Συνέντευξη Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στην εφημερίδα «Μακεδονία» και τον δημοσιογράφο Βαγγέλη Στολάκη
Από την συνολική κριτική σας απέναντι στην πολιτική που ακολουθείται δίνετε την αίσθηση ότι η κυβέρνηση απέτυχε γενικώς. Ωστόσο, αυτή την αποτυχία γιατί δεν την καρπώνεται το ΠΑΣΟΚ ή έστω κάποιο άλλο κόμμα αλλά οι πολίτες προτιμούν να απέχουν. Μήπως τελικά η αποτυχία είναι του πολιτικού συστήματος κι όχι μόνο κυβερνητική;
Η απώλεια 13% σε έναν χρόνο αποτελεί πολιτική ήττα της Νέας Δημοκρατίας. Αποδοκιμάστηκε η κυβερνητική αλαζονεία, η αναποτελεσματικότητα του «επιτελικού» κράτους και η αποτυχία να δοθούν λύσεις στα μείζονα προβλήματα των πολιτών. Οι ανελαστικές δαπάνες κάθε νοικοκυριού διογκώνονται, το Εθνικό Σύστημα Υγείας υπολειτουργεί, απαξιώνεται, και το μοντέλο του αφελληνισμού της ελληνικής οικονομίας δεν αποτελεί βιώσιμη λύση για μια ανθεκτική πατρίδα.
Το 60% της αποχής των ευρωεκλογών ήταν μήνυμα απελπισίας. Δεν είμαστε όμως εδώ για να το διαχειριστούμε με τυχοδιωκτικό τρόπο και τεχνητές συγκολλήσεις, αλλά για να δείξουμε τον δρόμο των υπαρκτών λύσεων και της υπευθυνότητας.
Με πολιτικό ήθος, αξιοπιστία και συνεκτικό πρόγραμμα πρέπει να εκπροσωπήσουμε αυτούς, που νιώθουν ότι δεν έχουν φωνή σε μια χώρα γεμάτη ανισότητες.
Ακρίβεια, στεγαστική κρίση, κλιματική κρίση είναι ορισμένες από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα. Το ΠΑΣΟΚ έχει απαντήσεις;
Όσο και να εξαγγέλλει ο Πρωθυπουργός το «τέλος της ακρίβειας» κάθε τρεις και λίγο, ο Αύγουστος ήταν ο τρίτος συναπτός μήνα αύξησης του πληθωρισμού, μετά την αύξηση που σημείωσε ο μηνιαίος πληθωρισμός τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.
Την ίδια ώρα η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων είναι η δεύτερη χαμηλότερη στην Ευρώπη των 27, ενώ την τετραετία 2020-2023, οι ακαθάριστες αποδοχές αυξήθηκαν 11%, αλλά ο φόρος εισοδήματος 41%. Αιτία; Η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας. Εξανεμίζεται, με άλλα λόγια, η ελάφρυνση από τη μείωση ασφαλιστικών εισφορών και την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.
Το ΠΑΣΟΚ έχει ολοκληρωμένο σχέδιο για την προστασία των εισοδημάτων των πολιτών. Με μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, στελέχωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και της ΔΙΜΕΑ καθώς και θέσπιση Ενιαίας Αρχής Καταναλωτών στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών κρατών, ώστε να γίνονται εκστρατείες ενάντια σε αυτές τις πολυεθνικές, που αισχροκερδούν στην πλάτη του ελληνικού λαού. Είναι ακατανόητη η άρνηση της κυβέρνησης ειδικά σε αυτό το τελευταίο, που δεν έχει καμία δημοσιονομική επιβάρυνση.
Μετά από πέντε χρόνια στο τιμόνι της χώρας, είναι φανερό ότι η πολιτική της κυβέρνησης για την οικονομία συμπυκνώνεται σε ένα σχέδιο μεγάλων ανισοτήτων και εξυπηρέτησης λίγων και ισχυρών. Με αποτέλεσμα, τα ολιγοπώλια σε πολλούς τομείς της αγοράς -από την ενέργεια, τα τρόφιμα έως τις υπηρεσίες υγείας- να θησαυρίζουν εις βάρος των πολιτών και την κυβέρνηση αντί να τα αντιμετωπίζει να τα καλύπτει..
Ως προς το οξύ πρόβλημα της στέγασης, έχουμε εδώ και δύο χρόνια θέσει στο δημόσιο διάλογο την πρόταση μας για τη δημιουργία μιας δεξαμενής κοινωνικών κατοικιών που θα ενοικιάζονται με χαμηλό αντίτιμο. Αυτή θα μπορούσε να προκύψει με την κατασκευή νεόδμητων -και είναι λυπηρό που η κυβέρνηση σπατάλησε την ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης-, είτε με την παροχή κινήτρων σε ιδιώτες όπως πχ κίνητρα ανακατασκευής ή μειωμένος ΕΝΦΙΑ για να ανοίξουν τα κλειστά σπίτια. Μετά από δική μου πίεση η κυβέρνηση αύξησε τα όρια της golden visa αλλά και πάλι με τρόπο ημιτελή.
Όσο, δε, για την κλιματική κρίση και την πολιτική προστασία, υπήρξα ο εισηγητής του ευρωπαϊκού μηχανισμού πολιτικής προστασίας rescEU και χάρη στη διαπραγμάτευση μου κάθε καλοκαίρι έρχονται δωρεάν πυροσβέστες, επίγεια και εναέρια πυροσβεστικά μέσα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και καταφέραμε να ανοίξουμε τη γραμμή παραγωγής των νέων Canadair που η Ελλάδα θα προμηθευτεί 30% φθηνότερα. Ο εξοπλισμός όμως με εναέρια μέσα δεν αρκεί, αν δεν επενδύσουμε στην πρόληψη με ενεργότερο ρόλο της δασικής υπηρεσίας, συνδρομή τους χειμερινούς μήνες των εποχικών πυροσβεστών και σύγχρονα σχέδια δράσης.
Την ώρα που στην επαρχία τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ αυξάνονται, στα μεγάλα αστικά κέντρα το κόμμα καταγράφει χαμηλές πτήσεις. Γιατί και πως θα το αντιμετωπίσετε;
Το γεγονός ότι «έσπασε» ο γαλάζιος χάρτης, -σε δυο εκλογικές περιφέρειες στην Κρήτη όπου είμαστε πρώτο κόμμα και σε επιπλέον 22 δεύτερη δύναμη -αποδεικνύει περίτρανα ότι οι κοινωνικοί και πολιτικοί συσχετισμοί αλλάζουν. Πράγματι, δεν έχουμε καταφέρει ακόμα να αυξήσουμε τα ποσοστά μας στο Λεκανοπέδιο και ήταν ένα πρόβλημα, το οποίο εγώ πρώτος αναγνώρισα. Χρειάζεται να βρούμε τρόπους ώστε να περάσουμε πιο αποτελεσματικά το μήνυμά μας στα μεγάλα αστικά κέντρα και ιδίως στις πιο λαϊκές περιοχές ώστε οι πολίτες να νιώσουν ότι βρισκόμαστε δίπλα τους, διαθέτουμε απαντήσεις στα προβλήματα τους και αποτελούμε το αύριο του τόπου. «Μαγικές» λύσεις δεν υπάρχουν, παρά να δουλέψουμε στην Αθήνα, όπως στην περιφέρεια, και το ΠΑΣΟΚ θα βρίσκεται σε τροχιά διακυβέρνησης.
Σηκώσατε το γάντι σε εκείνους που σας αμφισβήτησαν με αφορμή το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του Ιουνίου και ανακοινώσατε προσφυγή στις κάλπες. Ποιο είναι το διακύβευμα της κάλπης της 6ης και της 13ης Οκτωβρίου; Λέτε ότι οι εκλογές αφορούν την χώρα.
Ως Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχω την ευθύνη να διαφυλάξουμε όσα πετύχαμε τα τελευταία δυόμισι χρόνια και να μην αφήσω το κόμμα να μπει σε έναν κύκλο εσωστρέφειας που δυστυχώς ξεκίνησε το ίδιο βράδυ των Ευρωεκλογών, βάζοντας στο απυρόβλητο τους ηττημένους της κάλπης, Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ. Στόχος μου είναι το ΠΑΣΟΚ να βγει πιο ενωμένο, πιο δυνατό και να είμαστε η προοδευτική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης απέναντι στη Νέα Δημοκρατία.
Την περασμένη Τρίτη στο Ζάππειο στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια από την ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ μιλήσατε για εκείνα που κατάφερε το κόμμα με εσάς στην ηγεσία και για τα στοιχήματα της επόμενης ημέρας. Γιατί η βάση του κόμματος να επανεπιβεβαιώσει την εμπιστοσύνη της στο πρόσωπό σας;
Σε δυόμισι χρόνια στην προεδρία του ΠΑΣΟΚ και έναν χρόνο στη Βουλή κάναμε μόνο βήματα μπροστά. Είμαστε ένας αυτόνομος πολιτικός πόλος. Τελείωσε το ψευτοδίλημμα «με ποιον θα πάτε;» Τελείωσε το «μονοψήφιο ΠΑΣΟΚ». Ανατρέψαμε τους συσχετισμούς: Από 8% (ΠΑΣΟΚ)- 41%(ΝΔ) – 32% (ΣΥΡΙΖΑ) το 2019, σήμερα είμαστε στο 13% (ΠΑΣΟΚ) – 28% (ΝΔ)- 15% (ΣΥΡΙΖΑ).
Κερδίσαμε μεγάλους δήμους στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, επαναφέραμε το όνομα και το σύμβολό μας, ρυθμίσαμε τα χρέη μας και εκλέξαμε μετά από πέντε χρόνια τις κομματικές μας οργανώσεις. Όλα αυτά δεν ήταν αυτονόητα, δεν έγιναν με τον αυτόματο πιλότο και ούτε θα απομειωθούν για να χτίσουν κάποιοι τις φιλοδοξίες τους σε ένα δήθεν «αφήγημα της ήττας».
Στη Βουλή καταφέραμε με τις πολιτικές μας πρωτοβουλίες καίρια πλήγματα στην κυβέρνηση. Με την πρόταση μομφής έφυγε το μισό Μαξίμου και φέραμε απολογούμενο τον κ.Μητσοτάκη για τις αβελτηρίες του στη διαχείριση της στεγαστικής κρίσης, των πληθωριστικών πιέσεων, της πολιτικής προστασίας, των «κόκκινων» δανείων, της συγκάλυψης της τραγωδίας των Τεμπών και της υποβάθμισης του κράτους δικαίου. Θα μπορούσα να απαριθμήσω σειρά κοινοβουλευτικών πρωτοβουλιών μας που πιστοποιούν στην πράξη ποιος αποτελεί την ουσιαστική αντιπολίτευση στη Νέα Δημοκρατία.
Το ΠΑΣΟΚ δεν ηττήθηκε, αλλά συνέχισε τα νικηφόρα του βήματα και στις επόμενες εθνικές εκλογές -με αξιόπιστο λόγο και σύγχρονες προτάσεις- θα εκφράσουμε τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία και θα ανοίξουμε την πόρτα της εξόδου στη Νέα Δημοκρατία.
Λέτε, κάτι που ισχύει, ότι επί ημερών σας στην ηγεσία του κόμματος το κόμμα έκανε βήματα μόνο μπροστά. Υπάρχουν φωνές, ωστόσο που ισχυρίζονται ότι ενώ θα μπορούσε να γίνει το άλμα, αν αναλογιστεί κανείς όσα πέρασε και περνά ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έγινε. Ποιο είναι το σχέδιό σας ώστε το ΠΑΣΟΚ να στείλει τη ΝΔ στην αντιπολίτευση στις επόμενες εθνικές εκλογές, όπως αναφέρετε εδώ και αρκετό καιρό και να αποτελέσει την κυβερνητική λύση;
Η υπεύθυνη και αξιόπιστη αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ θα ανοίξει την πόρτα της εξόδου για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, γιατί διαθέτει το θάρρος να ασκεί αυστηρό κοινοβουλευτικό έλεγχο και παρουσιάζει προτάσεις για όλα τα φλέγοντα ζητήματα. Αποδεικνύοντας καθημερινά με τη συνεπή στάση μας, το πολιτικό μας ήθος και τις πολιτικές προτάσεις μας ότι βρισκόμαστε στο πλευρό της μεσαίας τάξης και των πιο ευάλωτων, θα επιτύχουμε τις αναγκαίες κοινωνικές συμμαχίες. Με πολλή δουλειά εντός και εκτός Κοινοβουλίου, ανάμεσα στον ελιτισμό των μεν και το λαϊκισμό των δε, θα συνεχίσουμε να ανοίγουμε τον δρόμο για μια πραγματικά υπεύθυνη, πατριωτική και προοδευτική δύναμη που θα συνεχίσει το στιβαρό, αξιόπιστο και στοχευμένο αντιπολιτευτικό έργο και θα καταρτίσει ένα σχέδιο διακυβέρνησης για τη χώρα.
Είστε ικανοποιημένος από τον τρόπο που εξελίσσεται η εσωκομματική διαδικασία; Τι μηνύματα λαμβάνετε από τον κόσμο που συναντάτε στις περιοδείες σας; Μιλάτε συχνά για πολιτικό ήθος.
Δυστυχώς, την ημέρα των εκλογών αντί να εστιάσουμε στον βασικό ηττημένο, δηλαδή τη Νέα Δημοκρατία, κάποιοι επέλεξαν να στρέψουν τον προβολέα στο εσωτερικό μας. Εκείνη τη μέρα αντί να λογοδοτεί η Νέα Δημοκρατία για την ήττα της, βρέθηκε το ΠΑΣΟΚ στη θέση του απολογούμενου. Από εκεί και πέρα όμως βρισκόμαστε σε μια άλλη πολιτική στιγμή. Είναι πολύ σημαντικό η όποια αντιπαράθεση να διεξάγεται με τρόπο πολιτικό, με αίσθημα θεσμικότητας και σεβασμό προς τον αντίπαλο, όπως αρμόζει στον πολιτικό πολιτισμό του Κινήματος. Το έχω ξαναπεί: Οι πολιτικοί μας αντίπαλοι δεν βρίσκονται ανάμεσά μας. Οι δικοί μου πολιτικοί αντίπαλοι είναι η Νέα Δημοκρατία και ο κ. Μητσοτάκης.
Από τις περιοδείες μου, το μήνυμα που λαμβάνω είναι ένα. Η ελληνική κοινωνία κατανοεί πλέον ότι η κυβέρνηση έχει αποτύχει συσσωρεύοντας περισσότερα προβλήματα απ’ όσα έλυσε και πως η ρηχότητα και ο λαϊκισμός δεν αποτελούν λύση . Μόνο ένα ενωμένο, αυτόνομο και ισχυρό ΠΑΣΟΚ μπορεί να δώσει ελπίδα στο λαό και διέξοδο από την καταστροφική πολιτική της κυβέρνησης.
Με φόντο τη συζήτηση που έχει ανοίξει για την επόμενη ημέρα στην Κεντροαριστερά κυρίως μετά της ευρωεκλογές, τι πρωτοβουλίες θα πάρετε και πως θα κινηθείτε προς αυτή την κατεύθυνση, δεδομένης της «κόκκινης» γραμμής σας να μην ρευστοποιηθεί το κόμμα και να μην παραδώσετε «συνιστώσα»;
H προσπάθεια, που ξεκινήσαμε πριν από δυόμισι χρόνια δεν θα επιτρέψω να γίνει σωσίβιο στον λαϊκισμό και τον τυχοδιωκτισμό. Θέλουμε να αγκαλιάσουμε όλους τους ανθρώπους, -είτε ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ είτε Νέα Δημοκρατία είτε άλλα κόμματα-, που βλέπουν την ανάγκη να χαράξουμε έναν νέο δρόμο στην πατρίδα μας. Δεν θα γίνει όμως μεγάλη η δημοκρατική παράταξη με συγκολλήσεις κορυφής ή με όσους έκαναν επάγγελμα τις κομματικές μεταγραφές στον ΣΥΡΙΖΑ ή τη Νέα Δημοκρατία για την καρέκλα. Δείτε το παράδειγμα της Κρήτης, όπου δύο νομοί βάφτηκαν ξανά πράσινοι, όχι γιατί επέστρεψαν παλιοί πρωταγωνιστές αλλά γιατί αγκαλιάσαμε την κοινωνία και εργαστήκαμε στη βάση, στα επιμελητήρια, στην αυτοδιοίκηση, στην κοινωνία των πολιτών.
Έχετε ζητήσει από τους άλλους υποψηφίους αρχηγούς να δεσμευτούν ότι στις επόμενες εκλογές θα συμμετέχουν ως υποψήφιοι βουλευτές στα ψηφοδέλτια του κόμματος. Δεν είναι αυτονόητο;
Στο παρελθόν δεν αποδείχτηκε ότι ήταν αυτονόητο. Μετά την εκλογική διαδικασία του 2017, εν τέλει μείναμε η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά, εγώ και ο Γιάννης Μανιάτης. Ενώ υποψήφιος Πρόεδρος στην εσωκομματική διαδικασία του 2021 ίδρυσε το δικό του κόμμα παραμονές των ευρωεκλογών. Όλοι οι υποψήφιοι έχουν χρέος να ανταποκριθούν στην ηθική δέσμευση, την επόμενη ημέρα, να είναι υποψήφιοι βουλευτές με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογικές τους περιφέρειες και να συνδράμουν τη συλλογική προσπάθεια.
