ζήτημα του τερματισμού της ομηρείας, οι σχολικές καθαρίστριες δεν έλαβαν δεσμεύσεις. Σήμερα, με μια νέα Κυβέρνηση να έχει αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, η ανασφάλεια για την επόμενη ημέρα αγγίζει κόκκινο. Τα δημοσιεύματα και οι διαρροές από «έγκυρες» πηγές για ιδιωτικοποίηση των επικουρικών υπηρεσιών σε υγεία και παιδεία, εντείνουν την αγωνία των συμβασιούχων, οι οποίοι προετοιμάζουν τις αντιδράσεις τους σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Σύμφωνα με τον κ. Καραγεωργόπουλο «η κυβέρνηση οφείλει να αποκαταστήσει τους εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι πρέπει να αποκρούσουν τυχόν σε βάρος τους επιθέσεις, διεκδικώντας τη ζωή τους». Το επόμενο διάστημα θα επιδιωχθεί συνάντηση με την πολιτική ηγεσία των Υπουργείων Παιδείας και Εσωτερικών, δηλαδή των συναρμόδιων Υπουργείων για την σχολική καθαριότητα. Από τις απαντήσεις που θα λάβουν, οι εργαζόμενοι αναμένεται να καθορίσουν και τη στάση τους.
Όπως και να χει το πράγμα, είναι προσβολή για ένα κράτος που θέλει να λέγεται προοδευτικό και επαίρεται ότι ανήκει στον κήρυκα των δημοκρατικών χωρών της ΕΕ, να έχει σε ομηρεία επί 18 χρόνια ανθρώπους και να μην εφαρμόζει ευρωπαϊκές οδηγίες που προστατεύουν την εργασία Ευρωπαίων πολιτών.
