Κακά μαντάτα για τους δημόσιους υπαλλήλους και τους υπαλλήλους ΟΤΑ, καθώς και για τους μισθούς τους προμηνύουν δημοσιεύματα τόσο του κυβερνητικού όσο και του αντιπολιτευόμενου Τύπου, τα οποία περιγράφουν τα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών για δραστικές παρεμβάσεις για την περικοπή των δαπανών του μισθολογικού κόστους των εργαζόμενων: συγκεκριμένα, η κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών φέρεται να προωθούν περικοπή έως και 20% του μηνιαίου μισθού στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τους ΟΤΑ, μέσω του προγράμματος επιδότησης μερικής απασχόλησης (SURE). Χαρακτηριστικά τα δημοσιεύματα της «Εφημερίδας των Συντακτών», με τίτλο «Γερμανικό μοντέλο και στο Δημόσιο!» και των «Νέων» με τίτλο «Επιδότηση των μισθών του Δημοσίου».

Συγκεκριμένα, το σχέδιο αφορά στο πρόγραμμα επιδότησης μερικής απασχόλησης (SURE) των ευρωπαϊκών θεσμών, και στοχεύει στους μισθούς συμβασιούχων που απασχολούνται με συμβάσεις έργου σε υπουργεία, δήμους, νοσοκομεία, δημόσιους οργανισμούς, νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου και ΔΕΚΟ, καθώς και γενικότερα φορείς της γενικής κυβέρνησης στους οποίους υπάρχουν συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, το υπουργείο Οικονομικών σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τα ευρωπαϊκά χρήματα για να καλύψει μέρος των αποδοχών των παραπάνω εργαζόμενων, τόσο αναφορικά με συμβάσεις εργασίας που λήγουν στο τέλος του έτους και την παράτασή τους, όσο και με το καθεστώς μερικής ή εκ περιτροπής απασχόληση.

Για παράδειγμα, όπως αναφέρει η «Εφημερίδα των Συντακτών», μισθωτός με πλήρη απασχόληση που είχε μηνιαίες αποδοχές 1.000 ευρώ, με την εκ περιτροπής εργασία θα λαμβάνει 500 ευρώ από τον εργοδότη και από τα υπόλοιπα 500 ευρώ το κράτος θα καλύπτει το 60%, δηλαδή 300 ευρώ. Έτσι, θα λαμβάνει συνολικά 800 ευρώ, δηλαδή θα έχει μείωση 200 ευρώ στον μηνιαίο μισθό.

Αντίστοιχα, εργαζόμενος σε ΟΤΑ ή νοσοκομείο με αποδοχές 800 ευρώ που θα μπει σε καθεστώς μερικής απασχόλησης, θα λαμβάνει 400 ευρώ από το κράτος και άλλα 250 ευρώ από το πρόγραμμα SURE, δηλαδή το 60% των υπολοίπων 400 ευρώ, με αποτέλεσμα ο συνολικός μισθός του να διαμορφωθεί στα 650 ευρώ και να έχει απώλεια 150 ευρώ τον μήνα.

Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς οι πόροι που αναλογούν στην Ελλάδα από το πρόγραμμα SURE κυμαίνονται στο 1,4 δισ. ευρώ, αλλά σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα» το οικονομικό επιτελείο στις διαπραγματεύσεις στην ΕΕ θα επιδιώξει την αύξηση του κονδυλίου σε πάνω από 2,5 δισ. ευρώ προκειμένου να διευρύνει τα περιθώρια για την εισοδηματική στήριξη όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού θέσεων εργασίας.

Την εξέλιξη αυτή την έχει υπογραμμίσει, σε σχετική του ανακοίνωση το ΜΕΤΑ, «Καμία μείωση μισθών, καμία περικοπή στα δικαιώματά μας», αναφέροντας:

Ήδη από τα μέτρα που παίρνονται τώρα, αλλά και την προπαγάνδα της κυβέρνησης και των φίλιων ΜΜΕ προετοιμάζεται ο νέος εργασιακός Αρμαγεδδώνας που θα ακολουθήσει.

Σήμερα, έχουμε χιλιάδες απολύσεις εργαζομένων, αναστολή και βλαπτική μεταβολή συμβάσεων εργασίας, επέκταση της εκ περιτροπής εργασίας, με ανάλογη μείωση των μισθών, τηλεργασία, μη τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία, από τον κίνδυνο μετάδοσης του κορονοϊού και μη παροχή των απαραίτητων Μέσων Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ).

Εκείνο όμως που σχεδιάζεται είναι ένα «Μαύρο Φθινόπωρο» και ένας ανάλογος Χειμώνας, όπου η ανεργία θα εκτιναχτεί στο Ζενίθ και οι μισθοί στο Ναδίρ. Ήδη οι διαδικασίες για την αύξηση του κατώτατου μισθού του 2020, μετατέθηκαν, με ΠΝΠ, για το 2021, ενώ με δηλώσεις, αναλύσεις και αρθρογραφία προετοιμάζεται η μείωση των μισθών και των συντάξεων για όλους τους εργαζόμενους, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και για τους συνταξιούχους.

Γερμανικό μοντέλο και στο Δημόσιο!

Κυβερνητικό σχέδιο επέκτασης της επιδότησης μερικής απασχόλησης με το πρόγραμμα SURE και στους συμβασιούχους του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Θα τρέξει παράλληλα με τον ιδιωτικό τομέα, μπορεί να επεκταθεί μέχρι το τέλος του έτους και θα συνοδευτεί από προσωρινό (;) κούρεμα μισθού.

Eπέκταση του προγράμματος επιδότησης μερικής απασχόλησης (SURE) σε εργαζόμενους του ευρύτερου δημόσιου τομέα και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) μελετά η κυβέρνηση για να ελαφρύνει το μισθολογικό βάρος στον προϋπολογισμό.

Το σχέδιο αφορά κυρίως συμβασιούχους που απασχολούνται με συμβάσεις έργου σε υπουργεία, δήμους, νοσοκομεία, δημόσιους οργανισμούς, νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου και ΔΕΚΟ και γενικά φορείς της γενικής κυβέρνησης στους οποίους υπάρχουν συμβάσεις μερικής απασχόλησης.

Η πρόταση που βρίσκεται πάνω στο τραπέζι προβλέπει επιδότηση του μισθολογικού κόστους στα πρότυπα του ιδιωτικού τομέα με την εκ περιτροπής εργασία, που σημαίνει ότι τα μισά λεφτά της σύμβασης θα δίνει το κράτος μέσω του κρατικού προϋπολογισμού και τα άλλα μισά θα καλύπτονται από τα κονδύλια του SURE. Εξετάζεται παράλληλα και οι ασφαλιστικές εισφορές να καλύπτονται από τους πόρους της ΕΕ για το διάστημα που θα ισχύσει η κρατική επιδότηση θέσεων εργασίας.

Ο σχεδιασμός προβλέπει ενεργοποίηση του μέτρου (με συγκεκριμένα κριτήρια) στον ιδιωτικό τομέα από τις αρχές Ιουνίου -πριν από την οριστικοποίηση του ευρωπαϊκού προγράμματος SURE (οι βασικές παράμετροι εξετάστηκαν στο χθεσινό Eurogroup)- αλλά στοχευμένα και σε κλάδους που έχουν πληγεί σφόδρα από την πανδημία, όπως η εστίαση, ο τουρισμός και η βιομηχανία.

Στόχος είναι να ξεκινήσει να τρέχει παράλληλα και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με ορίζοντα εφαρμογή τουλάχιστον έως το τέλος του έτους. Είναι το μίνιμουμ διάστημα που έχει ορίσει το οικονομικό επιτελείο με βάση τις αντοχές της οικονομίας και το σενάριο για ένα νέο κύμα μέτρων στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων από το φθινόπωρο στην περίπτωση που ο κορονοϊός επιστρέψει δριμύτερος.

Με την εφαρμογή του SURE η κυβέρνηση δεν έχει κάποιο άμεσο όφελος για τον προϋπολογισμό, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη μισθοδοσία του Δημοσίου. Επιτυγχάνει όμως μία μετακύλιση μέρους από το φετινό μισθολογικό κόστος των εργαζομένων στο Δημόσιο στον προϋπολογισμό του 2021, βγάζοντας τον τρέχοντα από μία εξαιρετικά δύσκολη θέση.

Με τη μετακύλιση οι δαπάνες μισθοδοσίας θα είναι αισθητά μειωμένες στο δεύτερο φετινό εξάμηνο, ενώ οι πιέσεις από τα μειωμένα φορολογικά έσοδα και τις αυξημένες ανάγκες για επιδόματα (για τον Μάιο τα 800άρια έχουν ψαλιδιστεί στα 533 ευρώ) επανέρχονται σε πιο ανεκτά επίπεδα.

Με την ενεργοποίηση του «γερμανικού μοντέλου» επιδότησης οι σχέσεις του Δημοσίου με τους συμβασιούχους μπαίνουν σε νέα βάση, αφού το κράτος θα καλύπτει έως το 60% της διαφοράς του μισθού που είχε ο εργαζόμενος σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης, γεγονός που θα οδηγήσει σε σημαντικό κούρεμα του μισθού. Θα έχουν προηγηθεί οι μεγάλες μειώσεις μισθών για τους απασχολούμενους στην ιδιωτική οικονομία.

Για παράδειγμα, μισθωτός με πλήρη απασχόληση που είχε μηνιαίες αποδοχές 1.000 ευρώ, με την εκ περιτροπής εργασία θα λαμβάνει 500 ευρώ από τον εργοδότη και από τα υπόλοιπα 500 ευρώ το κράτος θα καλύπτει το 60%, δηλαδή 300 ευρώ. Ετσι, θα λαμβάνει συνολικά 800 ευρώ, δηλαδή θα έχει μείωση 200 ευρώ στον μηνιαίο μισθό.

Αντίστοιχα, εργαζόμενος σε ΟΤΑ ή νοσοκομείο με αποδοχές 800 ευρώ που θα μπει σε καθεστώς μερικής απασχόλησης, θα λαμβάνει 400 ευρώ από το κράτος και άλλα 250 ευρώ από το πρόγραμμα SURE, δηλαδή το 60% των υπολοίπων 400 ευρώ, με αποτέλεσμα ο συνολικός μισθός του να διαμορφωθεί στα 650 ευρώ και να έχει απώλεια 150 ευρώ τον μήνα.

Σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς οι πόροι που αναλογούν στην Ελλάδα από το SURE κυμαίνονται στο 1,4 δισ. ευρώ, αλλά η κυβέρνηση διαπραγματεύεται αύξηση του κονδυλίου σε πάνω από 2,5 δισ. ευρώ προκειμένου να διευρυνθεί ο αριθμός των δικαιούχων. Βεβαίως η κυβέρνηση θα πρέπει να αξιοποιήσει με μέτρο αυτούς τους πόρους, αφού δεν πρόκειται για επιχορηγήσεις αλλά για δάνεια από την ΕΕ, τα οποία συνοδεύονται από ανάλογες εγγυήσεις.

Επιδότηση μισθών και εισφορών από τον Ιούνιο μέσω SURE

Επιδότηση μισθών και εισφορών και σε κατηγορίες υπαλλήλων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, αλλά και επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για την πρόσληψη «νέων» ανέργων σχεδιάζει η κυβέρνηση μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος για την απασχόληση (SURE) διευρύνοντας την περίμετρο των δικαιούχων σε περίπου 1,5 εκατομμύριο πολίτες.

Η κυβέρνηση επιχειρεί να αναχαιτίσει το κύμα μαζικών απολύσεων και μειώσεων μισθών που φέρνει η πανδημία, ενεργοποιώντας από τον Ιούνιο το σχέδιο της επιδότησης μισθών και ασφαλιστικών εισφορών ρίχνοντας στην αγορά 200-300 εκατ. ευρώ για να στηρίξει την απασχόληση μέχρι να τρέξει το πρόγραμμα SURE.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης κινείται σε τρεις άξονες:

• Την κάλυψη μέρους των αποδοχών κυρίως συμβασιούχων και εργαζομένων με συμβάσεις έργου που απασχολούνται σε φορείς και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν και οι προϋποθέσεις και το ύψος της επιδότησης δεν έχουν οριστικοποιηθεί, στέλεχος του οικονομικού επιτελείου έλεγε χαρακτηριστικά ότι μέρος των κονδυλίων από το ειδικό ευρωπαϊκό ταμείο θα διοχετευθεί στη χρηματοδότηση αποδοχών υπαλλήλων του ευρύτερου δημόσιου τομέα και στην επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για ενίσχυση των προσλήψεων σε νευραλγικές υπηρεσίες. Η επιδότηση μισθών και εισφορών εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα θα επιτρέψει την παράταση των συμβάσεων εργασίας που λήγουν μέχρι το τέλος του έτους.

• Την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για την πρόσληψη εργαζομένων οι οποίοι θα χάσουν τη δουλειά τους λόγω της πανδημίας. Το πρόγραμμα σύμφωνα με πληροφορίες θα απευθύνεται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και γενικά εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που θα προσλάβουν «νέους» ανέργους. Το κράτος μέσω του SURE θα αναλάβει να καλύψει τις ασφαλιστικές εισφορές και οι εργοδότες θα καλύψουν το μισθολογικό κόστος. Με τον μηχανισμό αυτόν περιορίζεται το κόστος για τις επιχειρήσεις και στηρίζονται τα ασφαλιστικά ταμεία.

• Την κάλυψη μέρους του μισθού και των εισφορών των εργαζομένων που θα μπαίνουν σε ευέλικτα σχήματα απασχόλησης όπως σε μερική ή εκ περιτροπής εργασία, ώστε να περιορίζεται η απώλεια των μισθολογικών τους απολαβών. Η κρατική επιδότηση εκτιμάται ότι θα μπορούσε να καλύπτει το 40%-60% των απωλειών από τη μείωση του μισθού λόγω της αντίστοιχης μείωσης του ωραρίου απασχόλησης. Το μέτρο δεν αποκλείεται να πατήσει πάνω σε αντίστοιχα μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί σε άλλες χώρες της ΕΕ, όπως η Γερμανία (μοντέλο Kurzarbeit). Στόχος είναι η συγκράτηση των απολύσεων και η διατήρηση με κρατική επιδότηση των θέσεων εργασίας, βάσει του μοντέλου «μειωμένο ωράριο και επιδότηση για την αναπλήρωση του μειωμένου μισθού».

Η εκκίνηση του προγράμματος στήριξης εισοδήματος των εργαζομένων μέσα από τα κοινοτικά κονδύλια SURE επισπεύδεται για τις αρχές Ιουνίου παρά το γεγονός ότι η εισροή των πόρων δεν αναμένεται πριν από τον Ιούλιο. Η βιασύνη της κυβέρνησης αποδίδεται στο γεγονός ότι πολλές επιχειρήσεις που ανοίγουν προχωρούν λόγω ταμειακής στενότητας στην εφαρμογή του μέτρου της εκ περιτροπής εργασίας για δύο εβδομάδες τον μήνα για το μισό προσωπικό που επιστρέφει στη δουλειά, κάνοντας χρήση του ανώτατου ορίου που παρέχει νόμος με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να χάνουν το 50% των μηναίων αποδοχών τους.

Σε πρώτη φάση το πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό και για αυτόν τον λόγο η επιδότηση μέρους των απωλειών από τους μισθούς των εργαζομένων θα εφαρμοσθεί πιλοτικά σε κλάδους που παρά το σπάσιμο της καραντίνας θα εμφανίζουν αισθητά μειωμένα ποσοστά τζίρου σε σχέση με την κανονικότητα. Στη συνέχεια θα επεκταθεί σε τουρισμό, εστίαση και μεταφορές που θεωρούνται εστίες κινδύνου για την αγορά εργασίας προκειμένου να αναχαιτισθεί έκρηξη της ανεργίας και μαζικές μειώσεις εισοδημάτων.

Η επιδότηση δεν θα είναι οριζόντια προκειμένου να αποτραπούν μαζικές μετατροπές συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε ευέλικτες μορφές και θα ισχύσει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα 3-4 μηνών και το ανώτερο έως το τέλος του έτους σε συνάρτηση με τις δημοσιονομικές αντοχές και ευρωπαϊκά κονδύλια. Η ενίσχυση θα είναι κλιμακωτή και αντιστρόφως ανάλογη του ύψους των αποδοχών, πράγμα που σημαίνει ότι τα υψηλότερα ποσοστά κάλυψης θα έχουν όσοι βρίσκονται στα όρια της φτώχειας καθώς και εκείνοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς οι πόροι που αναλογούν στην Ελλάδα από το πρόγραμμα SURE κυμαίνονται στο 1,4 δισ. ευρώ, αλλά σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα» το οικονομικό επιτελείο στις διαπραγματεύσεις στην ΕΕ θα επιδιώξει την αύξηση του κονδυλίου σε πάνω από 2,5 δισ. ευρώ προκειμένου να διευρύνει τα περιθώρια για την εισοδηματική στήριξη όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού θέσεων εργασίας.