Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έχει τονώσει τα συναλλαγματικά αποθέματά της με ανορθόδοξες μεθόδους, εγείροντας ανησυχίες ανάμεσα στους επενδυτές για τις πραγματικές δυνατότητες της Άγκυρας να υπερασπιστεί την αξία της τουρκικής λίρας σε περίπτωση νέας νομισματικής κρίσης, σύμφωνα με ρεπορτάζ των «Financial Times».
Επισήμως τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας ισοδυναμούσαν με 28,1 δισεκατομμύρια δολάρια στις αρχές Απριλίου – ποσό που ούτως ή άλλως θεωρείται ανεπαρκές από πολλούς επενδυτές δεδομένου ότι η Άγκυρα πρέπει ταυτόχρονα να εξυπηρετεί το χρέος της και να πληρώνει για εισαγωγές.
Ωστόσο, υπολογισμοί των FT με βάση δεδομένα του πρακτορείου Bloomberg καταδεικνύουν πως τα πραγματικά αποθέματα ανέρχονται σε 16 δισεκ. δολάρια. Τα υπόλοιπα χρήματα πηγάζουν από βραχυπρόθεσμο δανεισμό της Τράπεζας μέσω swaps.
Στην πράξη η κεντρική τράπεζα δίνει στις εμπορικές τράπεζες λίρες και παίρνει ως αντάλλαγμα δολάρια, με την υπόσχεση ότι η συναλλαγή θα αντιστραφεί λίγες ημέρες αργότερα – δηλαδή η εισροή συναλλάγματος είναι προσωρινή και «φουσκώνει» πλασματικά τα κεντρικά αποθέματα.
Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός της Τράπεζας έφτασε τα 13 δισεκ. δολάρια στις 8 Απριλίου, την στιγμή που από τις αρχές του έτους έως τις 25 Μαρτίου ουδέποτε ξεπέρασε τα 500 εκατομμύρια.
Απαντώντας σε ερώτηση των FT η τουρκική κεντρική τράπεζα παραδέχτηκε πως η χρήση των swaps «ενδεχομένως επηρεάζει τους αριθμούς για τα αποθέματα», όμως υποστήριξε πως οι λογιστικές πρακτικές της εναρμονίζονται πλήρως με διεθνείς πρακτικές.
Παράγοντες της αγοράς που μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας στους FT διατύπωσαν έντονο προβληματισμό για την στάση της Άγκυρας. Ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας επισήμανε πως τα επιπλέον δολάρια που πηγάζουν από τα swaps είναι δανεισμένα, όχι κερδισμένα.
«Δεν πρόκειται για ορθόδοξη [προσέγγιση] στην οικοδόμηση αποθεμάτων από κεντρική τράπεζα», είπε.
Το ρεπορτάζ των FT, εάν επιβεβαιωθεί, προδίδει πως η Άγκυρα θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα να σταθεροποιήσει την αξία της λίρας εάν υπάρξουν νέες πιέσεις στις διεθνείς αγορές, όπως είχε συμβεί το περσινό καλοκαίρι, εν μέσω της αντιπαράθεσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την κράτηση του πάστορα Άντριου Μπράνσον.
Το αμερικανικό Κογκρέσο έχει την δυνατότητα να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία με αφορμή την αγορά του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400. Η τουρκική κυβέρνηση έχει εκφράσει την ελπίδα πως σε τέτοια περίπτωση ο πρόεδρος Τραμπ θα παρέμβει με βέτο.
