Συνέντευξη του Γιώργου Α. Παπανδρέου στο thebest.gr και τη δημοσιογράφο Γιώτα Κοντογεωργοπούλου

1. Η Αχαΐα επί σειρά ετών θεωρείτο το «κάστρο» του ΠΑΣΟΚ και των Παπανδρέου. Υπάρχει περίπτωση να ξαναγράψουμε αυτό τον τίτλο; Είστε αισιόδοξος για τον επαναπατρισμό των ψηφοφόρων της δημοκρατικής «δεξαμενής» που απομακρύνθηκαν κατευθυνόμενοι κυρίως προς το ΣΥΡΙΖΑ;

Οι σχέσεις της οικογένειάς μου και προσωπικά οι δικές μου με την Αχαΐα, ποτέ δεν είχαν πατριαρχικό και πατερναλιστικό χαρακτήρα, όπως συμβαίνει με άλλες πολιτικές οικογένειες.

Όχι μόνο γιατί και ο παππούς μου και ο πατέρας μου και εγώ, δεν μπορούσαμε λόγω φιλοσοφικής αντίληψης να υπηρετήσουμε μια πελατειακή και εξουσιαστική σχέση, αλλά και γιατί οι σχέσεις μας εδράζονταν και εδράζονται πάντα στους κοινούς δημοκρατικούς μας αγώνες με τους συμπολίτες μας Αχαϊούς και στον αμοιβαίο σεβασμό, γιατί μόνον έτσι, εμείς που βάζουμε μπροστά αρχές και αξίες, μπορούμε να συνομιλούμε και να πορευόμαστε με αξιοπρέπεια.

Αλλά και οι κομματικές – παραταξιακές σχέσεις, ποτέ δεν στηρίχθηκαν σε αντιλήψεις που καλλιεργούσαν την εξάρτηση και ένα ανήθικο δούναι και λαβείν. Γι’ αυτό και πάντα, επέτρεπαν σε όλους να εκφράζονται και να πορεύονται με βάση τις δικές του επιλογές ο καθένας. Και να κρίνεται από αυτές. Βέβαια, αυτό έχει και κόστος πολλές φορές, ίσως τις περισσότερες, αλλά όμως, αυτό δεν σημαίνει πίστη στην ελευθερία και την αυτοδιάθεση; Αλλιώς, τι προοδευτικοί θα ήμασταν;

Τα τονίζω αυτά, γιατί τα «κάστρα» παραπέμπουν σε αντιλήψεις συγκεντρωτικές και αυταρχικές, με τις οποίες η οικογένειά μου και εγώ, έχουμε ιστορικές διαφορές.

Τώρα, αν έρθουμε στα σημερινά κοινωνικά και πολιτικά δεδομένα, αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι, από τις επαφές μας και τις ανταλλαγές απόψεων που έχουμε με τους πολίτες, προκύπτει έντονο ενδιαφέρον για την πορεία της Παράταξής μας, ως αναγκαία προϋπόθεση για μια διαφορετική πολιτική διέξοδο, από το σημερινό τέλμα, που διαμορφώνεται από τις πολιτικές της κυβέρνησης της ΝΔ και από την εν εξελίξει άγονη πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.

Βλέπω ότι οι πολίτες έχουν κουραστεί και απογοητευτεί από τα όσα μεσολάβησαν τα δέκα τελευταία χρόνια, και επιζητούν έναν διαφορετικό δρόμο, που θα τους απαλλάξει από τις δραματικές επιπτώσεις των συντηρητικών και αυταρχικών πολιτικών της ΝΔ, οι οποίες υπονομεύουν δικαιώματα και ελευθερίες, απομυζούν το εισόδημά τους και καθιστούν αβέβαιο και ως εκ τούτου εκτεθειμένο σε κινδύνους, το μέλλον τους.

Με αυτήν την οπτική, μας δίνουν μια αισιόδοξη προοπτική για την εκλογική επίδοση του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής.

Εκείνο όμως, που έχει ιδιαίτερη σημασία, και μας επισημαίνουν και οι ίδιοι οι συμπολίτες μας, είναι ότι ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής είναι κρίσιμος για την πορεία και το μέλλον της χώρας, καθώς πιστεύουν ότι, είναι καταστροφική για τη χώρα η συνέχιση της σημερινής κατάστασης και ότι είναι ζωτικής σημασίας ανάγκη η ανατροπή του σημερινού ιδιότυπου διπολισμού και η επικράτηση ενός προοδευτικού πολιτικού συσχετισμού, που θα συμβάλλει στην αλλαγή των όρων του παιχνιδιού, υπέρ της πολιτικής και της κοινωνίας.

Αυτό είναι το θετικό συμπέρασμα στο μίζερο περιβάλλον που βιώνουμε, όπως δηλώνουν και οι συμπολίτες μας που αναζητούν μια άλλη διέξοδο. 

Όλα βέβαια, θα τα καθορίσουν οι πολίτες με την ψήφο τους.

2. Πώς αποτιμάται το κυβερνητικό έργο και τις επιλογές Μητσοτάκη;

Η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, αποδεικνύεται αμετανόητη, σε σχέση με την ιστορία της, αλλά και τόσο πελατειακή όσο και άλλες κυβερνήσεις της ΝΔ στο παρελθόν, οι οποίες μας οδήγησαν και σε εθνικές περιπέτειες.

Μάλιστα, η σημερινή κυβέρνηση, έχει ξεπεράσει ακόμη και τα όρια του πελατειασμού και αποδεικνύεται ο πλέον συνεπής υπηρέτης λίγων ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων στους οποίους παραδίδει τον εθνικό μας πλούτο.

Το ακόμη χειρότερο, έχει ήδη αφήσει ορθάνοιχτη την πόρτα που επιτρέπει σε ξένα fund να προχωρήσουν στον αφελληνισμό του πλούτου του Ελληνικού λαού.

Και σε σημείο τέτοιο, που τον τελευταίο χρόνο της διακυβέρνησής της, εμφανίστηκε απειλητικός ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε μια νέα κρίση.

Θα μου επιτρέψετε να γίνω λίγο πιο αναλυτικός.

Η υγεία και η παιδεία, απαξιώνονται καθημερινά.

Πρωτοβάθμια περίθαλψη δεν υπάρχει, καθώς τα κέντρα υγείας υποστελεχωμένα και με μεγάλες ελλείψεις σε υποδομές, στηρίζονται στον πατριωτισμό των εργαζομένων.

Την ίδια ώρα, τα σχέδια που εισήγαγε η κυβέρνηση για τον προσωπικό γιατρό, αποδεικνύονται πλήρως ανεφάρμοστα και αδιέξοδα, εξού και οι συνεχείς παρατάσεις.

Η δευτεροβάθμια υγεία, τα νοσοκομεία μας, έχουν αφεθεί στη μοίρα τους, παρά το μάθημα που θα έπρεπε να έχουν πάρει από την πανδημία.

Ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό εξαντλημένο, χωρίς την αναγκαία κάλυψη των μεγάλων κενών, καθώς ουσιαστικά προσλαμβάνονται νέοι γιατροί για να καλύψουν ανάγκες ακριτικών περιοχών, αλλά πρακτικά καλύπτουν και τις ανάγκες ακόμη και των μεγάλων νοσοκομείων της Αθήνας.

Το κυριότερο, έχει αποδιαρθρωθεί ο κορμός του ιατρικού προσωπικού. Σήμερα οι γνωρίζοντες, όταν αναφέρονται στα νοσοκομεία, τα χαρακτηρίζουν κέντρα διερχομένων με έξοδο ΕΣΥΤΩΝ ιατρών στον ιδιωτικό τομέα και εισαγωγή ιδιωτών στο Σύστημα Υγείας!

Και βέβαια, υποδομές με τεράστιες ελλείψεις παντού.

Τα σχολεία, η κυβέρνηση, τα βλέπει ως υποχρέωση, εξαντλώντας τις πρωτοβουλίες της σε κάποιες υποδομές σε σύγχρονο εξοπλισμό, χωρίς όμως τις αναγκαίες συνέργειες που να επιτρέπουν την ουσιαστική αξιοποίηση.

Όσο για τα πανεπιστήμια, μια ματιά στην επέλαση ξένων κολεγίων και πανεπιστημίων στη χώρα, αποδεικνύεται αρκετή για να αντιληφθεί κανείς το τεράστιο πρόβλημα απαξίωσής τους.

Ουδείς μπορεί να απαντήσει στο απλό ερώτημα: γιατί τόσες χώρες, όπως και η Κύπρος ακόμη, προσελκύουν χιλιάδες ξένους φοιτητές, αλλά τα δικά μας πανεπιστήμια όχι;

Η ίδια εικόνα, επικρατεί παντού, σε κάθε τομέα της δημόσιας ζωής. Αλλά και στην οικονομία, η κατάσταση είναι απελπιστική.

Η ακρίβεια, έχει αναδειχθεί σε εθνικό προϊόν, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό της ενέργειας.

Μάλιστα, στο ενεργειακό ζήτημα, συγκεντρώνονται όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία που αναδεικνύουν το λεγόμενο Ελληνικό πρόβλημα.

Ασυδοσία των λίγων ισχυρών ενεργειακών ομίλων, που έχουν οδηγήσει το κόστος της ενέργειας στα ύψη.

Παράλληλα, με τις επιλογές της κυβέρνησης, οι Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που αποτελούν κοινό μας πλούτο, έχουν παραδοθεί σε αυτούς τους ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους, που ζητούν να πληρώνουμε ακριβά την ενέργεια από τις ΑΠΕ, που είναι δικός μας, κοινός πλούτος.

Και το τραγικότερο, με τις επιλογές της κυβέρνησης καθίσταται ουσιαστικά ανέφικτο να μπορούμε εμείς οι ίδιοι να είμαστε εκτός από καταναλωτές και παραγωγοί ενέργειας και μάλιστα, με κέρδος για εμάς.

Πρακτικά, ενώ τώρα με καθυστέρηση σχεδόν 20 χρόνων μιλούν για πράσινη ανάπτυξη, την αμφισβητούν με κάθε τρόπο, υπηρετώντας τα συμφέροντα λίγων.

Αλλά και στον τομέα της ψηφιακής μετάβασης, αποδεικνύεται ότι, η κυβέρνηση αξιοποιεί τις τεχνολογικές εξελίξεις, όχι με γνώμονα το να υπηρετούν τον άνθρωπο και να συμβάλλουν στην μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία, αλλά παρακολουθώντας πολιτικούς αντιπάλους, ακόμη όμως και τους δικούς τους υπουργούς και άλλους δημόσιους λειτουργούς.

Την ίδια ώρα, θεσμοί αξιοκρατίας, διαφάνειας και λογοδοσία, αμφισβητούνται χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό. Η Διαύγεια λειτουργεί α λα καρτ, για να κρύβουν τη ροή του χρήματος.

Συμπερασματικά, η σημερινή κυβέρνηση, με τις αντιλήψεις της και τις πρακτικές της, υπονομεύει το δημοκρατικό κεκτημένο.

Και με δεδομένο ότι, η αξιωματική αντιπολίτευση, όχι μόνο αδυνατεί να εκφράσει μια προοδευτική πολιτική πρόταση, αλλά και να αρθρώσει έναν ουσιαστικό και αξιόπιστο αντιπολιτευτικό λόγο, ίσως γιατί και η ηγεσία του υπέπεσε ως κυβέρνηση σε πελατειακές πρακτικές, οδηγούμαστε σε μια εκλογική μάχη από την οποία απουσιάζει σχεδόν ολοκληρωτικά ένας πολιτικός διάλογος που να αφορά τα πραγματικά προβλήματα και τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο.

3. Τι απαντάτε στον κ. Τσίπρα ο οποίος λέει ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν είναι ιδιοκτησία κανενός και κατά συνέπεια ούτε του ΠΑΣΟΚ;

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, είναι ο Ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, επομένως, η όποια τέτοια άποψη δεν θα μπορούσε να διατυπώνεται στη σφαίρα της λογικής και της πραγματικότητας.

Υπάρχει όμως, κάτι ακόμη πιο προβληματικό, που υποκρύπτει το γεγονός ότι, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αισθάνεται ότι έχει ένα κενό, ένα έλλειμμα προοδευτικού πολιτικού λόγου, το οποίο επιδιώκει να καλύψει με την αντιγραφή απόψεων και θέσεων του Ανδρέα, ακόμη και δικών μου, όπως βλέπετε.

Ως εκ τούτου, αυτός ο ισχυρισμός που απαγορεύει σε ένα κόμμα να μιλά για τον ιδρυτή του, είναι το λιγότερο απαράδεκτος.

Ο Ανδρέας, υπήρξε ηγέτης διεθνούς επιπέδου και ο πρωτεργάτης στην Μεταπολιτευτική προσπάθεια δυναμικής επανόδου της Αριστεράς, μια Αριστεράς βαθιά δημοκρατικής στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής της χώρας.

Και το έκανε με πίστη στη δημοκρατία και τις δημοκρατικές αρχές και πρακτικές, και με τρόπο που να στοχεύει και να υπηρετεί την ενότητα του Ελληνικού λαού μακρυά από τις αντιλήψεις εκείνες που ευθύνονται για τους διχασμούς και τις άγονες και καταστροφικές αντιπαραθέσεις.

Οι απόψεις και οι θέσεις του, είχαν πάντα δημοκρατικό και προοδευτικό πρόσημο, και το κυριότερο διακατέχονταν από μια δημιουργική αντίληψη για τα δημόσια πράγματα, δεν στάθηκαν ποτέ στην πλευρά μιας άγονης αντίδρασης.

Ο Ανδρέας λειτούργησε απελευθερωτικά για τον Ελληνικό λαό, προσέδωσε την προωθητική εκείνη δυναμική που κατέστησε τους πολίτες ικανούς να έχουν λόγο και ενεργό παρουσία σε ό,τι αφορούσε τη ζωή τους, να πιστεύουν στις δυνάμεις τους και στον εαυτό τους, να μην περιμένουν σωτήρες και μεσσίες να τους υποκαταστήσουν.

Γιατί οι μεσσίες και οι σωτήρες, όπως και οι κομματικές αυθεντίες, είναι προφανές, ότι λειτουργούν σαν διαμεσολαβητές μεταξύ των πολιτών και των πραγματικών αναγκών τους, άρα επιζητούν και ένα κέρδος για τους ίδιους από αυτήν την διαμεσολαβητική διαδικασία, που δεν τους ανήκει, αντιθέτως, υπονομεύει τα δικαιώματα των πολιτών και στοχεύει στον έλεγχο της εξουσίας και την ιδιοποίησή της για τη νομή της, όχι για την αλλαγή της.

Αυτό το στοιχείο, της απουσίας διαμεσολάβησης, είναι που απελευθέρωσε τις υγιείς παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις του τόπου και κατέστησε μεγάλο ηγέτη τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Βλέπετε κάποια ομοιότητα με την σημερινή συγκεντρωτική και γραφειοκρατική αριστερά; Δεν νομίζω.

Υπό το πρίσμα αυτής της πραγματικά βαθιάς δημοκρατικής και προοδευτικής αντίληψης για την άσκηση και τα περιεχόμενα της πολιτικής, που χαρακτηρίστηκε και από την πίστη του στις σοσιαλιστικές αξίες, το έργο και η προσφορά του Ανδρέα Παπανδρέου, ανήκουν στη χώρα, στον Ελληνικό λαό και στην Ιστορία.

Και ως εκ τούτου, δεν αποτελούν προϊόν για αντιγραφή, αλλά για διδάγματα χρήσιμα για το παρόν και το μέλλον.

Δυστυχώς, σήμερα δεν βλέπουμε το έργο του Ανδρέα να προσεγγίζεται από κάποιους με σκοπό την γόνιμη και δημιουργική αξιοποίησή του, αλλά με την κακή αντιγραφή του. Όμως η αντιγραφή, δεν συνιστά πολιτική. Πολύ περισσότερο προοδευτική.

4. Στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας σίγουρα έχετε αποκομίσει κάποια συμπεράσματα σε σχέση με την υποδοχή του αφηγήματος και των προτάσεων του ΠΑΣΟΚ. Πώς αντιδρούν οι πολίτες;

Βλέπω τρία βασικά στοιχεία. Από τη μια, δίψα και αγωνία θα έλεγα από τους πολίτες, να ακούσουν ουσιαστικό πολιτικό λόγο με περιεχόμενο, αξιόπιστο, που να απαντά στα πραγματικά τους προβλήματα και σε όλες τις μεγάλες προκλήσεις του καιρού μας, γιατί αισθάνονται ότι, βρίσκονται αντιμέτωποι με τα δραματικά αποτελέσματα μιας συντηρητικής και αυταρχικής διακυβέρνησης, με μεγάλους κινδύνους και με την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια για το μέλλον το δικό τους και των παιδιών τους.

Από την άλλη, βλέπω ότι, οι συμπολίτες μας είναι ιδιαίτερα προβληματισμένοι γιατί κατανοούν ότι, ο δημόσιος διάλογος σήμερα, δεν ανταποκρίνεται στις αγωνίες τους και στα αιτήματά τους. Αισθάνονται εγκλωβισμένοι, σε ένα περιβάλλον τοξικό και αδιέξοδο, ένεκα της άγονης αντιπαράθεσης μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, κάτι το οποίο τους δημιουργεί πρόσθετες ανασφάλειες και τους αναγκάζει να παρακολουθούν με αγωνία αλλά αδύναμοι τις εξελίξεις, που δεν ορίζουν.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, συνομιλούμε με τους συμπολίτες μας. Και η αλήθεια είναι ότι, αντιλαμβάνονται την διαφορά μας από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις, γι’ αυτό και όπως θα έχετε προσέξει, όλες οι συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, έχουν μεγάλη συμμετοχή.