Άρθρο Νάγιας Γρηγοράκου, Βουλευτή Λακωνίας ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, στην εφημερίδα “Το Παρόν”
Η πανδημία έδειξε με τον πιο γλαφυρό τρόπο τις αντοχές του Εθνικού Συστήματος Υγείας, το οποίο την κρίσιμη στιγμή εμφανίστηκε γερασμένο και ξεπερασμένο από την εποχή του και τις σύγχρονες ανάγκες. Το ΕΣΥ σχεδιάστηκε επαναστατικά και με επάρκεια στις αρχές της δεκαετίας του ’80 από τους οραματιστές Παρασκευά Αυγερινό και Γεώργιο Γεννηματά, όμως έκτοτε καθηλώθηκε σε μία καταστροφική στασιμότητα. Μεγάλωνε αντανακλαστικά με το ένα «μεταρρυθμιστικό» νομοσχέδιο να διαδέχεται το άλλο, χωρίς όμως να μετασχηματίζεται ουσιαστικά και κυρίως αγνοώντας τα νέα δεδομένα, τις αλλαγές των επιδημιολογικών προτύπων στη χώρα μας και τις ανάγκες των πολιτών.
Παράλληλα, η οικονομική κρίση που μεσολάβησε αφενός οδήγησε στη μείωση των δημοσίων δαπανών για την υγεία, αφετέρου μετακύλησε το κόστος των υπηρεσιών υγείας στους πολίτες. Σήμερα, η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα των ανατολικών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χαμηλότερες δημόσιες δαπάνες υγείας και τις υψηλότερες ανικανοποίητες ανάγκες. Επιπλέον, ο Έλληνας φορολογούμενος πληρώνει τις δεύτερες υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πίσω μόνο από τη Βουλγαρία.
Τα παραπάνω δεδομένα δεν φαίνεται να αφήνουν περιθώρια. Ο μετασχηματισμός του ΕΣΥ είναι πλέον επιτακτική ανάγκη. Ποιος όμως νοιάζεται για το ΕΣΥ; Ποιος θέλει ένα δημόσιο σύστημα υγείας ευέλικτο, αποτελεσματικό, ανταγωνιστικό και πρωτοπόρο, που θα καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες του Έλληνα πολίτη; Η σημερινή Κυβέρνηση συντηρεί και τροφοδοτεί με συνέπεια το μύθο πως τάχα νοιάζεται και πως έχει ολοκληρωμένο σχέδιο αναγέννησης του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Εντούτοις, ο μύθος εύκολα καταρρέει, καθώς οι επιλογές της όχι μόνο δεν τον επιβεβαιώνουν, αλλά καταδεικνύουν πως σταθερά επενδύει στη διαχείριση της ασθένειας και όχι στη διαχείριση της υγείας. Με νομοσχέδια χωρίς καμία στόχευση, με παρατάσεις επί παρατάσεων στη σκιά μιας πανδημίας που δεν υπάρχει πια, δίνει τη χαριστική βολή στο ήδη κουρασμένο ΕΣΥ. Από το Ταμείο Ανάκαμψης στο αρχικό σχέδιο που κατέθεσε κατηύθυνε μόλις το 4,8% των επιδοτήσεων προς την υγεία, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν πάνω από το διπλάσιο. Και είναι ακριβώς αυτό που αποδεικνύει πως ο μετασχηματισμός και η αναγέννηση του ΕΣΥ είναι πολιτική επιλογή, που συνδέεται ευθέως με την αντίληψη περί κοινωνικού κράτους. Και για την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι σαφές πως το κοινωνικό κράτος εξαντλείται σε επιδοματικές πολιτικές που λειτουργούν πυροσβεστικά και που σίγουρα δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη σύγχρονων υπηρεσιών για όλους τους πολίτες.
Αντίθετα, για το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής η ενίσχυση του κοινωνικού κράτους είναι ζήτημα ταυτοτικό και για αυτό στο Ταμείο Ανάκαμψης είδε μια ευκαιρία χρηματοδότησης του πολύπαθου ΕΣΥ και πρότεινε εγκαίρως την αναθεώρηση του σχεδίου, ώστε να κατευθυνθεί το 8-10% των συνολικών κονδυλίων στην ενίσχυση της δημόσιας υγείας. Η Κυβέρνηση αγνόησε την πρόταση. Παρόλα αυτά, η προοδευτική παράταξη επιμένει προτείνοντας 8 μεγάλες αλλαγές για το μέλλον του ΕΣΥ:
Ανάπτυξη του τομέα της Δημόσιας Υγείας, με ισχυρές δομές στις 13 Περιφέρειες.
Ενιαίο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας υπό δημόσια εποπτεία.
Η Υγεία στα Νησιά: Ενίσχυση των δομών και στήριξη του Προσωπικού.
Σύγχρονα και λειτουργικά Δημόσια Νοσοκομεία: Ολοήμερη λειτουργία χειρουργείων, νέος χάρτης υγείας, αξιοκρατικές διοικήσεις.
Νέες σύγχρονες και καινοτόμες μονάδες περίθαλψης εκτός Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων.
Αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού του ΕΣΥ: Ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά, αναθεώρηση συστήματος αμοιβών, κάλυψη κενών με μόνιμο προσωπικό.
Ανεξάρτητος μηχανισμός αξιολόγησης για τον έλεγχο ποιότητας των υπηρεσιών υγείας.
Ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας.
Γιατί τελικά είναι η προοδευτική παράταξη, το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής που νοιάζεται για το ΕΣΥ.