“Στα μέσα της περασμένης δεκαετίας οι τράπεζες σχεδόν “απήγαγαν” όποιον περνούσε απ’ έξω προκειμένου να του δώσουν δάνειο. Όποιος κέρδιζε 100 ευρώ από τη δουλειά του ζούσε ξοδεύοντας 150 και όποιος θα μπορούσε να αγοράσει ένα σπίτι για 100 ευρώ αγόραζε ένα για 200.
Φυσικά υπήρχαν και σώφρονες νοικοκύρηδες αλλά αποτελούσαν μειοψηφία.
Παράλληλα το κράτος δανειζόταν αφειδώς και προσλάμβανε κόσμο, ενώ μοίραζε αυξήσεις, επιδόματα και υπερωρίες. Γιατροί μοίραζαν συντάξεις τυφλότητας σε τύπους που οδηγούσαν μοτοσικλέτες και χωλότητας σε ωκύποδες δρομείς.
Για κάποιον που καταλαβαίνει στοιχειώδη οικονομικά ήταν φανερό πως ήταν θέμα χρόνου να σκάσει η “φούσκα” των κόκκινων δανείων… Αλλά δεν έσκαγε.
Όσοι προέβλεπαν το αυτονόητο διαψεύδονταν και διασύρονταν…
Η χώρα ζούσε πάνω από τις δυνατότητες της οικονομίας και το ίδιο έκανε το μεγαλύτερο μέρος της υφηλίου. Η ώρα της κρίσης για την υφήλιο ήρθε το 2008 με το παγκόσμιο κραχ του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ξαφνικά οι διεθνείς αγορές που μοίραζαν αφειδώς χρήμα έκλεισαν τις κάνουλες σε μια προσπάθεια να μειώσουν το ρίσκο. Στην Ελλάδα δεν πήραμε χαμπάρι γιατί νομίζαμε πως η οικονομία μας ήταν επαρκώς θωρακισμένη και επαρκώς απομονωμένη και επαρκώς δυναμική για να αντεπεξέλθει…
Στην Ελλάδα η “φούσκα” έσκασε το 2010 και αφορμή ήταν η χρεοκοπία του κράτους που συμπαρέσυρε μαζί της την ιδιωτική οικονομία και την καρδιά της, τις τράπεζες.
Τα “κόκκινα” δάνεια που είχαν συσσωρευτεί βρήκαν την αφορμή να σκάσουν και να ξεκινήσουν έναν αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο δημιουργίας νέων “κόκκινων” δανείων που δεν έχει λήξει μέχρι σήμερα, 7 χρόνια μετά τη χρεοκοπία και μετά από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις που εκμηδένισαν αντίστοιχες φορές την αξία των τραπεζών και την περιουσία των μετόχων τους…
Κάποιοι νομίζουν πως οι κρίσεις χρεοκοπίας είναι προϊόντα συνωμοσίας προκειμένου να καταληστευθούν και να χειραγωγηθούν χώρες και άτομα. Ο ίδιος πιστεύω πως οι κρίσεις χρεοκοπίας είναι αποτέλεσμα της πλεονεξίας και αλαζονείας που χαρακτηρίζει το είδος μας καθώς και της έλλειψης ορθολογισμού στις αποφάσεις.
Η ιστορία της τραπεζικής “φούσκας” την περασμένη δεκαετία διδάσκει πως όταν υπάρχει μια στρέβλωση της οικονομίας αργά ή γρήγορα θα προκαλέσει κρίση και συνέπειες.
Αν η στρέβλωση γίνει έγκαιρα αντιληπτή και ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα το κόστος των συνεπειών θα είναι μικρό. Αν δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα, η στρέβλωση θα προκαλέσει ρήγμα και αλλεπάλληλους σεισμούς οι οποίοι μπορεί να γκρεμίσουν τα πάντα στην επιφάνεια της οικονομίας. Πρώτα πέφτουν τα ετοιμόρροπα κτήρια και μετά λόγω της καταπόνησης και τα στέρεα…
Μια δεκαετία και πλέον αργότερα (από τα μέσα της περασμένης δεκαετίας) οι τράπεζες έχουν σκάσει και η χώρα περνά τη μεγαλύτερη κρίση μετά τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο. Κατά 80% η ελληνική χρεοκοπία του 2010 οφείλεται στο συνταξιοδοτικό σύστημα με τις παχυλές πρόωρες συντάξεις. Από το 2000 μέχρι το 2015 το κράτος επιδότησε τα ασφαλιστικά ταμεία για να καταβάλουν συντάξεις με τα 2/3 του συνολικού δημόσιου χρέους.
Μια επταετία μετά τη χρεοκοπία του 2010 οι δαπάνες για συντάξεις ξεπερνούν τα 30 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύουν το 17% του ΑΕΠ της χώρας. Ο μέσος όρος του συνταξιοδοτικού κόστους στην Ε.Ε. είναι στο 12% του ΑΕΠ.
Δανειστές και κυβερνήσεις προσπαθούν να μας πείσουν πως η κατάσταση αυτή είναι βιώσιμη ακριβώς με τα ίδια επιχειρήματα που στα μέσα της περασμένης δεκαετίας τραπεζίτες και κυβερνήσεις προσπαθούσαν να μας πείσουν πως η ευημερία με δανεικά είναι μια νέα κανονικότητα.
Μας λένε π.χ. πως το 17% είναι υψηλό γιατί έχει μειωθεί το ΑΕΠ. Ο μισθός ορίζει τι είναι ακριβό και τι αναλογεί στο βαλάντιό μου και όχι οτιδήποτε άλλο.
Καθώς έχουν φύγει από τη χώρα τα τελευταία χρόνια περί τις 500.000 από το πιο δυναμικό κομμάτι του εργατικού δυναμικού, οι δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας έχουν περιοριστεί ανάλογα. Κατά συνέπεια για να ανακάμψει η οικονομία κάποτε, εκτός πολλών άλλων, το συνταξιοδοτικό κόστος θα πρέπει να πέσει κάτω του 12% του ΑΕΠ που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε.
Όπως είδαμε παραπάνω, με τη στρέβλωση της “φούσκας” των “κόκκινων” δανείων, μια στρέβλωση αν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να διορθωθεί με λιγότερο οδυνηρές συνέπειες.
Όταν η στρέβλωση δεν διορθωθεί έγκαιρα θα προκαλέσει ρήξη και αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις. Επίσης μια στρέβλωση ενώ είναι φανερή σε όλους και προβλέψιμη, η κατάληξή της μπορεί να πάρει χρόνια να εκδηλωθεί από κάποια άσχετη αφορμή…
Η μεγάλη στρέβλωση της ελληνικής οικονομίας σήμερα παραμένει το συνταξιοδοτικό. Αυτό που περιμένει αυτή η στρέβλωση είναι μια αφορμή για να εκδηλωθεί.
Όταν εκλείψει θα ξεκινήσει ο ανοδικός κύκλος για την οικονομία και τη χώρα. Θα έχει προηγηθεί όμως το ισχυρότερο σοκ μετά τον πόλεμο…
2) Αγαπητέ δημοσιογράφε…
Η αριστερά σημαίνει φτωχοποίηση, ενώ ο καπιταλισμός πλουτισμό.
Μ’ έπεισες! Δηλ εγώ που επενδύω σε αμοιβαία κι αλλού και κερδίζω χωρίς κόπο, τούτο είναι έντιμον κι αρεστόν, γιατί έτυχε να έχω το χρήμα, ενώ ο φίλος μου που στα 57 είναι άνεργος και δεν βρίσκει πουθενά εργασία κι εγώ ντρέπομαι όταν τον συναντώ -και κυριολεκτώ δεν είναι σχήμα λόγου, είναι θύμα της αριστεράς..; τι μου λέτε!
Αυτός είναι άνεργος πολύ πριν έρθει στην εξουσία η τάχα αριστερά της Κουμουνδούρου.
Τὸν ἥττω λόγον κρείττω ποιεῖν… σοφιστίες γράφεις!
Και για να κλείσω, αν ο πλούτος ήταν αποτέλεσμα εργασίας, τότε όλοι οι εργαζόμενοι θα ήταν πλούσιοι ή όπως λέω εγώ, πλούτος προερχόμενος από μη εργασία-από επενδύσεις κι αλλά κόλπα, δηλ. τεμπελιά, είναι ΚΛΟΠΗ!
Δια ταύτα παραμένω αριστερός κι ας γράφεις εσύ ό,τι θέλεις, δικαίωμά σου.
Με τιμή,
Νίκος Κωστόπουλος
Αιγάλεω
Απάντηση: Αγαπητέ αναγνώστη δικαίωμά σου να παραμένεις αριστερός…
Αν δεν σε έχει πείσει η πραγματικότητα πως αριστερά σημαίνει φτωχοποίηση και εξαθλίωση πώς να σε πείσω εγώ;
α) Που επιλέγουν για να ζήσουν…
Απλά πράγματα όσο υπήρχε η ΕΣΣΔ και οι σοσιαλιστικές χώρες περί αυτήν κανένας πολίτης δεν μπορούσε να ταξιδέψει ή να ζήσει στο εξωτερικό χωρίς ειδική άδεια…
Χιλιάδες άνθρωποι προσπάθησαν να φύγουν κρυφά για πολιτικούς ή οικονομικούς λόγους με κίνδυνο της ζωής τους.
Στις καπιταλιστικές ΗΠΑ αντιθέτως η επιθυμία ανθρώπων απ’ όλο τον κόσμο να ζήσουν σε αυτές ήταν και παραμένει τόσο μεγάλη που μόνο σε ένα μικρό αριθμό δίνεται άδεια παραμονής. Το ίδιο συμβαίνει και μεν στην Ευρώπη οι χώρες της οποίας συγκαταλέγονται στις ελεύθερες οικονομίες…
Σε Κούβα και Βόρειο Κορέα ισχύουν ακόμη τα παραπάνω που ίσχυαν στην ΕΣΣΔ.
Αν ίσχυαν αυτά που υποστηρίζεις θα συνέβαινε το αντίθετο…
β) Κατάταξη με βάση την ελεύθερη οικονομία…
Η Ελλάδα από την άποψη ελευθερίας της οικονομίας (δηλ. πόσο καπιταλιστική είναι η οικονομία) κατατάσσεται στην 127η θέση μεταξύ 180 χωρών. Αυτή η θέση είναι κάτω από όλες της ευρωπαϊκές χώρες. Δεν είναι τυχαίο που η Ελλάδα είναι η φτωχότερη ευρωπαϊκή χώρα και αυτή με τη μεγαλύτερη ανεργία.
Αν κοιτάξεις τον πίνακα κατάταξης των διάφορων χωρών με βάση την οικονομική ελευθερία θα διαπιστώσεις πως όσο πιο ψηλά σε αυτόν τον πίνακα είναι μια χώρα τόσο υψηλότερο βιοτικό επίπεδο κατά κεφαλήν εισόδημα, μισθούς και κοινωνικές παροχές έχει.
Πίνακας κατάταξης με βάση τη ελεύθερη οικονομία.
Κατά συνέπεια η φτωχοποίηση είναι μια κατάσταση ευθέως ανάλογη με το πόσο αριστερές πολιτικές κρατικών ρυθμίσεων και κεντρικού σχεδιασμού διαθέτει μια χώρα. Η κατρακύλα της Ελλάδας έχει ξεκινήσει πολλά χρόνια τώρα από την εποχή του Παπανδρέου. Με το ΣΥΡΙΖΑ απλά κύλησε πιο κάτω…
Η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ και επίσης διαθέτει την λιγότερο ελεύθερη (καπιταλιστική) οικονομία. Η Ελλάδα διαθέτει επίσης τους χαμηλότερους μισθούς στην Ευρώπη και αυτό δεν είναι τυχαίο σε σχέση με το βαθμό απελευθέρωσης της οικονομίας.
γ) Επενδυτικά εργαλεία…
Τα αμοιβαία κεφάλαια και οι μετοχές που η άγνοια πολλών τους κάνει να νομίζουν πως πρόκειται για τζόγο είναι εργαλεία χρηματοδότησης επιχειρήσεων μέσω της οποίας δημιουργούνται θέσεις εργασίας, πληρώνονται μισθοί, ασφαλιστικές εισφορές, φόροι κλπ.
Κάποιος που είχε τοποθετήσει τα πολλά ή λίγα χρήματά του σε καλές μη τραπεζικές μετοχές όπως π.χ. η Τιτάν, η 3Ε, η FF Group, η Μότορ Οιλ και πολλές άλλες πριν από 10-20 χρόνια, σήμερα θα είχε καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με τις τραπεζικές καταθέσεις ή τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. Φυσικά υπάρχουν και εταιρείες που χρεοκόπησαν. Η ίδια η ζωή ενέχει ρίσκο… Αν δεν υπήρχαν αμοιβαία κεφάλαια και αυξήσεις κεφαλαίου στα χρηματιστήρια αυτές οι επιχειρήσεις θα ήταν πολύ μικρότερες θα απασχολούσαν λιγότερο κόσμο και θα παρήγαγαν λιγότερο πλούτο για την κοινωνία συνολικά και όπως είναι φυσικό για τους μετόχους τους…
3) Κοινωνία = εικόνα σουρεάλ…
Κε Στούπα καλησπέρα
Παρακολουθώ την αρθρογραφία σας χρόνια και έχω εκφράσει τις απόψεις μου ξανά στο παρελθόν οι οποίες συμφωνούν σε βαθμό “εκνευριστικό” με τις δικές σας.
Όλοι οι συνάδελφοι στο χώρο μου εκφράζουν την πεποίθηση ότι η εικόνα γύρω μας είναι Σουρεάλ!
Διότι δεν εξηγείται διαφορετικά η ευφορία, η μαζική έξοδος τα ΠΣΚ, ο αριθμός των ανθρώπων στα εστιατόρια, ταβέρνες κτλ, η καταχώρηση νέων πινακίδων κυκλοφορίας με αυτοκίνητα αξίας > € 50.000 (3 μήνες αναμονή έχει η Mercedes GLA από πληροφορίες πελατών μου), όταν ΔΕΗ, ταμεία, δάνεια και τώρα τελευταία και κρατικά έσοδα είναι στο κόκκινο!
Ξέρετε αυτό που με λυπεί περισσότερο είναι ότι η απόλυτη καταστροφή που ίσως θα έπρεπε να βιώσει η χώρα για να αναγεννηθεί από τις στάχτες της, δεν θα έλθει ποτέ!
Ο δημοσιο-υπαλληλισμός, ο άκρατος συνδικαλισμός (μέχρι και οι delivery ίδρυσαν σωματείο και κατεβαίνουν σε απεργία) οι εργατοπατέρες, οι δομές διοίκησης (ασθενής μου, γραμματέας του συνδικαλιστικού οργάνου τράπεζας, παραδέχτηκε ότι οι συνδικαλιστές πληρωνόντουσαν € 4.000 /μήνα για να αποφεύγονται οι απεργίες των υπαλλήλων), αλλά κυρίως η απώλεια ευθύνης απέναντι σε δομές και συμπολίτες και η ατιμωρησία, που έχουν οδηγήσει ένα ολόκληρο έθνος στην εύκολη λύση, λαμογιά και τη νοοτροπία του “λεφτόδενδρου” δεν διορθώνονται παρά μόνο με την πλήρη κατάρρευση!
Όταν η κοινωνία μας ακόμα πιστεύει σε ψεκασμούς, Σώρρες και άκρατο πολιτικό λαϊκισμό, σωτηρία δυστυχώς δεν υπάρχει!
Φοβάμαι ότι η εξέλιξη, που άνθρωποι σαν και εμάς ονειρεύονται, πως μέσα από μνημόνια και εφαρμοστικούς νόμους το σκηνικό θα άλλαζε και η χώρα θα προχωρούσε μπροστά, δυστυχώς δεν θα έλθει ποτέ και θα παραμείνουμε γραφικοί για όλους αυτούς που διατηρούν εν ζωή την τελευταία βαλκανική Σοβιετία!”
Του Κώστα Στούπα(στο capital.gr)
