Του Δημήτρη Καραγεωργόπουλου
Μέλους Διοίκησης ΓΣΕΕ
Οι ελληνικές τράπεζες, με τη γνωστή τους… «ευαισθησία» απέναντι στους πολίτες, συνεχίζουν απτόητες να εφαρμόζουν τη συνήθη πολιτική τους: όταν βγάζουν χρήματα, το κάνουν σε βάρος των εργαζομένων και των δανειοληπτών· όταν είναι να δώσουν κάτι πίσω, κάνουν πως δεν ακούνε. Η πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) επιβεβαιώνει αυτό που όλοι γνωρίζουμε και βιώνουμε καθημερινά: η ελληνική κοινωνία είναι όμηρος των τραπεζών.
Καταθέσεις: Όταν δίνεις, παίρνεις ψίχουλα
Ας δούμε πρώτα τους καταθέτες. Για όσους αφελείς πίστεψαν ότι η άνοδος των επιτοκίων θα σήμαινε και καλύτερες αποδόσεις στις αποταμιεύσεις τους, οι τράπεζες φρόντισαν να τους διαψεύσουν πανηγυρικά. Ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη το μέσο επιτόκιο στις προθεσμιακές καταθέσεις είναι 2,45%, στην Ελλάδα είναι 1,63% – και πολύ μας είναι. Στην Εσθονία, στην Ιταλία, στη Φινλανδία, οι πολίτες αμείβονται καλύτερα για τα χρήματά τους, αλλά εδώ οι τράπεζες θεωρούν ότι μας κάνουν χάρη που μας δίνουν κάτι παραπάνω από το μηδέν.
Για τις καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου, η κατάσταση αγγίζει τα όρια της κοροϊδίας: 0,03%! Ένα επιτόκιο τόσο «υψηλό» που σε κάνει να αναρωτιέσαι μήπως οι τράπεζες νομίζουν ότι καταθέτουμε τα χρήματά μας για… φιλανθρωπικούς λόγους.
Αλλά το χειρότερο είναι πως ενώ σε όλη την Ευρώπη οι τράπεζες άρχισαν να αυξάνουν τα επιτόκια καταθέσεων από το 2022, στην Ελλάδα οι δικές μας περίμεναν μέχρι το 2024 για να κάνουν την ελάχιστη αύξηση. Ε, μην αγχώνονται κιόλας! Δύο χρόνια καθυστέρηση δεν είναι τίποτα όταν πρόκειται για το συμφέρον τους!
Δάνεια: Όταν παίρνεις, πληρώνεις με το αίμα σου
Κι αν οι καταθέτες νομίζουν ότι έχουν παράπονο, οι δανειολήπτες μπορούν να τους διαβεβαιώσουν ότι υπάρχουν και χειρότερα. Οι ελληνικές τράπεζες, με τη γνωστή τους ευρηματικότητα, βρήκαν έναν τρόπο να αντισταθμίσουν τη «γενναιοδωρία» τους στα επιτόκια καταθέσεων: εκτόξευσαν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων στα ύψη.
Όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τα επιτόκια, οι ελληνικές τράπεζες δεν έχασαν δευτερόλεπτο. Από την Άνοιξη του 2022, έσπευσαν να ανεβάσουν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αποτέλεσμα; Οι Έλληνες πληρώνουν τουλάχιστον δύο ποσοστιαίες μονάδες παραπάνω σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους.
Τώρα, όμως, που η ΕΚΤ αρχίζει να μειώνει τα επιτόκια, οι τράπεζες δείχνουν να μην βιάζονται και τόσο. Τι έγινε παιδιά; Όταν αυξάνατε τους τόκους, ήσασταν γρήγοροι σαν τον άνεμο. Τώρα που πρέπει να μειωθούν, γιατί θυμηθήκατε να είστε «προσεκτικοί»;
Οι τράπεζες θεωρούν τους πολίτες πρόβατα – Και αυτό πρέπει να σταματήσει
Το πρόβλημα είναι ξεκάθαρο: οι ελληνικές τράπεζες λειτουργούν ως αρπακτικά, ρουφώντας το αίμα των πολιτών. Όταν θέλουν να βγάλουν κέρδη, βιάζονται να αυξήσουν τα επιτόκια των δανείων. Όταν πρέπει να επιστρέψουν κάτι στους καταθέτες, «δεν είναι ακόμα η κατάλληλη στιγμή».
Αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει να σπάσει.
Τα Ελληνικά, η ΓΣΕΕ, τα Εργατικά Κέντρα, οι Ομοσπονδίες, τα πρωτοβάθμια σωματεία και η Ένωση Εργαζομένων Καταναλλωτών Ελλάδας πρέπει να βγουν μπροστά σε μια τέτοια διεκδίκηση. Καθημερίνα σπίτια βγαίνουν σε πλειστηριασμούς και χιλιάδες συνάδελφοί μας χάνουν όχι μόνο τη στέγη αλλά και την ελπίδα. Άνθρωποι που είδαν τους μισθούς τους να πετσοκόβονται στις αρχές της περασμένης δεκαετίας, που έχασαν τις δουλειές τους και που υπήχθησαν στις προστατευτικές διατάξεις του επονομαζόμενου Νόμου Κατσέλη, σήμερα βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση. όχι διότι ήταν ασυνεπείς. Το αντίθετο. Πλήρωναν κανονικά τις δόσεις των δανείων, μέχρι που η Κυβέρνηση επέτρεψε στις ανακεφαλαιοποιημένες με χρήματα των φορολογουμένων τράπεζες, αλλά και τους servicers, να αισροκερδίσουν -ξανά- σε βάρος των δανειοληπτών. Να πλουτίσουν αδικαιολόγητα, εκτινάσοοντας τα επιτόκια και διπλασιάζοντας τις δόσεις των ρυθμισμένων με δικαστικές αποφάσεις δανείων.
Πρέπει λοιπόν στην προμετωπίδα των διεκδικήσεών μας να απαιτήσουμε από την Κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος άμεση μείωση των επιτοκίων δανείων, ώστε να σταματήσει η λεηλασία των δανειοληπτών. Να απαιτήσουμε νομοθετική παρέμβαση, ώστε να σταματήσει η ασυδοσία των τραπεζών.
Οι εργαζόμενοι και οι δανειολήπτες δεν θα είναι για πάντα τα κορόιδα του τραπεζικού συστήματος. Ήρθε η ώρα να βάλουμε τέλος στην ανεξέλεγκτη αισχροκέρδεια. Οι τράπεζες έχουν αποδείξει ότι δεν πρόκειται να αυτορυθμιστούν – η λύση είναι αυστηρή κρατική ρύθμιση και επιβολή κανόνων που θα προστατεύουν τους πολίτες, όχι τα τραπεζικά κέρδη.
