Άρθρο του Γιώργου Αρβανιτίδη, Βουλευτή ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής Β’ Θεσσαλονίκης στην εφημερίδα “Οικονομικά Χρονικά”
Το συμπέρασμα της μεταβατικής ιστορικής περιόδου που διανύουμε, μέσα από τις πολυκρίσεις που είναι σε εξέλιξη (οικονομική, κλιματική, υγειονομική και ενεργειακή) είναι η συνειδητοποίηση των δυσκολιών αυτορρύθμισης των αγορών και της ανάγκης για διαφορετική οργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας μας, ώστε να δείξουμε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε επόμενες κρίσεις. Το στοίχημα δηλαδή της επόμενης ημέρας των μετα-κρίσεων είναι μια διαφορετική κοινωνικό-οικονομική οργάνωση σε τοπικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο. Με τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα καλύτερα προετοιμασμένους. Με τους πολίτες πιο ενήμερους, πιο έτοιμους αλλά και πιο προστατευμένους, ειδικά τους πιο ευάλωτους από φαινόμενα πτώχευσης, ψηφιακής και οικονομικής εξαπάτησης, απώλειας περιουσίας από τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, αδυναμίας εξόφλησης ανελαστικών λογαριασμών όπως του ρεύματος ή και αδυναμίας πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Υπό αυτό το πρίσμα, η προώθηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη αυτής της διαφορετικής οργάνωσης που χρειαζόμαστε προκειμένου να καταλήξουμε μέσα από την πράσινη-ψηφιακή μετάβαση σε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης που θα μετασχηματίσει την οικονομία σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το 2050.
Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός όμως δεν αποτελεί αποκλειστικά ατομική ευθύνη. Η ανάπτυξη αποταμιευτικής, καταναλωτικής, επενδυτικής, χορηγικής, ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής συνείδησης μέσα από την κατανόηση των περίπλοκων μηχανισμών της σύγχρονης ψηφιακής οικονομίας και η συχνή αλλαγή των σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων και κανονισμών είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί σε ατομικό επίπεδο χωρίς καμία υποστήριξη. Η λήψη σωστών χρηματοοικονομικών αποφάσεων, με απώτερο στόχο την επίτευξη της ατομικής χρηματοοικονομικής ευημερίας μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την έγκαιρη και σωστή καθοδήγηση και πληροφόρηση, από την πολιτεία πρωτίστως, για όλα τα υπέρ και τα κατά κάθε τελικής επιλογής-απόφασης του ατόμου, σε συνδυασμό ωστόσο και με την υποβοήθηση από τα διάφορα ιδιωτικά ιδρύματα και φορείς με απόλυτη διαφάνεια. Αν κάποτε η έκθεση με θέμα την αποταμίευση ή το δώρο ενός κουμπαρά από τα ΕΛΤΑ ήταν τα πρώιμα εργαλεία – αφορμή ενημέρωσης και διάδοσης βασικών χρηματοοικονομικών γνώσεων στα σχολικά χρόνια, σήμερα στην φάση του Καπιταλισμού των Δεδομένων (Data Capitalism) τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα. Χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια για να διαχυθεί η γνώση, να επιτευχθεί η κατανόηση δύσκολων εννοιών και η στάθμιση εναλλακτικών, και να πετύχουμε τον στόχο που για τα προοδευτικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα όπως το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής είναι : Να πετύχουμε με διαφάνεια τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό όλων των κοινωνικών ομάδων στην εποχή των μετά-κρίσεων.
Και το πρώτο που πρέπει να κατανοήσουμε όλοι στην σημερινή οικονομία είναι η αξία των Δεδομένων (Data – Big Data – Meta Data). Αυτό είναι το «Α» του σύγχρονου χρηματοοικονομικού αλφαβήτου. Πολλοί λένε ότι είναι ο σύγχρονος «χρυσός». Και επειδή πάντα η οικονομία και οι μεγάλες τεχνολογικές επαναστάσεις καθόριζαν τα πολιτικά ρεύματα, προσωπικά πιστεύω ότι στο νέο τοπίο της ψηφιακής οικονομίας οι μελλοντικές πολιτικές συγκρούσεις θα έχουν στο επίκεντρό τους τη διαχείριση των Δεδομένων. Μια σύγχρονη προοδευτική οικονομική πολιτική λοιπόν ξεκινά από το ποιος και πως έχει πρόσβαση στα Δεδομένα, καθορίζει τις δικλείδες ασφαλείας, ενημερώνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις διαρκώς για την εμπέδωση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, υποχρεώνει αντίστοιχα τον ιδιωτικό τομέα να παρέχει πλήρη διαφάνεια για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του, προωθεί και ενθαρρύνει σχήματα κοινωνικής οικονομίας, τα οποία είναι ένας άλλος τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας της κοινωνίας και της οικονομίας μας. Με σύμμαχο καινοτόμα οικονομικά εργαλεία (Crowdfunding, Ομόλογα ειδικού σκοπού κα) και αποκεντρωμένες τεχνολογίες DLT παραγωγής, διαχείρισης και διαμοιρασμού (3D Printing, Blockchain κα) μπορεί να παράξει και να αναδιανείμει πλούτο και γνώση δίνοντας μέρισμα στον κάθε εργαζόμενο αλλά και στον απλό πολίτη από την χρήση αυτών των Δεδομένων, που δεν πρέπει να τα εκχωρήσουμε με λευκή επιταγή στις μεγάλες πολυεθνικές.
