Του Αντώνη Αντζολέτου
Από το 2019, που υπεγράφη το τουρκολιβυκό μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Λιβύης, στην Ελλάδα έχει προστεθεί ένας συνεχής «πονοκέφαλος». Μπορεί η συμφωνία να είναι ανυπόστατη, παράνομη και να μην εδράζει στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, ωστόσο αποτελεί ένα από τα βασικά «εργαλεία» του Ταγίπ Ερντογάν για να δυναμιτίζει το κλίμα, όποτε το θεωρεί σκόπιμο. Αφορά τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών και ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, χωρίς να προσμετρά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου. Περιλαμβάνει επίσης και τη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών.
Ο πρωθυπουργός ήταν ξεκάθαρος στη συνέντευξη τύπου παραχώρησε την Κυριακή στη ΔΕΘ πως πρέπει να καταλάβουν οι δυο πλευρές της Λιβύης ότι ο συνομιλητής τους για τις θαλάσσιες ζώνες είναι η Ελλάδα και όχι η Τουρκία. Το τουρκολιβυκο μνημόνιο ξαναήρθε στο προσκήνιο, καθώς στην Άγκυρα από την πρώτη στιγμή δεν είδαν με καλό μάτι το ενδιαφέρον της αμερικανικής Chevron για την παραχώρηση δικαιώματος έρευνας στα δυο τεμάχια νοτίως της Κρήτης. Ο Ερντογάν θα «χορέψει» σε αυτόν τον ρυθμό από εδώ και στο εξής θέλοντας την κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου από το κοινοβούλιο στα ανατολικά της αφρικανικής χώρας ως πρώτο βήμα. Από την ελληνική πλευρά ξεκαθαρίζεται πως η ακυρότητα του δεν μπορεί να ανατραπεί ό,τι και να κάνουν Τούρκοι και Λίβυοι.
Οι αλληλεπικαλυπτόμενες συμφωνίες αποκαλύπτουν για άλλη μια φορά πως η Τουρκία επενδύει στην ισχύ και όχι στο Δίκαιο. Επιλέγει παράλληλα να κάνει και έναν απαραίτητο ελιγμό, καθώς το 2019 είχε υπερασπιστεί την Τρίπολη απέναντι στον στρατάρχη Χαφτάρ. Όλα αυτά τα παρακολουθεί η ελληνική πλευρά και εντείνει τις επαφές της. Τη Δευτέρα στην Αθήνα βρέθηκε ο γιος του Χαφτάρ που είναι ο Διευθυντης του Ταμείου για την Ανάπτυξη της Λιβύης. Αποτελεί στοίχημα η τουρκική επιρροή που επιχειρεί να ενισχύσει η Άγκυρα στη Λιβύη να μην πετύχει. Την επόμενη Δευτέρα έρχεται στην Ελλάδα ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Εθνικής Ενοτητας της Τρίπολης, ενώ όπως έγινε γνωστό από πηγές της Βασιλίσσης Σοφίας ξεκινούν οι τεχνικές συζητήσεις για οριοθέτησης ΑΟΖ. Συγκροτήθηκαν μέσα στον Αύγουστο οι επιτροπές από την Ελλάδα με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Υπενθυμίζεται πως οι τελευταίες διαπραγματεύσεις είχαν διεξαχθεί με τη Λιβύη το 2010.
«Όπλο» της ελληνικής πλευράς είναι πως συμμετέχει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, από όπου μπορούν να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της αφρικανικής χώρας. Παράλληλα έχει εκφραστεί εδώ και καιρό η διαθεσιμότητά για συμμετοχή, μέσω επιχειρήσεων με πλούσια τεχνογνωσία, στην ανοικοδόμηση της Λιβύης.
Είναι γεγονός πως η Λιβύη ερμηνεύει το Διεθνές Δίκαιο κατά το δοκούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως για τη Μάλτα σέβεται τη μέση γραμμή για τον ορισμό ΑΟΖ, κάτι που δεν κάνει με την Ελλάδα. Η Άγκυρα προφανώς προσπαθεί να τρομάξει τους ενεργειακούς κολοσσούς πως αν προχωρήσουν θα προκληθούν σοβαρά προβλήματα με αποτέλεσμα να μην προχωρήσουν οι έρευνες. Πόσο, όμως θα μπορέσει η Τουρκία να καταφέρει κάτι τέτοιο αν διαγωνισμός κατοχυρωθεί στη Chevron; Στα «συν» της ελληνικής πλευράς είναι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου. Αναφερόταν πως «το μνημόνιο συνεννόησης Τουρκίας – Λιβύης για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συνάδει με το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες για τρίτα κράτη».
Η γεωπολιτική ατζέντα ανοίγει πολύ. Και είναι πολύ σημαντικό πως η Ελλάδα θα βρεθεί στο επίκεντρο των ενεργειακών σχεδιασμών σε σχέση με το φυσικό αέριο από την επίσκεψη του αμερικανού υπουργού Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ την Πέμπτη στην Αθήνα.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
