Πρόκειται για τη μεγαλύτερη οικονομική ύφεση στη Γερμανία από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το δεύτερο τρίμηνο του 2020, στο ζενίθ της πανδημίας, η συρρίκνωση του ΑΕΠ, σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο, ξεπέρασε το 10%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας στο διάστημα Απριλίου-Ιουνίου μειώθηκαν σημαντικά οι εξαγωγές, οι εισαγωγές, η ιδιωτική κατανάλωση, καθώς και οι επενδύσεις των επιχειρήσεων σε εξοπλισμό, όπως, για παράδειγμα, τα μηχανήματα. Αντίθετα το γερμανικό δημόσιο αύξησε τις καταναλωτικές δαπάνες για την παιδεία, την υγεία, την πρόνοια, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό.
Σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2019 η ύφεση της γερμανικής οικονομίας φθάνει το 11,7%. Η τελευταία υψηλή συρρίκνωση της γερμανικής οικονομίας, σε σχέση με την ίδια περίοδο την περασμένη χρονιά, καταγράφηκε με 7,9% το δεύτερο τρίμηνο του 2009, στο απόγειο της διεθνούς οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης.
H οικονομική κρίση, ως συνέπεια της πανδημίας πλήττει και τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Η γερμανική Volkswagen ανακοίνωσε ζημιές 1,4 δις, καθώς και μείωση του τζίρου κατά 23% το πρώτο εξάμηνο του 2020.
Θα χρειαστούν αρκετά τρίμηνα για την ανάκαμψη
Για πολλούς οικονομολόγους τα νέα στοιχεία για την πορεία της γερμανικής οικονομίας δεν αποτελούν έκπληξη. Ο Ούβε Μπούρκερτ από την τράπεζα του κρατιδίου Βάδης-Βιρτεμβέργης LBBW ελπίζει «η φετινή ύφεση να παραμείνει ένα αρνητικό ρεκόρ που δεν θα επαναληφθεί ποτέ». Παράλληλα καθιστά σαφές ότι ακόμα και χωρίς δεύτερο κύμα πανδημίας με ενδεχόμενα νέα lockdown, «θα χρειαστούν αρκετά τρίμηνα για να επανέλθει η οικονομία στα προ κρίσης επίπεδα».
Από τη πλευρά του ο Αντρέας Σόιερλε από τη Dekabank εκτιμά: «Ό, τι δεν κατάφεραν η εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου και η απρόσμενη κατάρρευση των χρηματιστηρίων, το κατάφερε ένας μικροσκοπικός κορωνοϊός. Με τα περιοριστικά μέτρα καταφέραμε να τον νικήσουμε. Και τώρα πρέπει να πληρώσουμε τη λυπητερή».
Πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι στο δεύτερο εξάμηνο η γερμανική οικονομία θα βρεθεί και πάλι σε αναπτυξιακή τροχιά υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουμε νέα έξαρση κρουσμάτων κορωνοϊού. Το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών DIW εκτιμά ωστόσο ότι θα χρειαστούν περίπου δύο χρόνια για να βρεθούμε στο σημείο, όπου μας βρήκε η κρίση του κορωνοϊού. Την ίδια στιγμή οι ειδικοί της Μπούντεσμπανκ σημειώνουν στη μηνιαία έκθεσή τους ότι «τα χειρότερα πέρασαν» και πως «το πακέτο μέτρων της γερμανικής κυβέρνησης για τη στήριξη της οικονομίας θα συμβάλει στην έξοδο από τη κρίση».
Με 130 δις και μείωση ΦΠΑ στη μάχη κατά της πανδημίας
Τα μέτρα ενίσχυσης της γερμανικής οικονομίας, στα οποία συμφώνησαν τα κόμματα του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού για το 2020 και το 2021, ανέρχονται στα 130 δις ευρώ. Σε αυτά περιλαμβάνεται και η μείωση του ΦΠΑ από 19% στο 16% για τον υψηλό συντελεστή και από το 7% στα 5% για τον χαμηλό. Προφανώς ο στόχος του Βερολίνου είναι να ενισχύσει την ιδιωτική κατανάλωση. Και από ότι όλα δείχνουν η κυβέρνηση θα επιτύχει τον στόχο της. Σύμφωνα με έκθεση της Εταιρίας Καταναλωτικών Ερευνών GdK ήδη οι καταναλωτές προτίθενται να πραγματοποιήσουν κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς αγορές ακινήτων και αυτοκινήτων που προγραμμάτιζαν υπό κανονικές συνθήκες για την επόμενη χρονιά. Και στις επιχειρήσεις ωστόσο το κλίμα αρχίζει αργά, αλλά σταθερά να βελτιώνεται. Ο δείκτης του οικονομικού ινστιτούτου του Μονάχου Ifo για το κλίμα στις επιχειρήσεις κατέγραψε για τρίτο συνεχή μήνα άνοδο.
Συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί και στον τομέα της απασχόλησης. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Εργασίας το δεύτερο τρίμηνο του έτους η ανεργία έφθασε το 6,3% με 635 χιλιάδες περισσότερους να χάνουν τη δουλειά τους σε σύγκριση με πέρυσι. Τα στοιχεία της αρμόδιας υπηρεσίας δείχνουν ότι χάρη στο μοντέλο της εργασίας με περιορισμένο ωράριο διασώθηκε σημαντικός αριθμός θέσεων εργασίας.
Παρά τη συγκρατημένη αισιοδοξία το Βερολίνο αναμένει ότι η φετινή χρονιά θα κλείσει με πρωτοφανή ύφεση 6,3% για τα γερμανικά μεταπολεμικά δεδομένα. Ανάλογα απαισιόδοξες είναι και οι προβλέψεις για τα επόμενα τρίμηνα. Ας σημειωθεί ότι στην παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση του 2009 το γερμανικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 5,7%.
Πηγή: DW – Dpa, Reuters, Afp – Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος