“Είναι κάπως αξιοθρήνητο, εκατό χρόνια μετά τα γεγονότα του 1917 να μην έχουμε μάθει, τι συνέβη τότε και από τότε
Διάβασα μια κριτική της εφημερίδας «Ριζοσπάστης» για το ντοκυμαντέρ «Η μεγάλη ουτοπία» του Φώτου Λαπρινού (μπορείτε, αν έχετε χρόνο για χάσιμο, να τη διαβάσετε εδώ.) την οποία μου έστειλαν επειδή είδα την ταινία και στήσαμε ολόκληρο καβγά με τον Φώτο Λαμπρινό. (Διαφωνούμε συχνά· έχει συμβεί να μου κλείσει το τηλέφωνο.) Τέτοιες διαφωνίες είναι για το ΚΚΕ «ντροπή»· ο Φώτος Λαμπρινός, αν ήταν συνεπής κομμουνιστής, δεν θα έπρεπε να συναναστρέφεται ιδεολογικούς εχθρούς. Το ΚΚΕ χρησιμοποιεί, ως συνήθως, τα επιχειρήματα και τις κατάρες των θεοσεβούμενων, των τρελών του θεού: ντροπή, κατάντια, θα μετανιώσετε, οι μέρες σας είναι μετρημένες…
Έκανα κάποιες σκέψεις διατρέχοντας το κείμενο που είχε τίτλο «Η λογική του κατήφορου είναι ο πάτος», μεταξύ των οποίων ότι, αν το σύστημα Δικαιοσύνης λειτουργούσε κανονικά, θα μπορούσε να θεωρηθεί συκοφαντική δυσφήμιση και να κριθεί σε δικαστήριο. Το αντιπαρέρχομαι και δεν έχω καμία διάθεση να ανοίξω διάλογο με τους φασίστες και τους ηλιθίους του ΚΚΕ. Αλλά η μικρόνοια, η μικροψυχία, η άγνοια και η μισαλλοδοξία αυτού του δήθεν «ιστορικού» κόμματος (το οποίοι πολλοί σέβονται και θεωρούν «σοβαρό»: ακόμα ένα ελληνικό παράδοξο) μου δίνει την ευκαιρία ενός σχολίου για τις αποχρώσεις της ελληνικής αριστεράς που προκύπτουν από την ίδια μήτρα. Και για το πώς συμπεριφέρεται προς αυτές το ΚΚΕ.
Ο συντάκτης του «Ριζοσπάστη» επιτίθεται, με ύφος πολύξερου ιστορικού, σε μια ταινία η οποία εξυμνεί, με τον τρόπο της, την επανάσταση των μπολσεβίκων και τον Λένιν. Η «Μεγάλη ουτοπία» είναι έργο ενός κομμουνιστή που έμαθε, με χαρακτηριστική καθυστέρηση, ότι διεπράχθησαν εγκλήματα και φρικαλεότητες ακόμα και πριν από τις σταλινικές εκκαθαρίσεις (τις οποίες το ΚΚΕ θεωρεί είτε δυτική προπαγάνδα, είτε απαραίτητες εφόσον οι εκτελεσθέντες ήταν αντεπαναστάτες και σπιούνοι). Η ταινία είναι λοιπόν φιλομπολσεβικική, αλλά το ΚΚΕ δεν ανέχεται την παραμικρή επιφύλαξη για την εξέλιξη της επιλεγόμενης ουτοπίας. Και να τι γράφει, μεταξύ άλλων: «Ό,τι πιο αντιδραστικό και χυδαίο έχει κατά καιρούς παραχθεί στο βούρκο της αστικής αντικομμουνιστικής προπαγάνδας για την Οχτωβριανή Επανάσταση και την οικοδόμηση του πρώτου εργατικού κράτους, επιστρατεύτηκε στο ντοκιμαντέρ του Φώτου Λαμπρινού ‘Η μεγάλη Ουτοπία, 1917-2017’, που εμφανίστηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες τη μέρα έναρξης του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΕ, με τη μεγαλεπήβολη καθώς φαίνεται φιλοδοξία να αντιπαρατεθεί στις θέσεις και τη στρατηγική του Κόμματος. Η απόπειρα έληξε άδοξα, αφού το έργο κατέβηκε από τις οθόνες των αθηναϊκών κινηματογράφων σε μια μόλις βδομάδα, παρά τη γενναιόδωρη υποστήριξή του από τα αστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και λιγοστούς κριτικούς κινηματογράφου. Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, γιατί ποιον άνθρωπο που σέβεται τον εαυτό του θα ενδιέφερε και θα έπειθε αυτό το εμπαθές «ντοκιμαντέρ μυθοπλασίας», όπως το όρισε ο ίδιος ο σκηνοθέτης του, αποκαλύπτοντας το μυθολογικό χαρακτήρα των όσων ― με γλωσσική αισθητική τηλεοπτικού μεσημεριανάδικου ― μας εξιστορεί;»
Κοντολογίς, οι άνθρωποι του ΚΚΕ χαρακτηρίζουν αντιδραστικούς και χυδαίους όλους όσοι, έστω ακροθιγώς, εκθέτουν κάποιες παραδρομές της επαναστατικής διαδικασίας. Αλλά βεβαίως, αυτό δεν είναι καινούργιο. Ούτε είναι καινούργια η ψυχωσική αυτοαναφορικότητα, η παρανοειδής εμμονή: η ταινία προβλήθηκε την ημέρα της έναρξης του 20ού συνεδρίου του ΚΚΕ · τυχαίο; Δεν νομίζω! (Είχαμε μια σκασίλα για το 20ό συνέδριο του ΚΚΕ…) Το πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό: τίποτα δεν είναι καινούργιο, τίποτα δεν αλλάζει στο ΚΚΕ και στο ποίμνιό του.”
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ.
Της Σώτης Τριανταφύλλου, Μέλος της Επιτροπής Διαλόγου του “Ποταμιού”
