Ομιλία Φώφης Γεννηματά, Προέδρου του Κινήματος Αλλαγής, στη Βουλή για τις τροποποιήσεις του Οικογενειακού δικαίου
Κύριε Υπουργέ, μιας και είστε εδώ, θα ήθελα να ξεκινήσω την παρέμβασή μου από τα θέματα της εγκληματικότητας. Η βαριά εγκληματικότητα, το οργανωμένο έγκλημα παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας και εσείς περιορίζεστε ως τώρα στις εκ των υστέρων εξαγγελίες για αυστηροποίηση των νόμων και του ποινικού κώδικα.
Είδαμε μάλιστα, χθες, τον αρμόδιο υπουργό να κάνει ένα σόου με φακέλους. Στην ουσία, παραδέχθηκε την αδυναμία του να λύσει το πρόβλημα, ομολόγησε ουσιαστικά την αποτυχία των διωκτικών αρχών και προσπάθησε να μεταφέρει όλη την ευθύνη στην δικαιοσύνη. Ένα απαράδεκτο επικοινωνιακό παιχνίδι για το ποιος θα κρατήσει τελικά τον μουτζούρη.
Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υπουργός Προστασίας του Πολίτη προτιμούν να ασχολούνται με τις διαδηλώσεις και τα πανεπιστήμια, παρά με την ενίσχυση των αστυνομικών τμημάτων στις γειτονιές. Όμως, οι πολίτες απαιτούν να αισθανθούν επιτέλους ασφαλείς, για τη ζωή τους, για την περιουσία τους, για τη δυνατότητά τους να εργάζονται με ασφάλεια, όπου κι αν βρίσκονται στην Ελλάδα.
Σας καταθέσαμε, χθες, 10 πολύ συγκεκριμένες προτάσεις. Επιτέλους αξιοποιήστε τες και αφήστε στην άκρη τα επικοινωνιακά τρικ.
Κι ένα δεύτερο πολύ σημαντικό θέμα. Ακούμε κάθε μέρα για εξαφανίσεις ανηλίκων. Θα θέλαμε, με την πρώτη ευκαιρία, να μας ενημερώσετε και να μας δώσετε στοιχεία σε βάθος πενταετίας για το αν εκτιμάτε ότι υπάρχει οργανωμένο δίκτυο trafficking στη χώρα μας, αλλά και στοιχεία σε σχέση με την ενδοοικογενειακή βία, διότι ξέρουμε σίγουρα ότι έχει αυξηθεί μετά τον ενάμιση χρόνο καραντίνας και σίγουρα είναι ένα στοιχείο που οδηγεί ανήλικα παιδιά στο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Είναι ένα θέμα που πρέπει να μας απασχολήσει και θέλουμε συγκεκριμένα στοιχεία από εσάς.
Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,
Στο θέμα του οικογενειακού Δικαίου στηριζόμαστε σε δυο βασικές αρχές.
Την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών και την ισότητα των δύο φύλων.
Το συμφέρον και η ανάπτυξη του παιδιού σχετίζεται με το περιβάλλον που ζει.
Αυτό διαμορφώνεται τόσο από τους γονείς, όσο όμως και από τους νόμους της πολιτείας.
Της πολιτείας που οφείλει να δημιουργεί ένα ασφαλές πλαίσιο όπου τα παιδιά και ο κάθε ένας από τους γονείς, δεν θα αποκλείονται ούτε θα κακοποιούνται.
Η παράταξη μας υπήρξε πρωτοπόρα. Κινήθηκε πάντα με αυτές τις βασικές αρχές.
Είμαστε εμείς που προχωρήσαμε στις μεγάλες τομές, στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο Οικογενειακό Δίκαιο.
Πρώτα με τον Νόμο 1329/1983 με τον οποίο αντικαταστάθηκε η «πατρική εξουσία» με την γονική μέριμνα. Ήρθε επιτέλους το παιδί στο προσκήνιο. Από «περιουσιακό στοιχείο» των γονιών και ιδίως του πατέρα, αναγορεύτηκε σε κεντρικό στοιχείο της φιλοσοφίας της νομοθεσίας και έτσι πρέπει να παραμείνει, για να μην υπάρξει τεράστια οπισθοδρόμησή αν δεν αλλάξει ο νόμος που έχετε φέρει.
Στην συνέχεια με τον Ν.2247/1996 που εισήγαγε σε ειδικά τμήματα των Δικαστηρίων τις υποθέσεις Οικογενειακού Δικαίου, προσπάθεια που δεν ολοκληρώθηκε, με ευθύνη και της ίδιας της Δικαιοσύνης, αφού δεν στελεχώθηκαν αυτά με ειδικά εκπαιδευμένους δικαστές.
Μεταρρυθμίσεις που φέρουν την υπογραφή του ΠΑΣΟΚ, για τις οποίες είμαστε περήφανοι. Όλες οι πτέρυγες της Βουλής σήμερα τις αναγνωρίζουν ως «κεκτημένο» της κοινωνίας μας.
Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε είναι αν σήμερα υπάρχει ανάγκη αλλαγών στο Οικογενειακό Δίκαιο και αν ναι σε ποια κατεύθυνση;
Ποια είναι τα συμπεράσματα από την εφαρμογή του μέχρι σήμερα νομικού πλαισίου; Υπάρχουν προβλήματα στην πράξη;
Η δική μας απάντηση είναι ξεκάθαρη.
1ον) Το ισχύον Οικογενειακό Δίκαιο, είναι από τα πλέον προοδευτικά στην Ευρώπη ακόμη και σήμερα .
Με παιδοκεντρικό χαρακτήρα και υπέρ της ισότητας των φύλων.
Είναι απόλυτα σύμφωνο με το Σύνταγμα μας και το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Κατοχυρώνει πλήρως τα δικαιώματα των γονιών σε από κοινού επιμέλεια των παιδιών, μετά από δική τους συμφωνία.
2ον) Απαιτείται όμως να συμπληρωθεί το δίκαιο για τις περιπτώσεις διαφωνίας του ζευγαριού σε σχέση με το παιδί.
Για να αποφευχθούν αδικίες, συγκρούσεις, αποκλεισμοί και δύσκολες καταστάσεις που υπάρχουν σήμερα. Υπάρχουν ανεπιεικείς ή και εσφαλμένες δικαστικές αποφάσεις που επιτείνουν, αντί να απαλύνουν τα προβλήματα μεταξύ των γονέων.Που πάντα στο τέλος έχουν αρνητικό αντίκτυπο και επιπτώσεις στο παιδί
Για αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και ένας έμπειρος και αξιόπιστος κριτής.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα, προτείνουμε την καθιέρωση του σύγχρονου θεσμού του Οικογενειακού Δικαστηρίου.
Αξιοποιώντας τη σχετική εμπειρία από χώρες που ο θεσμός αυτός εφαρμόζεται. Όπως στις ΗΠΑ, Γερμανία, Αυστραλία, Ιαπωνία.
Τα δικαστήρια αυτά επιβάλλεται να στελεχωθούν με δικαστές εξειδικευμένους σε θέματα Οικογενειακού Δικαίου, με ειδικά προγράμματα επιμόρφωσης που θα γίνονται σε συνεργασία της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών με τις Νομικές σχολές της χώρας.
Και θα λειτουργούν με την συμβολή πιστοποιημένου επιτελείου ειδικών (ψυχολόγους, γιατρούς, παιδαγωγούς, κοινωνιολόγους). Θα έχουν δηλαδή όλα τα εχέγγυα για να εφαρμόζουν το Νόμο με τρόπο τεκμηριωμένο, στηριγμένο στα πορίσματα ειδικών, πάντοτε προς το συμφέρον του παιδιού.
Εμείς αυτό προτείνουμε. Η Κυβέρνηση το απορρίπτει. Επιμένουμε, Επεξεργαζόμαστε και σύντομα θα καταθέσουμε ολοκληρωμένη πρόταση νόμου για το θέμα αυτό.
Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,
Ικανοποιούνται αυτές οι ανάγκες με το υπό συζήτηση Νομοσχέδιο;
Η απάντηση είναι ένα σαφές ΟΧΙ.
Αντίθετα χάνουμε μια ακόμα ευκαιρία.
Οι ρυθμίσεις που φέρνει η Κυβέρνηση όχι μόνο δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες αλλά κατάφερε με αυτές να προκαλέσει συγκρούσεις και να διχάσει την Ελληνική κοινωνία. Αυτό το Νομοσχέδιο δεν αποτελεί μεταρρύθμιση. Απορρύθμιση θα γίνει.
Θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες (και δικαστικές) διενέξεις, από αυτές που υποτίθεται ότι προσπαθεί να επιλύσει.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης αγνόησε προκλητικά ακόμη και το σχέδιο που ετοίμασε η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή που είχε συστήσει ο ίδιος (!!) με έγκριτους νομικούς και καθηγητές, υπό τον Πρόεδρο κ. Τέντε.Γιατί την κάνατε την νομοπαρασκευαστική επιτροπή, αφού πετάξατε στον κάλαθο των άχρηστων όλες τις προτάσεις της.
Υιοθέτησε απαράδεκτες ρυθμίσεις που είχαν απορριφθεί με μεγάλη πλειοψηφία από την Επιτροπή.
Δεν προχώρησε στον αναγκαίο διάλογο και με τις γυναικείες οργανώσεις και την κοινωνία των πολιτών.
Οι ρυθμίσεις δημιουργούν νέους σοβαρούς κινδύνους, γιατί αφήνουν εκτεθειμένο το παιδί και την μητέρα ακόμα και σε ενδοοικογενειακή βία.
Δεν παγιδευόμαστε στο ψεύτικο δίλημμα που η Κυβέρνηση δημιούργησε «με τις μαμάδες ή τους μπαμπάδες».
Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι το συμφέρον του παιδιού.
Τα παιδιά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει και δεν μπορεί να εργαλειοποιηθούν, ούτε από τις μανάδες, ούτε από τους πατεράδες τους.
Τέλος επισημαίνω ότι:
1ον) Θεωρώ απόλυτα λανθασμένες τις ρυθμίσεις που ανατρέπουν τον παιδοκεντρικό χαρακτήρα του Οικογενειακού Δικαίου
Το συμφέρον του παιδιού δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με λογικές «φασόν».
Δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες. Χρειάζεται εξατομικευμένη προσέγγιση.
2ον) Οι διατάξεις του Νομοσχεδίου εισάγουν «από το παράθυρο» την λογική της εναλλασσόμενης κατοικίας». Διαφωνούμε. Αυτό διαπιστώνουν και οι φορείς. Γιατί αυτή η λογική βλάπτει συναισθηματικά το παιδί, του στερεί το απαραίτητο σταθερό περιβάλλον και τις σταθερές συνθήκες ζωής. Κάνει το παιδί τουρίστα.
3ον) Εισάγετε το οριζόντιο τεκμήριο το 1/3 του χρόνου για το δικαίωμα επικοινωνίας των γονέων με τα παιδιά.
Στην ουσία θέλετε να ασκήσετε επιρροή για τυχόν δικαστικές αποφάσεις σε περιπτώσεις διαφωνίας των γονέων.
Αναρωτιέμαι. Έχετε άραγε σκεφθεί πως ορίζεται αυτό το 1/3;
Με βάση την ημέρα, την εβδομάδα, ή το μήνα;
Ακόμη και τον χρόνο που αφιερώνει το παιδί στο σχολείο του;
Ακόμη και το χρόνο του ύπνου του;
Οι σχέσεις του γονέα με το παιδί, δεν μπορεί να ορίζονται με την μεζούρα.
4ον) Τέλος παντελώς απαράδεκτη είναι η πρόβλεψη για την ανάγκη «οριστικής δικαστικής απόφασης» ώστε να ληφθούν μέτρα-σε σχέση με την επιμέλεια του παιδιού-κατά γονέων που ασκούν ενδοοικογενειακή βία.
Όλοι κατανοούμε ότι η διάταξη αυτή εκθέτει το παιδί και τη γυναίκα απροστάτευτους για πολλά χρόνια, σε φαινόμενα κάθε είδους βίας.Με τη δική σας υπογραφή και την ψήφο των βουλευτών σας. Σας παρακαλώ να το ξανασκεφτείτε. Δεν είναι θέμα γυναικών μόνο. Είναι θέμα όλων μας. Έχουμε τεράστια ευθύνη.
Ότι έρχεται σε ευθεία αντίθεση και με τις σχετικές προβλέψεις των Διεθνών Συμβάσεων για τα Δικαιώματα του Παιδιού και την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών (Σύμβαση Κωνσταντινούπολης).
Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,
Για τους λόγους αυτούς καταψηφίζουμε το Σχέδιο Νόμου που έφερε η Κυβέρνηση.
Το σχέδιο σας δεν λύνει το πρόβλημα, δεν εξυπηρετεί τα δικαιώματα του παιδιού.
Παραμερίζει το συμφέρον του, που ως σήμερα είναι και πρέπει να παραμείνει ο ακρογωνιαίος λίθος του οικογενειακού μας δικαίου.
Σε αυτή στείρα κι αναποτελεσματική προσέγγιση εμείς αντιπαραβάλλουμε τη δική μας θετική, μεταρρυθμιστική πρόταση, για ένα Οικογενειακό Δίκαιο σύγχρονο και δίκαιο, με εφαρμόσιμες και ρεαλιστικές μεταρρυθμίσεις.
Με το παιδί στο επίκεντρο.
