Εγκύκλιος σχετικά με την βεβαίωση του γνησίου υπογραφής των αλλοδαπών πολιτών τρίτων χωρών
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν.2690/1999, όπως συμπληρώθηκε με τις διατάξεις των παρ. 3 και 4 του άρθρου 16 του ν. 3345/2005 (Α’ 138), τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 100 του ν. 4727/2020 (Α’ 184), και πρόσφατα, με το άρθρο 22 του ν. 4937/2022 (Α’ 106), η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του ενδιαφερομένου γίνεται, από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή από τα Κ.Ε.Π., εκτός από τις υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας, βάσει του δελτίου ταυτότητας ή των αντίστοιχων εγγράφων που προβλέπονται στο άρθρο 3 του ν. 2690/1999. Ειδικότερα, με αφορμή πρόσφατα έγγραφα και προφορικά ερωτήματα από ΚΕΠ προς την Υπηρεσία μας για τα απαραίτητα έγγραφα που θα πρέπει να επιδεικνύουν οι υπήκοοι τρίτης χώρας, που προσέρχονται για τη διεκπεραίωση υπόθεσης πχ. υποβολή αίτησης, βεβαίωση γνησίου υπογραφής ή επικύρωση αντιγράφων εγγράφων, επισημαίνονται, ανά περίπτωση, τα εξής:
1. Για υπηκόους τρίτων χωρών που οφείλουν να κατέχουν άδεια διαμονής στην ελληνική επικράτεια μετά την παρέλευση του τριμήνου παραμονής (90 ημέρες) με σκοπό την εργασία, εμπίπτουν στο ν. 4251/2014 (Α’ 80) και το πδ. 106/2007 (Α’ 135)/
Γενικά ισχύει ότι οι πολίτες τρίτης χώρας επιτρέπεται να επισκεφθούν οποιοδήποτε κράτος-μέλος της ΕΕ σε εφαρμογή του Κώδικα Συνόρων Schengen (για τουριστικούς ή επαγγελματικούς λόγους χωρίς δικαίωμα εργασίας) χωρίς να εφοδιαστούν με ομοιόμορφη θεώρηση εισόδου για διάστημα έως ενενήντα (90) ημερών εντός χρονικής περιόδου εκατόν ογδόντα (180) συνεχών ημερών (το ανοικτό τρίμηνο).
Για μεγαλύτερα διαστήματα διαμονής στην Ελλάδα, απαιτείται να υποβάλουν αίτηση για χορήγηση εθνικής θεώρησης εισόδου και/ή άδειας διαμονής, ανάλογα με το σκοπό της διαμονής, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Μετανάστευσης, Ν. 4251/2014.
Ειδικότερα, για τις συναλλαγές αυτής της κατηγορίας πολιτών με τη Διοίκηση, π.χ. υποβολή αίτησης, βεβαίωση γνησίου υπογραφής, κ.α., απαιτείται από τον ενδιαφερόμενο η επίδειξη του ισχύοντος διαβατηρίου καθώς και η θεώρηση εισόδου στη Χώρα μας ή η άδεια διαμονής ή βεβαίωση της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 4251/2014 («Μπλε Βεβαίωση» στο πλαίσιο αιτήματος χορήγησης αρχικής άδειας διαμονής) που αποδεικνύει ότι έχουν εισέλθει και διαμένουν νόμιμα στη Χώρα.
Αν από το διαβατήριο προκύπτει η πρόσφατη είσοδος στη χώρα, η διάρκεια της οποίας δεν υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες, τότε δεν απαιτείται η επίδειξη άλλου εγγράφου, παρά μόνο το διαβατήριο σε ισχύ.
Στην περίπτωση που ο αλλοδαπός εισέρχεται στη χώρα από άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε., οπότε δεν προκύπτει από το διαβατήριό του η είσοδος στη χώρα, τότε το χρονικό διάστημα του τριμήνου υπολογίζεται από την ημερομηνία εισόδου του στην άλλη χώρα κράτος – μέλος.
Στην περίπτωση δε που ο αλλοδαπός διαμένει μόνιμα σε άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε., οπότε ομοίως δεν προκύπτει από το διαβατήριό του η είσοδος στη χώρα, τότε η ημερομηνία εισόδου στη χώρα δύναται να αποδειχθεί με κάθε άλλο πρόσφορο στοιχείο, όπως π.χ. το αεροπορικό εισιτήριο που ταξίδεψε στη χώρα μας.
Αντιθέτως αν προκύπτει ότι η είσοδος στη Χώρα έχει υπερβεί το χρονικό διάστημα του τριμήνου, απαιτείται και η επίδειξη εγγράφου νόμιμης διαμονής στη χώρα ή η βεβαίωση κατά την έννοια της παρ. 4 του άρθρου 9 του ν. 4251/2014 (“Μπλε Βεβαίωση”), η οποία εκδίδεται στο πλαίσιο της νέα ηλεκτρονικής διαδικασίας υποβολής αιτήσεων ανανέωσης των αδειών διαμονής, των δελτίων διαμονής και των δελτίων μόνιμης διαμονής, η γνησιότητα της οποίας δύναται να διαπιστώνεται ηλεκτρονικά σύμφωνα με τις προβλέψεις της κατωτέρω εγκυκλίου της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Συγκεκριμένα, ο πολίτης τρίτης χώρας, με την επιτυχή υποβολή της αίτησης για την ηλεκτρονική ανανέωση του τίτλου διαμονής του, λαμβάνει στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει δηλώσει, έγγραφο, το οποίο επέχει θέση βεβαίωσης κατά την έννοια της παρ. 4 του άρθρου 9 του ν. 4251/2014 (μπλε βεβαίωση).
Κατόπιν των ανωτέρω και με γνώμονα τη διευκόλυνση των συναλλαγών των πολιτών χωρών που έχουν επιτυχώς υποβάλει αίτηση ηλεκτρονικής ανανέωσης του τίτλου διαμονής τους, οι υπηρεσίες του δημοσίου, οφείλουν να θεωρούν τους εν θέματι πολίτες ως νόμιμα διαμένοντες στη χώρα και υποχρεούνται να συναλλάσσονται με αυτούς, με την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω φέρουν και επιδεικνύουν την ως άνω βεβαίωση, από κοινού με τον προηγούμενο τίτλο διαμονής και το διαβατήριό τους (σχετ. το αρ. 456809/14-12-2021 έγγραφο της Διεύθυνσης Μεταναστευτικής Πολιτικής).
Αυτονόητο είναι ότι στις περιπτώσεις που ισχύουν αποφάσεις παράτασης της ισχύος αδειών διαμονής από το αρμόδιο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, η συναλλαγή είναι επιτρεπτή αυστηρά για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που ορίζεται κάθε φορά και με την παρέλευσή του καμία συναλλαγή δεν είναι νόμιμη.
Συναφώς, επισημαίνεται ότι στο άρθρο 26 του ν. 4251/2014 (ΦΕΚ 80/ Α’) ορίζεται ότι οι δημόσιες υπηρεσίες, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οργανισμοί και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οι οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης υποχρεούνται να μην παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε πολίτες τρίτης χώρας, οι οποίοι δεν έχουν διαβατήριο ή άλλο ταξιδιωτικό έγγραφο που αναγνωρίζεται από διεθνείς συμβάσεις και θεώρηση εισόδου ή άδεια διαμονής και γενικά δεν αποδεικνύουν ότι έχουν εισέλθει και διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα. Όπως αναφέρεται σχετικά και στην αιτιολογική έκθεση του ν.4251/2014 «το διαβατήριο και η θεώρηση εισόδου ή η άδεια διαμονής απαιτούνται σωρευτικά και όχι διαζευκτικά».
Εξαίρεση από τα ανωτέρω αναφερόμενα ισχύει για τις περιπτώσεις που ορίζονται ρητά στην παρ. 2 του άρθρου 26 του ως άνω νόμου και είναι ακόλουθες:
α) τα νοσοκομεία, θεραπευτήρια και κλινικές όταν πρόκειται για πολίτες τρίτων χωρών που εισάγονται εκτάκτως για νοσηλεία, τοκετό και για ανήλικα παιδιά, καθώς και οι δομές κοινωνικής μέριμνας που λειτουργούν στο πλαίσιο των Ο.Τ.Α.,
β) η θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής κρατούμενων αλλοδαπών για εξουσιοδότηση σε δικηγόρους, προκειμένου να εκπροσωπηθούν ενώπιον δικαστικών αρχών και υπό την προϋπόθεση ότι αποδεικνύονται, εξ οιουδήποτε δημόσιου εγγράφου, τα στοιχεία της ταυτότητας τους,
γ) καταγγελίες ή προσφυγή σε αρμόδια δικαστήρια ή διοικητικές αρχές, παράνομα απασχολούμενων πολιτών τρίτων χωρών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 83 και 86 του ν. 4052/2012,
δ) η συναλλαγή των πολιτών τρίτων χωρών που τελούν υπό καθεστώς οικειοθελούς αναχώρησης μόνο για τη διευθέτηση εκκρεμών υποχρεώσεων που σχετίζονται με την αναχώρηση τους από τη χώρα,
ε) η συναλλαγή των πολιτών τρίτων χωρών που τελούν υπό καθεστώς παράτασης της οικειοθελούς αναχώρησης τους από τη χώρα,
στ) η υποβολή αιτήσεων για χορήγηση αδειών διαμονής στις αρμόδιες υπηρεσίες “σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 19 και 19Α του ν. 4251/2014 για ανθρωπιστικούς ή άλλους εξαιρετικούς λόγους”.
ζ) η άσκηση αίτησης θεραπείας σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 25, κατά αποφάσεων που έχουν εκδοθεί κατ΄ εφαρμογή του ν. 4251/2014, και
η) η ονοματοδοσία νεογνού του άρθρου 15 του ν. 1438/1984 (Α’ 60) όταν οι γονείς, πολίτες τρίτων χωρών, στερούνται νομιμοποιητικών εγγράφων.
2. Για φυλακισθέντες υπηκόους τρίτων χωρών
Οι διευθυντές φυλακών και κρατητηρίων υποχρεούνται να παραλαμβάνουν και να φυλάσσουν διαβατήρια ή άλλα έγγραφα που αποδεικνύουν τη νομιμότητα της διαμονής, καθώς και την ταυτότητα των κρατούμενων πολιτών τρίτων χωρών. Τα έγγραφα αυτά επιστρέφονται κατά την απόλυση του πολίτη τρίτης χώρας.
Αν ο πολίτης τρίτης χώρας δεν έχει τα ανωτέρω έγγραφα, οι ως άνω υπάλληλοι οφείλουν να το γνωστοποιήσουν αμέσως στην πλησιέστερη αστυνομική αρχή ή στην πλησιέστερη υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Από την ανωτέρω διάταξη προκύπτει ότι οι φυλακισθέντες υπήκοοι τρίτης χώρας, όπως και οι Έλληνες, αντίστοιχα, κατά την παραμονή τους στη φυλακή, εξυπηρετούνται από τις διοικητικές υπηρεσίες των οικείων καταστημάτων κράτησης για τη βεβαίωση γνησίου της υπογραφής.
Με την αποφυλάκισή τους, οι υπήκοοι τρίτης χώρας αν δεν διαθέτουν τα απαραίτητα νομιμοποιητικά έγγραφα, αλλά διαθέτουν μόνο το αποφυλακιστήριο οι διοικητικές αρχές καιτα ΚΕΠ θα τους παραπέμπουν, κατά τα ανωτέρω, στο πλησιέστερο αστυνομικό Τμήμα ή στην οικεία Διεύθυνση Αλλοδαπών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, καθώς αν δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για την έκδοση άδειας διαμονής, θα πρέπει να επιστρέψουν στη Χώρα τους, σύμφωνα με τις §§ 1 και 2 του άρθρου 24 του Νόμου 3907/2011 (Α΄7)
