Άρθρο του Θόδωρου Μαργαρίτη, μέλους του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος Αλλαγής και της Γραμματείας της πολιτικής κίνησης Ανανεωτική Αριστερά, στην εφημερίδα «Τα Νέα» | 8.8.2020
Η κατασκευή της Προοδευτικής Συμμαχίας ήταν το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ για την συγκρότηση ενός ευρύτερου Προοδευτικού πόλου. Σε πρώτη φάση μάλιστα το εγχείρημα λειτούργησε ως ανταγωνιστική επιλογή στην θέση μίας σοβαρής πολιτικής συμμαχιών προς το ΚΙΝΑΛ και την Κεντροαριστερά. Πιο ώριμες σκέψεις στην συνέχεια μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ οδήγησαν -έστω με αντιφάσεις και ταλαντεύσεις -να απευθύνεται και προς το ΚΙΝΑΛ. Χωρίς αυτό άλλωστε η υπόθεση κυβερνητικών λύσεων με βάση την απλή αναλογική πηγαίνει περίπατο.
Τόσο τα στελέχη της Προοδευτικής συμμαχίας αλλά και ορισμένοι διανοούμενοι, προσπαθούν να υποστηρίξουν την μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σαν ένα σύγχρονο κεντροαριστερό-ένα σοσιαλδημοκρατικό- σχήμα με μία προσέγγιση αντικειμενικής εξέλιξης των πραγμάτων. Ένα είδος ντετερμινισμού. Ωστόσο η προσέγγιση αυτή παρουσιάζει συνεχή βραχυκυκλώματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται διατεθειμένος για μεγάλες ανατροπές στο λαϊκίστικό στίγμα του. Δεν φαίνεται να προχωρά σε μία θαρραλέα αυτοκριτική για την συμπόρευση με τον Καμμένο και τους ΑΝΕΛ. Δεν φαίνεται διατεθειμένος να απαγκιστρωθεί από αυταρχικές λογικές παρέμβασης στην Δικαιοσύνη και στα ΜΜΕ. Οι υποθέσεις Παπαγγελόπουλου και Καλογρίτσα μάς απομακρύνουν από τον πολιτικό φιλελευθερισμό που υιοθετεί η σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία. Ο πολεμικός λόγος του Π.Πολάκη και οι κραυγές του Κ.Μάρκου πριν λίγες μέρες στην Βουλή, δεν έχουν σχέση με την κουλτούρα συναινέσεων και συμβιβασμών που αποτελεί το DNA της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας.
Η επίσκεψη της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ στον Γράμμο δεν αφήνει αμφιβολίες. Η κυρίαρχη συνιστώσα είναι η αγωνία για μια παραδοσιακή αριστερή ταυτότητα με κλασσικό δογματισμό ακόμα και για την ιστορία. Το πιο σοβαρό πρόβλημα όμως είναι άλλο. Παρά την προσεκτική στάση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, στην πρώτη φάση της πανδημίας, ένας σημαντικός αριθμός στελεχών και οπαδών φλέρταρε με τις θεωρίες συνομωσιών. Παρακολουθήσαμε το περίφημο «μετά θα λογαριαστούμε», ακούσαμε την γκρίνια για τον τεχνοκρατισμό στο πρόσωπο του Σ.Τσιόδρα. Κυκλοφόρησε η υπόγεια αμφιβολία για την χρησιμότητα των περιοριστικών μέτρων στην αντιμετώπιση της επιδημίας. Αυτές είναι μερικές πρόσφατες σκόρπιες ψηφίδες σε ένα ψηφιδωτό, το οποίο αφήνει μια ισχυρή αποτύπωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ είτε δεν θέλει, είτε δεν μπορεί να προχωρήσει σε έναν στρατηγικό επαναπροσδιορισμό για να αποτελέσει την σύγχρονη Κεντροαριστερά, την μεγάλη Δημοκρατική Παράταξη. Παραμένει προσκολλημένος σε μια ορισμένη εκδοχή της Αριστεράς η οποία θυμίζει περισσότερο πολιτική θρησκεία. Με κανόνες, όρια, υποχρεώσεις και αφορισμούς.
Το μόνο που τού μένει είναι η σκληρή αντιδεξιά ρητορική. Θυμίζει όμως τον λαϊκισμό της περιόδου των μνημονίων. Δεν αποτελεί μια έξυπνη αντιπολιτευτική γραμμή με νέες ιδέες και εποικοδομητικές προτάσεις. Το αντίθετο. Είναι τόσο προβλέψιμη ώστε στο τέλος γίνεται ο μεγάλος χορηγός του Κυριάκου Μητσοτάκη. Δυσκολεύοντας την αναγκαία κριτική στάση που οφείλει να έχει το σύνολο της αντιπολίτευσης. Και αφήνει αυτή την δύσκολη δουλειά σχεδόν αποκλειστικά στο ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ το οποίο ασκεί αξιόπιστη κριτική με εναλλακτικές προτάσεις.
Υπήρξε, κατά την γνώμη μου βέβαια, ένα βήμα που προκάλεσε προσδοκίες στον κεντροαριστερό κόσμο. Προφανώς και στα στελέχη της Προοδευτικής Συμμαχίας. Η συμφωνία των Πρεσπών. Έδωσε πράγματι το στίγμα μιας σύγχρονης προοδευτικής πολιτικής. Ήταν όμως, για να θυμηθούμε τον Λένιν, η γνωστή αντίφαση. Ένα βήμα μπροστά με δύο βήματα πίσω. Και ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να κοιτά επίμονα προς τα πίσω…
