Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στην Ολομέλεια της Βουλής
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το ΠΑΣΟΚ αναλαμβάνει τη σημαντική πρωτοβουλία με την τροπολογία για την έκτακτη εισφορά 5% στα κέρδη των τραπεζών, στα οποία εμπεριέχονται και τα ουρανοκατέβατα κέρδη από την επιτοκιακή διαφορά και τις υπέρογκες χρεώσεις.
Σκοπός μας είναι να αναλάβουμε εμείς ουσιαστικά την πρωτοβουλία να πιέσουμε τις τράπεζες να αλλάξουν πολιτική, -όταν η κυβέρνηση συνεχώς κάνει τον Πόντιο Πιλάτο απέναντι σε όλα τα ολιγοπώλια, και στις τράπεζες- για τις πολύ υψηλές χρεώσεις και προμήθειες στις καθημερινές συναλλαγές των πολιτών. Υπάρχει μεγάλη διαφορά στα επιτόκια. Χαμηλά επιτόκια καταθέσεων και υψηλά επιτόκια χορηγήσεων, αλλά η κυβέρνηση δεν έχει πάρει καμία ουσιαστική πρωτοβουλία πίεσης των τραπεζών να αλλάξουν αυτή την πολιτική.
Η έκτακτη αυτή εισφορά δεν έχει μόνο εισπρακτικό χαρακτήρα. Εδράζεται πρωτίστως στην ισχυρή πολιτική βούληση να μπει τέλος στις ολιγοπωλιακές πρακτικές, που δυσκολεύουν τη ζωή χιλιάδων Ελλήνων. Του απλού πολίτη που πληρώνει υπέρογκη προμήθεια ακόμα και για την εξόφληση του λογαριασμού του ρεύματος μέσω τράπεζας, του μικρομεσαίου επιχειρηματία που είναι αποκλεισμένος από την ρευστότητα και δεν μπορεί καν να διαβεί το κατώφλι των τραπεζών, του μικροκαταθέτη που αφήνει τους κόπους μιας ζωής σε έναν τραπεζικό λογαριασμό με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο.Το ΠΑΣΟΚ λέει «ως εδώ» σε αυτές τις πρακτικές. Με πράξεις και όχι με λόγια. Με θεσμική στάση και όχι με επικοινωνιακά σόου. Δεν θα ξεχάσουμε τις διαρροές του κ. Σταϊκούρα για τα δήθεν «μπινελίκια» στους τραπεζίτες. Τσάμπα μαγκιές μπροστά σε ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κοινωνία, υπονοώντας ο κ. Σταϊκούρας ότι θέλει να κάνει πράγματα, αλλά δεν μπορεί. Όχι, μπορείτε αλλά δεν θέλετε, γι’ αυτό πήραμε σήμερα αυτή τη γενναία πολιτική πρωτοβουλία.
Εμείς με θάρρος και ρεαλισμό επιδιώκουμε τη χρυσή τομή. Γιατί θέλουμε υγιή ανταγωνισμό στην τραπεζική αγορά, όπως και σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Ναι, θέλουμε υγιείς και εύρωστες τράπεζες που θα χρηματοδοτούν την ελληνική οικονομία. Θέλουμε, όμως, και τράπεζες που δεν θα έχουν από τα υψηλότερα spread μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων στην Ευρωζώνη. Ούτε τράπεζες που όταν ξεκίνησε ο ανοδικός κύκλος των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες το καλοκαίρι του 2022, βρήκαν ευκαιρία να αυξήσουν τα κέρδη τους εις βάρος του κοινωνικού συνόλου.
Και μιλάμε για τις τράπεζες, που ο Έλληνας φορολογούμενος στήριξε όχι μία ή δύο φορές, αλλά σε τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις, χώρια οι εγγυήσεις των προγραμμάτων «ΗΡΑΚΛΗΣ» για την εξυγίανση των ισολογισμών τους, χώρια ο αναβαλλόμενος φόρος. Ακόμα και η φημολογούμενη απόφαση των τραπεζών για γρηγορότερη απόσβεση του αναβαλλόμενου φόρου από τα κεφάλαια τους, δεν έχει να κάνει με κάποια δική σας πρωτοβουλία. Εμείς αν υπάρχει τέτοια συμφωνία, προφανώς είμαστε θετικοί, αλλά ακόμη και αν υπάρξει θα έχει παρθεί μία απόφαση έπειτα από πίεση του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού και όχι με ενέργειες της κυβέρνησής σας. Διότι οι συστημικές τράπεζες ήθελαν να εκμεταλλευτούν τα απροσδόκητα κέρδη που συσσώρευσαν τα τελευταία χρόνια, για να διανείμουν τεράστια μερίσματα στους μετόχους. Μερίσματα που όπως γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά, συνεχίζετε να φορολογείτε, μόλις με 5%, με έναν δηλαδή από τους χαμηλότερους συντελεστές στον Ο.Ο.Σ.Α και κατά τα άλλα μας μιλάτε για φορολογική δικαιοσύνη.
Επιπλέον, η κερδοφορία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος ενισχύθηκε τα μέγιστα, από το δώρο της κυβέρνησης να τους παραδώσει τη διαχείριση δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης. Ενώ άλλες χώρες έκαναν και δικούς τους χρηματοδοτικούς φορείς, με κριτήρια δανειοδότησης πέρα από τα κριτήρια της αγοράς ειδικά για τις ΜμΕ. Ποιο είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής σας; Τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης να κατευθυνθούν κυρίως στους λίγους και ισχυρούς και όχι σε αυτούς που πραγματικά τα είχαν ανάγκη, που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των ΜμΕ.
Τώρα, λοιπόν, που το τραπεζικό σύστημα μπήκε σε φάση ισχυρής κερδοφορίας, και με δεδομένη την απροθυμία τόσο της κυβέρνησης όσο και των ίδιων των τραπεζών να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και κοινωνικό πρόσωπο βάζοντας τέλος στον πληθωρισμό της τραπεζικής απληστίας, έρχεται το ΠΑΣΟΚ και παίρνει μια δίκαιη και γενναία πρωτοβουλία για να λειτουργήσει όχι μόνο δημοσιονομικά αλλά ως ένα ισχυρό καμπανάκι για να τεθούν όλοι προ των ευθυνών τους.
Δεν λέμε «όχι» στα μερίσματα στους μετόχους των τραπεζών, αλλά την ώρα που το διαθέσιμο εισόδημα του ελληνικού λαού συρρικνώνεται, λέμε ότι πρέπει να μπει ένας φραγμός και να υπάρχουν κάποιες δίκαιες πρωτοβουλίες. Και η Τράπεζα της Ελλάδας κάνει λόγο για ολιγοπώλια και εντάσσει και τις τράπεζες σε αυτά, μαζί με την ενέργεια, την εμπορία τροφίμων και την ιδιωτική υγεία. Εμείς θεωρούμε ότι δεν είναι παράλογο ούτε αντιαναπτυξιακό, -όπως διαρρέεται- να μπει 5% έκτακτη φορολόγηση στα κέρδη των τραπεζών. Στα κέρδη και όχι στα έσοδα.
Παράλογες είναι οι επιλογές της κυβέρνησης που έχουν οδηγήσει να πληρώνει φόρο 5% ένας μεγαλομέτοχος, που λαμβάνει μερίσματα εκατομμυρίων ευρώ, την ίδια ώρα που λόγω της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας ένας ανειδίκευτος εργάτης, αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό, πληρώνει 9%, καθώς ξεπερνά το αφορολόγητο όριο. Αυτή είναι η αδικία και ο παραλογισμός και όχι μια έκτακτη φορολόγηση των τραπεζών, όταν έχουν βγάλει δισεκατομμύρια τα τελευταία δύο χρόνια από χρεώσεις και την επιτοκιακή διαφορά.
Αυτό συνιστά τον ορισμό της φορολογικής αδικίας για την οποίο μάλιστα, η κυβέρνηση πετά τη μπάλα στην εξέδρα κατηγορώντας εμάς για λαϊκισμό.
Λαϊκισμός είναι για εσάς ο έκτακτος φόρος στις τράπεζες. Λαϊκισμός είναι για εσάς η μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά. Γιατί πολλές φορές κάνετε το παιχνίδι της διαστρέβλωσης. Και δεν είναι λαϊκισμός να έχει χρεοκοπήσει η Ελλάδα, να έχετε παραδώσει το 2009 μια οικονομία στα όρια της χρεοκοπίας και τότε να μιλά ο σημερινός Πρωθυπουργός για ακοστολόγητη οριζόντια μείωση του ΦΠΑ το 2010 και το 2011; Ή μήπως δεν είναι λαϊκισμός μόλις βγήκαμε από τα μνημόνια να μιλάτε για οριζόντια μείωση του ΦΠΑ με τροπολογία σας του 2019, πάλι ακοστολόγητα; Και μιλάμε για μέτρα δισεκατομμυρίων.
Αλλά είναι λαϊκισμός ένα μέτρο, όπως η μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, -πολύ μικρότερο, τουλάχιστον 6-7 φορές λιγότερου δημοσιονομικού χαρακτήρα-, που ακουμπά τους πραγματικά πιο αδύναμους συμπολίτες μας, από τους οποίους βγάζετε τα υπερέσοδα του ΦΠΑ και των έμμεσων φόρων. Αυτό είναι τώρα πραγματικά λαϊκισμός.
Λαϊκισμός είναι επίσης να ακούμε σήμερα τον κ. Χατζηδάκη ότι ξαφνικά θα πάρει πρωτοβουλίες για τις χρεώσεις. Τώρα; Σήμερα; Που πήραμε αυτήν την πρωτοβουλία; Τι έχετε κάνει όλους τους προηγούμενους μήνες, όλα τα προηγούμενα χρόνια; Διότι από το 2023 και μετά γίνεται ένα πάρτι από τις τράπεζες στην πλάτη του ελληνικού λαού. Ξαφνικά σήμερα το πήρατε χαμπάρι;
Γι’ αυτό καλώ, σήμερα, όχι μόνο τα κόμματα της υπόλοιπης δημοκρατικής αντιπολίτευσης να υπερψηφίσουν, αλλά και εκείνους τους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος που πριν από μερικές εβδομάδες μας έλεγαν ότι διαφωνούν με την πολιτική της σε σχέση με τις τράπεζες, διότι οδηγούν σε αύξηση των κόκκινων δανείων, σε μεγάλες κοινωνικές αδικίες που βιώνουν οι πιο οικονομικά ευάλωτοι.
Ιδού, λοιπόν, πεδίο δόξης λαμπρό για να αποδείξετε ότι δεν κάνετε επικοινωνιακά παιχνίδια αλλά πραγματικά έχετε τη διάθεση να στηρίξετε τις τροπολογίες της κοινωνικής δικαιοσύνης που καταθέτει σήμερα η Κοινοβουλευτική Ομάδα της παράταξής μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Πριν από μερικούς μήνες, από αυτό το βήμα, προειδοποιούσα την κυβέρνηση και προσωπικά τον υπουργό να μην αφήσει τόσο ευρύ χρονικό περιθώριο από τη νομοθέτηση ως την εφαρμογή της αύξησης των ορίων της golden visa στα ακίνητα.
Όταν, μάλιστα, και αυτή ακόμη η πρωτοβουλία, τότε πάρθηκε με συνεχιζόμενη πίεση του ΠΑΣΟΚ, λέγοντας ότι ήταν φάρμακο η golden visa, όταν «πάγωσε» η κατασκευή από το 2010 έως το 2014 που πήραμε αυτήν τη νομοθετική πρωτοβουλία, αλλά μετά το 2019 το φάρμακο έγινε φαρμάκι. Διότι έχει «ξεπαγώσει» η οικοδομική δραστηριότητα, δεν υπάρχει προσφορά κατοικιών, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα ενοίκια και το κόστος στέγασης. Σας πιέσαμε, πήραμε την πρωτοβουλία, φέρατε έναν νόμο και κάνατε τις 250.000 και τις 400.000, 800.000. Αλλά σας είπα τότε: Δεν μπορεί από τον Φεβρουάριο να περιμένουμε το φθινόπωρο. Βάλτε λιγότερο χρονικό περιθώριο. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; 6.000 ακίνητα πουλήθηκαν μέσω golden visa σε λίγους μήνες, και μάλιστα στο χαμηλό όριο, κοντά στις 250.000 ευρώ. Από ποιους αφαιρέσατε αυτά τα ακίνητα; Από τους πλούσιους; Τους εύπορους; Ή τους φοιτητές, τη μεσαία τάξη, τους πιο αδύναμους, που βλέπουν τα ενοίκια να έχουν αυξηθεί σχεδόν σε τέσσερα χρόνια; Ήταν και αυτό λαϊκισμός; Να, τα αποτελέσματα της δικής σας πολιτικής. Αντί να φρενάρετε το φαινόμενο, το επιταχύνατε. Ποιος λοιπόν δικαιώθηκε; Εσείς ή εμείς για να μας κατηγορείτε για λαϊκισμό.
Επίσης, σας χτύπησα το καμπανάκι τότε και σας είπα ότι εξυπηρετείτε συμφέροντα. Και ενοχληθήκατε κ. Χατζηδάκη. Γιατί δεν μπορεί να πηγαίνεις στην Κρήτη την golden visa στις 800.000 ευρώ, αλλά σε νησιά κάτω των 3.000 κατοίκων που δεν έχουν μονάδες υγείας και έχουν τεράστια ζητήματα υποδομών, να την αφήνετε στο κατώτερο όριο των 400.000 ευρώ. Δεν βλέπετε τα αποτελέσματα της πολιτικής σας; Η ζωή χειροτερεύει από την πίεση στα ακίνητα και τον υπερτουρισμό εις βάρος των μονίμων κατοίκων των μικρότερων νησιών της πατρίδας μας. Αλλά, μετά ενοχλείστε. Και λέτε για λαϊκισμό. Όχι, οι πολιτικές αυτές είναι πολιτικές ρεαλισμού και κοινωνικής δικαιοσύνης απέναντι στα λαϊκίστικα και πελατειακά μπαλώματα της Νέας Δημοκρατίας.
Γι’ αυτό λοιπόν η κοινοβουλευτική μας ομάδα φέρνει δεύτερη τροπολογία και προτείνουμε:
-Καθολική αναστολή των διαδικασιών έκδοσης νέων αδειών golden visa στα πολεοδομικά συγκροτήματα της Περιφέρειας Αττικής και της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της Θεσσαλονίκης καθώς και σε νησιωτικούς δήμους κάτω των 3.000 κατοίκων.
-Αναστολή των διαδικασιών έκδοσης νέων αδειών golden visa σε νησιωτικούς δήμους άνω των 3.000 κατοίκων και στα πολεοδομικά συγκροτήματα Δήμων όπου έχει καταγραφεί μεσοσταθμική αύξηση 30% των ενοικίων εντός του 2024 σε σχέση με το ύψος των μισθωμάτων το 2019. Συνδέουμε λοιπόν την πολιτική αυτή με την ανάγκη να περιφρουρήσουμε το κόστος ζωής ως προς το ενοίκιο για χιλιάδες οικογένειες.
-Επίσης αποσυνδέουμε εντελώς την golden visa για όσους έχουν αγοράσει μέσω αυτής ακίνητα στην Ελλάδα με τη βραχυχρόνια μίσθωση. Και επειδή κάποιοι θα πείτε ότι είναι αντι-αναπτυξιακό, δεν τους αιφνιδιάζουμε. Απλά, όσοι έχουν ήδη αποκτήσει golden visa, μετά την παρέλευση της 5ετίας οπότε και θα πρέπει να την ανανεώσουν, το ακίνητο τους δεν θα μπορεί να διατίθεται για βραχυχρόνια μίσθωση. Ή θα μένουν οι ίδιοι μέσα ή θα το προσφέρουν σε μακροχρόνια μίσθωση και έτσι από τα πάνω από 30.000 ακίνητα που έχουν πωληθεί με golden visa, όσα είναι σε βραχυχρόνια μίσθωση, σιγά-σιγά θα μπουν σε προσφορά μακροχρόνιας μίσθωσης
Κάντε ένα γενναίο βήμα συναίνεσης. Μη μένετε προσκολλημένοι στην αλαζονική σας εμμονή να μην φανεί ότι το ΠΑΣΟΚ έχει κάπου δίκιο. Ξέρετε ότι σε όλα αυτά έχουμε δίκιο. Διότι στο μεν θέμα των τραπεζών ασκούμε ισχυρή πολιτική πίεση για να αλλάξουν πολιτική προς το συμφέρον του ελληνικού λαού που τις στήριξε με τους φόρους, με τον ιδρώτα του, με τον κόπο του τα δύσκολα μνημονιακά χρόνια, αλλά και στο θέμα της στέγασης είναι συγκεκριμένες οι προτάσεις και προστατεύουν τους πολίτες από τη ραγδαία αύξηση των ενοικίων.
Γι’ αυτό, λοιπόν, ας σταματήσει η κοινωνία να μετρά ένα -ένα τα «όχι» της Νέας Δημοκρατίας στις λογικές και ρεαλιστικές μας προτάσεις.
Αν πραγματικά σας ενδιαφέρει η συναίνεση, αν πραγματικά σας ενδιαφέρει να αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνή στέγη τα νέα ζευγάρια, οι φτωχότεροι συμπολίτες μας και η μεσαία τάξη, υιοθετείστε την τροπολογία του ΠΑΣΟΚ. Όχι γιατί λύνει άμεσα το πρόβλημα αλλά γιατί μειώνει την πίεση στην αγορά ακινήτων.
Κλείνοντας, το ΠΑΣΟΚ θα ψηφίσει τις παρεμβάσεις για φορολογικές ελαφρύνσεις και παροχές, που περιλαμβάνει το φορολογικό νομοσχέδιο. Διότι τις θεωρούμε δίκαιες. Παρεμβάσεις όμως που δεν αρκούν για να αλλάξει ο άδικος χαρακτήρας του φορολογικού συστήματος, που έχει ως αποτέλεσμα τα κυρία φορολογικά βάρη να σηκώνει η πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών και κυρίως οι πιο αδύναμοι μέσω των έμμεσων φόρων.
Αποτελεί πραγματικά μια πολύ μεγάλη αδικία η δομή των εσόδων στη χώρα μας. Διότι οι έμμεσοι φόροι «χτυπούν» κυρίως τη μεσαία τάξη και τους πιο αδύναμους Έλληνες.
Για αυτό έπρεπε να έχετε υιοθετήσει την άποψή μας για μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά. Διότι είμαστε συγκεκριμένοι, ρεαλιστές και φειδωλοί. Και όχι άλογοι λαϊκιστές όπως εσείς το 2010, το 2011 και το 2019, που προτείνατε ακοστολόγητα οριζόντια μείωση του ΦΠΑ παντού χωρίς καμία φειδώ.
