Στις 27 Νοεμβρίου 1895 καθιερώνεται το Βραβείο Νόμπελ, ίσως η μεγαλύτερη διάκριση παγκοσμίως. Στις 27 Δεκεμβρίου 1919, ένα μικρόσωμο κοριτσάκι γεννιέται στην πόλη του Βόλου στο τρίπατο σπίτι του Βασίλη και της Ειρήνης Μπρισίμη. Λίγους μήνες αργότερα βαφτίστηκε Χαρίκλεια – Έλλη, για να ονομάζεται απ’ όλους στη συνέχεια Χάρη. Το κοριτσάκι αυτό ακολούθησε μια μοναδική διαδρομή ζωής, πρότυπο για έμπνευση, καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα Διευθύντρια Διεθνούς Οργανισμού παγκοσμίως, τιμήθηκε με αυτήν την ιδιότητα με Νόμπελ Ειρήνης, αλλά και με πολλά άλλα βραβεία.

Πώς έφτασε όμως ως εκεί αυτή η Ελληνίδα, και μάλιστα σε εκείνα τα χρόνια;

Το τρίτο παιδί της Ειρήνης Σκαρίμβα, κόρης του Ιωάννη Σκαρίμβα, ιδιοκτήτη μύλων με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, και του Βασίλη Μπρισίμη, εμπόρου βαμβακιών και μπρισιμιού (χρυσοκλωστής – από όπου και το όνομα) με δράση στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, πέρασε τα πρώτα ξέγνοιαστα παιδικά και μαθητικά χρόνια στο Βόλο για να βρεθεί στη συνέχεια εσωτερική στο Αμερικάνικο Κολλέγιο, στην περιοχή του Ελληνικού. 

Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν σκληρά και δύσκολα: Β’ παγκόσμιος, Κατοχή, Εμφύλιος… Η Χάρη Μπρισίμη δραστηριοποιήθηκε αμέσως μετά τον πόλεμο, το 1945, στην UNRRA, τον τότε οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για οικονομική βοήθεια στη μεταπολεμική Ελλάδα με τη στήριξη των ΗΠΑ. Με υποτροφία που εξασφάλισε ως άριστη μαθήτρια που ήταν, έφυγε το 1946, μια γυναίκα μόνη στην καρδιά του Εμφυλίου, για τις Ηνωμένες Πολιτείες και φοίτησε ως το 1948 στο Smith College στη Μασαχουσέτη σπουδάζοντας Κοινωνιολογία. Από το 1948 ως το 1951 συνέχισε τις σπουδές της στο Columbia University στη Νέα Υόρκη ειδικευόμενη σε θέματα προσφύγων και Community Organization, κοινοτικής οργάνωσης. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, προσελήφθη το 1952 στο τότε Υπουργείο Συντονισμού (με υπουργό τον Παναγή Παπαληγούρα) και αφοσιώθηκε στην αποκατάσταση προσφύγων του Εμφυλίου, στις κατασκευές υποδομών και κατοικιών. Το 1955, της προτάθηκε να προσληφθεί στα Ηνωμένα Έθνη και συγκεκριμένα στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, UNHCR, πρόταση που αποδέχθηκε και συνέχισε να εργάζεται από την Ελλάδα για το Διεθνή Οργανισμό. Το 1962, ωστόσο, μετατέθηκε στην έδρα του οργανισμού στη Γενεύη, όπου ζούσε μόνιμα ως το 1988, για να αναλάβει ποικίλες ευθύνες στο πλαίσιο του Οργανισμού, όπως υπεύθυνη για τη ζώνη της Λατινικής Αμερικής αλλά και τη θέση της Διευθύντριας (Συμβουλευτικής, Εκπαίδευσης και Επανεγκατάστασης) από το 1978 ως το 1981, λίγο πριν τη συνταξιοδότησή της, το 1982, ενώ ως το 1988 συνέχισε να προσφέρει σε εθελοντική βάση. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα Διευθύντρια Διεθνούς Οργανισμού παγκοσμίως, σε μια εποχή που γυναίκες σε τέτοιες θέσεις ήταν κάτι άγνωστο ή αδιανόητο.

Ήταν ο άνθρωπος που χειρίστηκε τη διάσωση περίπου 1100  πολιτικών κρατουμένων στο μεγάλο στάδιο του Σαντιάγο το 1973 μετά την επικράτηση της δικτατορίας του Πινοσέτ. Και στη συνέχεια, με το τέλος του πολέμου στο Βιετνάμ το 1975, ως μέλος της εκεί αποστολής του UNHCR, ανέλαβε τη διαχείριση του μεγάλου θέματος που προέκυψε με τους ‘καϊκανθρώπους’ (boatpeople), για τη διάσωση και την απορρόφησή τους από πλήθος κρατών, καθώς κέντρα προσφύγων δημιουργήθηκαν στο Λάος, την Καμπότζη και άλλες γειτονικές χώρες. 

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες την τίμησε με το Νόμπελ Ειρήνης για τη συμβολή της στο προσφυγικό (για δεύτερη φορά) το 1981. Η αναφορά στη Χάρη Μπρισίμη, αναγράφεται πάνω στο αντίγραφο του Νόμπελ υπογεγραμμένο από τον Ύπατο Αρμοστή: «To Hari Brissimi, in recognition of devoted service» (Στη Χάρη Μπρισίμη, σε αναγνώριση αφοσιωμένης υπηρεσίας). 

 
Μοίρασε στη συνέχεια το χρόνο της ανάμεσα στην Ελβετία και την Ελλάδα, ιδρύοντας το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, ΕΣΠ, το 1989 (που έδωσε το όνομά της στη νέα ανακαινισμένη αίθουσα υποδοχής των γραφείων του, με εγκαίνια το 2023) και δραστηριοποιούμενη ως το τέλος σχεδόν της ζωής της, το 2021, σε ηλικία 101,5 ετών. Τιμήθηκε για την κοινωνική της προσφορά με το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών το 1999 και ανακηρύχθηκε Γυναίκα της Χρονιάς για το κοινωνικό της έργο από το Ίδρυμα Γιωτοπούλου – Μαραγκοπούλου το 2006, ενώ τιμητική διάκριση της απένειμε και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας το 2007. Έμεινε πάντα σεμνή και αθόρυβη, περιστοιχισμένη από την οικογένειά της (αν και δεν απέκτησε η ίδια παιδιά, παιδιά της θεωρούσε όλους τους πρόσφυγες του κόσμου, όπως έλεγε) και πολλούς κι αγαπημένους φίλους. Έζησε μια ζωή σαν κινηματογραφική ταινία. 

Με αφορμή την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης, κάθε χρόνο στις 10 Δεκεμβρίου στο Όσλο, χρήσιμο είναι να θυμόμαστε αυτήν την Ελληνίδα, σαν άνθρωπο πρωτοπόρο και αφοσιωμένο, με προσφορά αλλά και ήθος, ως πηγή έμπνευσης για τις νεότερες γενιές. 

Πηγή: skai.gr

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.