Ο θάνατος του εμποράκου

“Κανείς από τους εμπλεκόμενους φορείς επαγγελματιών δεν αποδέχεται το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές. Ούτε βέβαια κανείς από τον …παλαιό ΣΥΡΙΖΑ. Για την παρούσα Κυβέρνηση όμως…. Φαίνεται δυστυχώς πως η «εποποιΐα» της πρόσφατης διαπραγμάτευσης διεύρυνε τους αντιαναπτυξιακούς ορίζοντες της. Το «θαύμα» όμως έγινε και τελικά για λόγους που δεν είναι δυνατόν να αποσαφηνισθούν-υποκύπτοντας προφανώς στις πιέσεις των πολυεθνικών αλυσίδων- στα προαπαιτούμενα υπάρχει σχετική…«αναπτυξιακή» πρόβλεψη. Δείγμα σουρεαλιστικής αντιμετώπισης -ή άρνησης αποδοχής- αποτελεί το γεγονός πως σε προηγούμενη αντίστοιχη προσπάθεια ο νόμος κατέπεσε στο ΣτΕ.

Άραγε ποιος είναι ο πολιτικός στόχος της επαναφοράς; Να ρίξει στάχτη στα μάτια της «τρόικα»; Να κουράσει «δια της επαναλήψεως» ώστε τελικά να βαρεθούν να αντιδράσουν όσοι το κάνουν τώρα; Δύσκολη η απάντηση. Εύκολη όμως και η σύλληψη του τι πρόκειται να συμβεί σε μία αγορά μικρομεσαίων που κανιβαλίζεται. Ακόμα δε ευκολότερο, να γίνουν κατανοητές οι αρνητικές επιπτώσεις για τους εργαζομένους. Εκτός αν πλέον η Κυβέρνηση έχει σταματήσει να ασχολείται με το θέμα αυτό. Κατ΄αρχάς το άνοιγμα αυτό καθ’ εαυτό δεν αποτελεί, ούτε βέβαια πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «φιλοσοφική προέκταση» αντεγκλήσεων σοσιαλιστικής και νεοφιλελεύθερης προέλευσης.

Το εγχείρημα άλλωστε απέτυχε κατά την πρόσφατη εφαρμογή του, προσφέροντας ελάχιστα στην αγορά που μαστίζεται από την κρίση. Όμως, η όλη διαδικασία ανέδειξε πολλά θέματα από τα οποία αν πραγματικά το αποφασίσουμε μπορεί να εξαχθούν συμπεράσματα ουσίας για το μέλλον. Εν μέσω κρίσης η «αλαζονική» στάση της Κυβέρνησης που προκειμένου να προωθήσει μία κακώς νοούμενη απελευθέρωση της αγοράς καταστρατηγεί μέσω της αποδοχής της ως «νεομνημονιακή» υποχρέωση κάθε έννοια ρεαλισμού, προκαλεί σύγχυση παρά ώθηση ανάπτυξης.

Ας μην διαφεύγει δε της προσοχής μας πως η παρουσία μας στην Ευρώπη δεν μας υποχρεώνει να απεμπολήσουμε τις αξίες επάνω στις οποίες δομήθηκε η χώρα και η ιστορία μας. Δεν μας κάνει λιγότερο μοντέρνους ή Ευρωπαίους η μη αποδοχή του ανοίγματος των καταστημάτων τις Κυριακές για τον απλούστατο λόγο ότι η παράδοση και η θρησκεία μας δομήθηκαν με την αξία της αποχής από την εργασία. Δεν παίζει ρόλο πόσοι εκκλησιάζονται.

Ρόλο παίζει να διατηρούμε τις παραδόσεις μας. Βασικό σημείο της απορριπτικής απόφασης του προηγούμενου νόμου από το ΣΤΕ. Άλλωστε, η ανάπτυξη την οποία οι της Κυβέρνησης επικαλούνται, απαιτεί συνέπεια και διατήρηση των παραδόσεων. Το άστοχο και ανεδαφικό και αντιαναπτυξιακό της ρύθμισης αποδεικνύεται άλλωστε από το σύνολο των καταγγελιών των ενώσεων καταναλωτών, την ΕΣΕΕ, τη ΓΣΕΒΕΕ, ενώ γίνεται λόγος για συνταγματική εκτροπή, την οποία προτίθενται να προσβάλουν οι φορείς δικαστικώς.

Αν θέλει η Κυβέρνηση να συμβάλλει στην διαμόρφωση μίας νέας αναπτυξιακής δυναμικής της χώρας, θα πρέπει κάποια στιγμή να αντιμετωπίσει σοβαρά την «επανασύσταση» του ιστού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του λιανεμπορίου γενικότερα και όχι να προασπίζεται τις «λειτουργικές επιδιώξεις» των πολυεθνικών ή άλλων μεγάλων αλυσίδων. Αν ο στόχος είναι η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, αυτός σίγουρα δεν επιτυγχάνεται με την προώθηση νέου τύπου μονοπωλιακών στρεβλοτήτων. Αλήθεια, με ποια λογική θα υποχρεωθούν να «χωροθετήσουν» η Περιφέρεια και ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης, προκειμένου στη φτωχή Αχαΐα ένας αυτοαπασχολούμενος για παράδειγμα να βρεθεί «κολλημένος» στην καρέκλα του μαγαζιού του επτά μέρες την εβδομάδα;

Στην όλη προσέγγιση αυτή είναι καιρός να μας προβληματίζει το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρά τις κινητοποιήσεις φορέων και συλλόγων, ελάχιστοι συμμετείχαν, καταδεικνύοντας για άλλη μία φορά την πιθανότητα ο τρόπος προώθησης αιτημάτων από τους συλλογικούς αλλά και συνδικαλιστικούς φορείς να παραπέμπει σε μία μονόπλευρη και ίσως αναποτελεσματική πλέον λογική διεκδικήσεων.

Θα πρέπει επίσης στην όλη τακτική διεκδικήσεων να αρχίσει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι ελάχιστοι νέοι συμμετείχαν σε αυτές. To ζητούμενο λοιπόν είναι να κερδίσουμε αυτούς με την αντικειμενικότητα των λόγων και την πρακτικότητα των διεκδικήσεων. Από την διαμορφωμένη μέσα στην κρίση νοοτροπία τους θα προκύψει η ενεργή συμμετοχή τους στην επόμενη φάση της οικονομίας.”

Του Ηρακλή Ρούπα-Οικονομολόγος, Μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ, Γραμματέας Τομέα Ανάπτυξης και Οικονομίας.