Κάποτε η “Σιδηρα” Μάργκαρετ Θάτσερ είχε πει για τον Ανδρέα Παπανδρέου : ” Τον θαύμαζα πραγματικά, ως πολιτικό και ως ηγέτη. Δεν υπήρχε ούτε ένα συμβούλιο, ούτε μια διάσκεψη η σύνοδος κορυφής που να μην κέρδιζε κάτι για την χώρα του…”. Μπροστά στις οικονομικά δυσοιωνες εξελίξεις που έρχονται, στην δοκιμαζομενη Ευρωπη το ερώτημα αλλά και ταυτόχρονα η διαπίστωση παραμένει πιο επίκαιρη και πιο τραγική,οτι η ίδια η Ευρώπη πρώτα ως Ε. Ο. Κ. και έπειτα ως ΟΝΕ και Ε. Ε. αυτοεγκλωβιστηκε μέσα σε δαιδαλωδεις μηχανισμούς διοίκησης και σε σύμφωνα δεικτών-οικονομικών συμβολών που οδήγησαν δυνητικά την πολιτική ως θεσμό, ως εξουσία και ως έννοια να υποχώρηση δυνητικά μπροστά σε μια τεχνοκρατικη συλλογιστική, μπροστά σε μια αυστηρή επιτακτική λογική που καθόριζε την οικονομία στην Ευρώπη μέσα από την ίδια την στασιμότητα της και όχι από το πολιτικό όραμα των ηγετών της με σκοπό την ουσιαστική ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Η δεκαετία του 90′ έδειξε από την αρχή και τις διαθέσεις της αλλά και τις προκλήσεις της. Είμαστε στο 1992 και η κυβέρνηση Μητσοτάκη συζητά στην Βουλή την συμφωνία κύρωσης του Μάαστριχτ. Από τα έδρανα της αντιπολίτευσης ο Ανδρέας Παπανδρέου βγάζει μια ιστορική ομιλια.
Ανδρέας Παπανδρέου με μία βαρυσήμαντη ομιλία στη Βουλή προειδοποιεί ότι το κόστος προσαρμογής της Ελλάδας στη ευρωπαική πραγματικότητα θα είναι υψηλό και με τεράστιες δυσκολίες. Με την μεγάλη εμπειρία του σε θέματα οικονομίας και γεωπολιτικής, αναλύει και προβλέπει, είκοσι χρόνια πριν, την εξέλιξη της κρίσης και τα αδιέξοδα που βιώνει η Ευρώπη σήμερα. Μια ομιλία δραματικά επικαιρη.
(Αποσπάσματα)
“Το Μάαστριχτ, αυτή η συνθήκη, απλώς αποτελεί για μας ένα εισιτήριο σε ένα δύσκολο και άνισο αγώνα. Ο αγώνας είναι άνισος, γιατί στην εκκίνηση είμαστε οι τελευταίοι. Ο αγώνας είναι άνισος, γιατί η συνθήκη του Μάαστριχτ εκφράζει σχεδόν απόλυτα τα συμφέροντα και την οπτική γωνία του πλούσιου βορρά. Το όραμα της ενωμένης Ευρώπης δεν χωράει μέσα στο Μάαστριχτ. Το Μάαστριχτ για μας αποτελεί ένα σταθμό σε μία πορεία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ένα σταθμό που θα ξεπεραστεί και ίσως αλλοιωθεί στην ίδια την πορεία…. Στη συνθήκη του Μάαστριχτ υπάρχουν διακηρύξεις. Ουσιαστικές δεσμεύσεις, υπάρχουν κατά κύριο λόγο για την ΟΝΕ. Δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο για την πολιτική, ούτε για την ενιαία –όχι απλώς κοινή-εξωτερική πολιτική, ούτε για την ενιαία άμυνα. Στις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή στην ΟΝΕ δεν υπάρχει αναφορά καν στο τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα της ανεργίας, τη χειρότερη μορφή ανισότητας που μπορεί να γνωρίσει μία σύγχρονη χώρα. Οι δείκτες –στόχοι συνιστούν το όραμα, όπως ελέχθη ήδη στην Αίθουσα αυτή, ενός ευρωπαίου τραπεζίτη και εκφράζουν κατά κύριο λόγο τις συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις της σημερινής Ευρώπης….
Τόνισα πως το όραμα της ευρωπαϊκής ένωσης δεν χωράει στη συνθήκη του Μάαστριχτ και αυτό γιατί διαμορφώθηκε, κατά κύριο λόγο, από τις συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις της Ευρώπης. “
