Άρθρο του Γιώργου Αρβανιτίδη, Βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης Κινήματος Αλλαγής και Τομεάρχη Ενέργειας και Περιβάλλοντος στο site thesocialist.gr:
Σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία δεν υπάρχει πλέον η κανονικότητα που ξέραμε ως τώρα. Τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και σε τοπικό. Στην μεταβατική αυτή εποχή τρεις επάλληλες κρίσεις (οικονομική, κλιματική και υγειονομική) διαμορφώνουν αμετάκλητα μια μέτα-κανονικότητα παντού χωρίς επιστροφή. Με την πανδημία να λειτουργεί παντού ως επιταχυντής αυτής της μέτα-κανονικότητας με μεγάλες προκλήσεις για την ανθρωπότητα, αλλά και με μεγάλες αντιφάσεις.
Η μέχρι τώρα παγκοσμιοποίηση και ο ταχύτατος ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας εξαιτίας και της πανδημίας, οδηγούν σε σημαντική αύξηση του παραγόμενου πλούτου από την μια πλευρά για ορισμένους. Από την άλλη πλευρά όμως, την ίδια στιγμή, αυξάνονται οι ανισότητες και εντείνονται οι περιφερειακές συγκρούσεις, οδηγώντας στην αύξηση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών. Η κλιματική αλλαγή απειλεί όχι μόνο το περιβάλλον, αλλά και την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή συμβάλλοντας και αυτή στις μετακινήσεις πληθυσμών. Οι τεχνολογικές εξελίξεις επιφέρουν μεγάλες αλλαγές στην εργασία, στην παραγωγή, στις υπηρεσίες, αλλά και δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην προσωπική και κοινωνική ζωή των πολιτών αλλά και την ίδια την Δημοκρατία. Η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια για το «αύριο» του κόσμου και το «αύριο» της κάθε πόλης κυριαρχούν, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους ανθρώπους.
Αυτή η αίσθηση αβεβαιότητας, ανασφάλειας, απογοήτευσης, αλλά και έντονης αμφισβήτησης εντείνεται μάλιστα όταν βλέπουμε ότι είναι πενιχρά τα αποτελέσματα της προσπάθειας για να πετύχουμε την Ατζέντα 2030 και τους 17 στόχους που είχε θέσει ο ΟΗΕ πριν από 5 χρόνια. Παράλληλα, παρά το πρόσκαιρο «φρένο» που μπήκε λόγω του παγκόσμιου Lock down, θα αποτύχουμε να συγκρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2°C έως το 2050 και άρα θα πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες.
Μέσα σε αυτό το παγκόσμιο σκηνικό, η πολιτική καλείται να λάβει γενναίες αποφάσεις. Γενναία απόφαση είναι το Green Deal της Ευρωπαϊκής Ένωση. Αλλά πρέπει να διευκρινιστεί ακόμα περισσότερο αυτό που λέω και έχω αρθρογραφήσει σχετικά: Από πού, για πού και πόσα ; Να δούμε δηλαδή πιο συγκεκριμένα πώς θα καταφέρει η Ε.Ε. να βρει περισσότερα από 1 τρις ευρώ το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα; Από πού θα έρθουν αυτοί οι πόροι ; Πού θα κατευθυνθούν και με τί κριτήρια ;
Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλοί που εμφανίζουν την «επιτροπή Πισσαρίδη» ως πανάκεια. Αυτή η άποψη δεν λαμβάνει υπόψη της το γεγονός ότι στην χώρα μας δεν έχουμε πρόβλημα από «σοφούς» και από πορίσματα επιτροπών. Έχουμε πρόβλημα αποτελεσματικής εφαρμογής ολοκληρωμένων και συνεκτικών πολιτικών. Έχουμε πρόβλημα με την διαχρονική επιμονή και υπομονή να δουλέψουμε πάνω σε ένα σχέδιο για να προχωρήσουν πράγματα.
Στο Κίνημα Αλλαγής λέμε ότι χρειαζόμαστε ένα εθνικό σχέδιο για την σωστή αξιοποίηση όλων των επιμέρους ποσών τα οποία θα εισρεύσουν στην χώρα τα επόμενα 7-10 χρόνια και να «πιάσουν τόπο». Αυτό το σχέδιο από την στιγμή που ο χρονικός ορίζοντας χρηματοδοτήσεων υπερβαίνει τη θητεία της παρούσας κυβέρνησης θα πρέπει να γίνει με την ευρύτερη κοινωνική και κομματική συναίνεση.
Η Κυβέρνηση μέσω του ΥΠΕΝ κ. Χατζηδάκη έχει εξαγγείλει 7 άξονες χρηματοδοτήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης που αφορούν το περιβάλλον και την ενέργεια. Δεν θα διαφωνήσω στους τίτλους των προτεραιοτήτων που θέτει όπως για παράδειγμα τα Προγράμματα Εξοικονομώ, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις και οι ΑΠΕ, η ηλεκτροκίνηση και η απολιγνιτοποίηση. Αλλά για εμάς, ένα σύγχρονο προοδευτικό και εθνικά υπεύθυνο κόμμα είναι κεντρικής σημασίας ζήτημα και ο τρόπος που θέλει να τα πετύχει αυτά μια Κυβέρνηση. Ή για να το πω αλλιώς, στην ίδια λογική με τον προηγούμενο ερώτημα-τίτλο που έθεσα: Το πώς, με ποιους και για ποιους ;
Στο Κίνημα Αλλαγής δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην ενεργειακή φτώχεια αλλά και στην ανάγκη δημιουργίας αυστηρών και δίκαιων κανόνων στην ενεργειακή αγορά και όχι «ράβε-ξήλωνεε» και αυτοσχεδιασμούς όπως με το τεράστιο έλλειμμα που έχει δημιουργηθεί στον ειδικό λογαριασμό για τις ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) εξαιτίας της μείωσης του σχετικού τέλους (ΕΤΜΕΑΡ) από την Κυβέρνηση της ΝΔ. Θέλουμε διάχυση της ωφέλειας και όχι συγκέντρωση σε λίγους και ισχυρούς των ΑΠΕ. Προτείνουμε να διατεθεί 20% από το Πρόγραμμα Ανάκαμψης στην Ολοκλήρωση των Δημόσιων και Κοινωνικών Υποδομών, μέσα σε μια τριετία. Γιατί με τις νέες ποιοτικές υποδομές μπορούμε να έχουμε Ισόρροπη Βιώσιμη Ανάπτυξη και να αλλάξουμε μοντέλο ζωής και παραγωγής. Έχουμε επανειλημμένα μιλήσει για τον εκδημοκρατισμό της ενέργειας και την ανάγκη να προωθηθεί η αποκεντρωμένη παραγωγή και αποθήκευση ΑΠΕ από τους πολίτες. Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι ότι η μετάβαση στις ΑΠΕ, στις περισσότερες περιπτώσεις, γίνεται με παλιούς όρους. Έχει κυρίως συγκεντρωτικό χαρακτήρα, και διενεργείται βασικά με μεγάλα έργα και συμμετοχή μερικών μόνο μεγάλων εταιρειών. Η επιλογή αυτή αποτελεί μια κλασσική συντηρητική συνταγή, ενώ η δική μας προοδευτική πρόταση προωθεί ένα άλλο υπόδειγμα ανάπτυξης των ΑΠΕ. Εμείς θέλουμε αποκεντρωμένη παραγωγή ΑΠΕ από τον απλό πολίτη, ο οποίος μετατρέπεται από καταναλωτή σε αυτοπαραγωγό πράσινης ενέργειας και βασικό συν-διαμορφωτή της ενεργειακής μετάβασης. Ταυτόχρονα, προτείνουμε να δούμε ξανά συνολικά όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση, ώστε να τεθούν αυτές οι δραστηριότητες σε χαμηλότερες κλίμακες ΦΠΑ, με βάση περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια ώστε να πετύχουμε τους στόχους της κυκλικής οικονομίας.
Θέλουμε επίσης το Δημόσιο να έχει τον πρώτο λόγο για τα «δίκτυα» που αφορούν δημόσια αγαθά, όπως η ενέργεια, γιατί είναι περιουσία του Ελληνικού Λαού. Δεν συμμεριζόμαστε την ιδεολογική εμμονή της Κυβέρνησης στην ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ. Αυτές οι ιδιωτικοποιήσεις θα είναι οικονομικά και εθνικά ασύμφορες.
Αντιστοίχως βλέπουμε και τον ρόλο της ΔΕΗ στο νέο ενεργειακό τοπίο. Και επιμένουμε σε μια εθνική συνεννόηση γιατί η ΔΕΗ δεν είναι απλά μια ακόμα δημόσια επιχείρηση που πρέπει να την βλέπουμε με στεγνά οικονομικά κριτήρια και απλά να της αλλάζουμε (αχρείαστα) την …εταιρική της ταυτότητα και το σήμα. Η ΔΕΗ είναι στρατηγικής σημασίας επιχείρηση για την Εθνική Οικονομία αλλά και για το Γεωπολιτικό Status της χώρας. Πρέπει να είναι πρωτοπόρος στις ΑΠΕ και παρούσα στα νέα ενεργειακά δίκτυα ΝΑ Ευρώπης & Μεσογείου. Πρέπει να μετατραπεί σε εθνικό μοχλό Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Αναβαθμίζοντας έτσι την γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας, και μετατρέποντάς την σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο της Νότιο-Ανατολικής Ευρώπης και ενεργειακή γέφυρα με την Αφρική, η οποία έχει τεράστιες προοπτικές συνεργασίας με την Ε.Ε. στον ενεργειακό τομέα μέσω της χώρας μας (Διασυνδέσεις, Καλώδια).
Κάτι τέτοιο ασφαλώς και θα ήταν πολλαπλά ωφέλιμο για την Ελλάδα βάζοντας στο περιθώριο και τις τουρκικές φιλοδοξίες στην ήπειρο αυτή. Αν λοιπόν η Κυβέρνηση αντιμετωπίσει την ΔΕΗ αποκλειστικά και μόνο ως μια ακόμα Α.Ε. θα χάσει μια εθνική ευκαιρία.
