Ανάκληση από τον δήμαρχο βεβαίωσης μόνιμης κατοικίας με παράθεση ειδικής αιτιολογίας

Απόρριψη αίτησης ακύρωσης απόφασης Δημάρχου με την οποία ανακλήθηκε βεβαίωση μόνιμης κατοικίας, πράξης του ίδιου Δημάρχου με την οποία ο αιτών κλήθηκε να επιστρέψει την ανακληθείσα βεβαίωση και να μη χρησιμοποιεί φωτοαντίγραφά της και αιτήσεων του αιτούντος για την ανάκληση πράξεων.

(Η απόφαση δημοσιεύεται επιμελεία του δικηγόρου Πατρών Βασίλη Γαλανόπουλου, εκ μέρους του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών).

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

Αριθμός απόφασης Α91/2022

ΤΜΗΜΑ Β’ ΑΚΥΡΩΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

Εάν αιτιολογημένως, η ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου δεν μπορεί να αποδειχθεί από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, αποδεικνύεται από τον ενδιαφερόμενο με κάθε άλλο πρόσφορο αποδεικτικό μέσο. Η υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερόμενου δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοναδικό αποδεικτικό μέσο. Σε κάθε περίπτωση, ο Δήμαρχος δύναται να αρνηθεί τη χορήγηση βεβαίωσης με παράθεση ειδικής αιτιολογίας

Απόσπασμα

9. Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Αστικού Κώδικα, «… Το πρόσωπο έχει κατοικία τον τόπο της κυρίας και μόνιμης εγκατάστασης του. Κανένας δεν μπορεί να έχει συγχρόνως περισσότερες από μια κατοικίες: για τις υποθέσεις που αναφέρονται στην άσκηση του επαγγέλματος λογίζεται ως ειδική κατοικία του προσώπου ο τόπος όπου ασκεί το επάγγελμα του». Κατά την έννοια της διάταξης αυτής, κατοικία είναι ο τόπος όπου το πρόσωπο έχει την κύρια και μόνιμη εγκατάσταση του, ο τόπος δηλαδή που έχει καταστεί, σύμφωνα με τη βούληση του, το σταθερό κέντρο των εν γένει βιοτικών του σχέσεων (βλ. ΣτΕ 2312/2002, 2114/2003, 1331/2004, 535/2007, 1113/2008, 2254/2008, 259/2011, 3254/2011, 4294/2011, 649/2016, 1689/2019 πρβλ. ΣτΕ 1445/2016 7μ.). Ειδικότερα, ως κύρια εγκατάσταση, θεωρείται ο τόπος της οικογενειακής εγκατάστασης (εστίας), ο οποίος έχει το στοιχείο της σταθερότητας, ενώ δεν αποκλείεται η άσκηση επαγγέλματος σε άλλο τόπο (βλ. ΣτΕ 1865/2022, 2312/2022, 2114/2003, 1331/2004 535/2007). Εξάλλου, στο άρθρο 279 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν.3463/2006, ΑΊ14), στο οποίο επαναλαμβάνονται οι διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 4 του ν.2647/1998 (Α’ 237), όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 13 του ν.3242/2004 (Α’ 102), ορίζεται ότι: «Η ιδιότητα μόνιμου κατοίκου, όπου αυτή απαιτείται, βεβαιώνεται από τον Δήμαρχο ή τον Πρόεδρο της Κοινότητας. Η οικεία βεβαίωση χορηγείται εφόσον προκύπτει πραγματική εγκατάσταση στο Δήμο ή στην Κοινότητα, που αποδεικνύεται με την υποβολή από τον ενδιαφερόμενο απόδειξης λογαριασμού Δ.Ε.Κ.Ο. ή αντιγράφου εκκαθαριστικού της οικείας Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.). Εάν αιτιολογημένως, η ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου δεν μπορεί να αποδειχθεί από τα ανωτέρω δικαιολογητικά, αποδεικνύεται από τον ενδιαφερόμενο με κάθε άλλο πρόσφορο αποδεικτικό μέσο. Η υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερόμενου δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοναδικό αποδεικτικό μέσο. Σε κάθε περίπτωση, ο Δήμαρχος δύναται να αρνηθεί τη χορήγηση βεβαίωσης με παράθεση ειδικής αιτιολογίας». Με την τελευταία αυτή διάταξη παρέχεται στον δήμαρχο -ή στα υπ’ αυτού εξουσιοδοτούμενα δημοτικά όργανα- η αρμοδιότητα να κρίνουν και να βεβαιώσουν ότι ο ενδιαφερόμενος έχει τη μόνιμη κατοικία του, κατά την προεκτεθείσα έννοια του άρθρου 51 του Α.Κ., στην περιφέρεια του οικείου Ο.Τ.Α., εφόσον προκύπτει πραγματική εγκατάσταση του εν λόγω, η οποία αποδεικνύεται, κατ’ αρχήν, με την υποβολή αποδείξεων λογαριασμών ΔΕΚΟ ή αντιγράφου εκκαθαριστικού της οικείας Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.), κατ’ εξαίρεση δε -εάν, αιτιολογημένως, η ιδιότητα του μονίμου κατοίκου δεν μπορεί να αποδειχθεί βάσει των ανωτέρω δικαιολογητικών-, με βάση κάθε άλλο πρόσφορο αποδεικτικό μέσο (ΣτΕ 1727/2011, 3254/2011). Και μπορεί μεν ο δήμαρχος ή το υπ’ αυτού εξουσιοδοτηθέν όργανο του δήμου να αρνηθεί, παρά την υποβολή των ως άνω προβλεπομένων στον νόμο αποδεικτικών μέσων, τη χορήγηση της αιτηθείσας βεβαίωσης, ή να ανακαλέσει τη χορηγηθείσα βεβαίωση, η άρνηση του ή ανάκληση όμως πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς, η δε νομιμότητα και επάρκεια της αιτιολογίας αυτής υπόκειται στον έλεγχο του ακυρωτικού δικαστή. (ΣτΕ 3254/2011, 4294/2011).

10. Επειδή, τέλος, όπως γίνεται παγίως δεκτό, η αρχή της νομιμότητας επιβάλλει στη Διοίκηση την ανάκληση κάθε παράνομης διοικητικής πράξης, ενώ η αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης απαιτεί τη διατήρηση της ισχύος των ευμενών για τον καλόπιστο διοικούμενο πράξεων. Σύνθεση των αρχών αυτών συνιστούν οι γενικές αρχές ανάκλησης των διοικητικών πράξεων, σύμφωνα με τις οποίες και οι ευμενείς διοικητικές πράξεις ανακαλούνται, αν είναι παράνομες, μέσα σε εύλογο χρόνο από την έκδοση τους (ΣτΕ 2403/1997 Ολομ., 1931/2015, 4225/2013, 3269/2010, 1501/2008 κ.ά.), υπό τον όρο της αιτιολόγησης της ενέργειας αυτής με αναφορά σε συγκεκριμένα περιστατικά ή στοιχεία, η ύπαρξη ή η έλλειψη των οποίων στη συγκεκριμένη περίπτωση, σε συνάρτηση με το ισχύον κατά την έκδοση της ανακαλούμενης πράξεως νομικό καθεστώς, θεμελιώνει τη διαπιστούμενη παρανομία και, κατ’ ακολουθίαν, τη συνδρομή νόμιμου λόγου ανάκλησης.

Τέτοια, εξ άλλου, νομική πλημμέλεια που επιτρέπει την ανάκληση συνιστά και η πλάνη περί τα πράγματα, εφόσον η διαπίστωση ορισμένης κατάστασης ή η συνδρομή ή η έλλειψη ορισμένων πραγματικών περιστατικών αποτελούσε κατά νόμο προϋπόθεση έκδοσης της ανακαλούμενης πράξης ή νόμιμο στοιχείο κρίσης για τη διαμόρφωση του περιεχομένου της. Αντίθετα, μόνη η διαφορετική εκτίμηση των αυτών πραγματικών περιστατικών δεν συνιστά, κατ’ αρχήν, νόμιμο λόγο ανάκλησης, εκτός αν συντρέχουν λόγοι γενικότερου δημοσίου συμφέροντος, η συνδρομή των οποίων πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς (ΣτΕ 706/2020 Ολομ., 2412/2018, 571/2018, 1837/2017, 1624/2012, 2414/2011, 3457/2007, 3102/2005 κ.ά.).

Το πλήρες κείμενο της απόφασης δημοσιεύεται στο dsanet.gr

Σχετικά: Ηλεκτρονικά η έκδοση της βεβαίωσης μόνιμης κατοικίας και χωρίς δικαιολογητικά